한국   대만   중국   일본 
Egon Wellesz ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Egon Wellesz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Egon Wellesz
ilustracja
Imi? i nazwisko

Egon Joseph Wellesz

Data i miejsce urodzenia

21 pa?dziernika 1885
Wiede?

Pochodzenie

austriackie

Data i miejsce ?mierci

9 listopada 1974
Oksford

Gatunki

muzyka powa?na

Zawod

kompozytor , muzykolog , pedagog

Odznaczenia
Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny) Krzyż Komandorski I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi Odznaka Honorowa za Naukę i Sztukę (Austria) Kawaler Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego

Egon Joseph Wellesz (ur. 21 pa?dziernika 1885 w Wiedniu , zm. 9 listopada 1974 w Oksfordzie ) ? austriacko-brytyjski kompozytor , muzykolog , pedagog , ceniony autorytet w dziedzinie muzyki bizantyjskiej.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Studiował muzykologi? u Guido Adlera na uniwersytecie w Wiedniu oraz kompozycj? u Arnolda Schonberga . Od 1929 profesor uniwersytetu w Wiedniu. Od 1938 roku mieszkał w Wielkiej Brytanii, od 1943 wykładowca na uniwersytecie w Oksfordzie. Badania muzykologiczne Wellesza, koncentrowały si? wokoł ?redniowiecznej ko?cielnej muzyki bizanty?skiej i muzyki wczesnochrze?cija?skiej. 6 oper, 4 balety, utwory choralne, pie?ni, utwory wokalno-instrumentalne, kameralne, m.in. 8 kwartetow smyczkowych, utwory fortepianowe. Zaliczany do drugiej szkoły wiede?skiej . Pomimo ?e du?y wpływ wywarła na niego 12-tonowa metoda komponowania Arnolda Schonberga , w swojej tworczo?ci kontynuował tradycj? po?nego romantyzmu ( Mahler , Bruckner ).

W 1931 rozpocz?ł wydawanie serii ?rodłowej Monumenta Musicae Byzantinae . Wellesz odczytał neumy bizantyjskie w zabytkach XIII-XV w., co stanowiło przełom w badaniach nad muzyk? ko?cioła wschodniego.

Jako drugi Austriak po Haydnie otrzymał doktorat honoris causa w Oksfordzie [1] .

Odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Kompozycje [ edytuj | edytuj kod ]

Opery

  • Die Prinzessin Girnara (1919?20)
  • Alkestis (1922?23)
  • Die Opferung des Gefangenen (1924?25)
  • Die Bakchantinnen (1929?30)
  • Incognita (1950)

Balety

  • Das Wunder der Diana (1914?17)
  • Persisches Ballett (1920)
  • Achilles aus Skyros (1921)
  • Die Nachtlichen (1923)

Utwory orkiestrowe

  • Sinfonischer Prolog, op. 2 (1905)
  • Vorfruhling, op. 12 (1912)
  • Suita op. 16 (1914)
  • Satz (1920)
  • Festlicher Marsch (1929)
  • Suite op. 38 (1924)
  • Koncert fortepianowy op. 49 (1931)
  • Prosperos Beschworungen op.53 (1934?36)
  • I Symfonia op. 62 (1945)
  • II Symfonia op. 65 (1947)
  • III Symfonia op. 68 (1949?50)
  • IV Symfonia (Symphonia austriaca) op. 70 (1952)
  • V Symfonia op. 75 (1956)
  • Koncert skrzypcowy op. 84 (1961)
  • Musik fur Streichorchester (Musik in einem Satz) op. 91 (1964)
  • VI Symfonia op. 95 (1965)
  • VII Symfonia ‘Contra torrentem’ op. 102 (1967?8)
  • Divertimento op.107 (1969)
  • Symphonischer Epilogue op.108 (1969)
  • VIII Symfonia op. 110 (1970)
  • IX Symfonia op. 111 (1971)

Utwory kameralne

  • I Kwartet smyczkowy op. 14 (1911?12)
  • II Kwartet smyczkowy op. 20 (1915?16)
  • III Kwartet smyczkowy op. 25 (1918)
  • IV Kwartet smyczkowy op. 28 (1920)
  • Dwa utwory na klarnet i fortepian op. 34 (1922)
  • Pastorale (1935)
  • Suita na flet solo op. 57 (1937)
  • V Kwartet smyczkowy op. 60 (1943?44)
  • VI Kwartet smyczkowy op. 64 (1947)
  • VII Kwartet smyczkowy op. 66 (1949)
  • Oktet op. 67 (1948-49)
  • Suita na kwintet d?ty op. 73 (1954)
  • Suita na klarnet solo op. 74 (1954)
  • Suita na oboj solo op. 76 (1956)
  • Suita na fagot solo (1957)
  • Fanfary na waltorni? solo op. 78 (1957)
  • VIII Kwartet smyczkowy op. 79 (1957)
  • Kwintet klarnetowy op. 81 (1959)
  • Trio smyczkowy op. 86 (1962)
  • IX Kwartet smyczkowy op. 97 (1966)
  • 4 Stucke na trio smyczkowe op. 105 (1969)
  • Kwintet fortepianowy (1969?70)
  • 4 Stucke na kwartet smyczkowy op. 109 (1970)

Utwory fortepianowe

  • Der Abend op. 4 (1909?10)
  • 3 Skizzen op. 6 (1911)
  • 3 Klavierstucke op. 9 (1911)
  • 3 Tanze op. 10 (1912)
  • Eklogen op. 11 (1912)
  • 3 Studien op. 13 (1912?13)
  • Epigramme op. 17 (1914)
  • Idyllen op. 21 (1917)
  • 6 Klavierstucke op. 26 (1917?20)
  • Festlicher Marsch (1919)
  • 2 Studien op. 29 (1921)
  • 5 Tanzstucke op.42 (1927)
  • 5 Klavierstucke op. 83 (1960)
  • Triptychon op. 98 (1966)
  • Studien in Grau op. 106 (1969)

Utwory choralne

  • Gebet der Madchen zu Maria op. 5 (1910)
  • 3 Chore op.43 (1930)
  • Mitte des Lebens op. 45 (1931)
  • 5 kleine Mannerchore op.46 (1932)
  • 3 geistliche Mannerchore op.47 (1932)
  • Msza op.51 (1934)
  • Schonbuheler Messe op. 58 (1937)
  • Quant' e bella giovinezza (frottola, L. de'Medici), op. 59 (1937)
  • I Sing of a Maiden (kol?da angielska carol) (1944)
  • Proprium missae ‘Laetare’ op.71 (1953)
  • Kleine Messe op. 80a (1958)
  • Laus noctuna, op.88 (1962)
  • Missa brevis, op.89 (1963);
  • Duineser Elegie op. 90 (1963)
  • In ascensione Domini (graduał, offertorium, offertory) (1965)
  • Festliches Praeludium op.100, (1966)
  • Mirabile mysterium op. 101 (1967)
  • Canticum sapientiae op.104 (1968)
  • To Sleep op.94 (1965)

Pie?ni

  • Lieder op.1, (ok. 1905)
  • Wie ein Bild op.3 (1909)
  • 3 Lieder der Madchen op.7 (1911)
  • Kirschblutenlieder op.8 (1911)
  • Lieder aus der Fremde op.15 (1913)
  • Ein osterreichisches Reiterlied (1915)
  • Deutches Lied (1915)
  • 6 Lieder op. 22 (1917)
  • Geistliches Lied op. 23 (1919)
  • Aurora op. 32 (1921)
  • Erinna (1924)
  • 2 Lieder op. 48 (1932)
  • Amor timido op. 50 (1933)
  • Sonnette der Elisabeth Barrett-Browning op.52 (1934)
  • Lied der Welt op.54 (1936?8)
  • Leben, Traum und Tod op.55 (1936)
  • The Leaden Echo and the Golden Echo op. 61 (1944)
  • On Time op. 63 (1946?50)
  • Lieder aus Wien op. 82 (1959)
  • 4 Songs of Return op. 85 (1961)
  • Ode an die Musik op.92 (1965)
  • Vision op. 99 (1966)

Wybrane publikacje [ edytuj | edytuj kod ]

  • Byzantinische Kirchenmusik (Wrocław 1927).
  • Eastern Elements in Western Chant. Studies in the Early History of Ecclesiastical Music (1947).
  • Music of the Troubadours: Six Songs in Provencal by Bernart de Ventadorn (Londyn, 1947)
  • A History of Byzantine Music and Hymnography (1949).
  • Early Christian Music oraz Music in the Eastern Churches (w: The New Oxford History of Music, t. 2, Londyn 1954)
  • The Music of the Byzantine Church (Kolonia, 1959)

Publikacje w j?zyku polskim [ edytuj | edytuj kod ]

  • Historia muzyki i hymnografii bizantyjskiej , przeł. Maciej Kazi?ski, Krakow: Wydawnictwo Homini 2006.
  • Pochodzenie muzyki bizantyjskiej , tł. Maciej Kazi?ski, ?Konteksty” 67 (2013), nr 4, s. 109-116.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Arkadiusz J?drasik. Recenzja płyty Wellesza . ?Muzyka 21”. 41 (12). s. 42. ( pol. ) .  
  2. a b Wellesz, Egon Joseph . Oesterreichisches Musiklexikon online. [dost?p 2020-02-17]. ( niem. ) .
  3. a b c Egon Wellesz . Lexikon verfolgter Musiker und Musikerinnen der NS-Zeit. [dost?p 2020-02-17]. ( niem. ) .
  4. Egon Wellesz . Gedenkenbuch fur die Opfer des Nationalsozialismus an der Universitat Wien 1938. [dost?p 2020-02-17]. ( niem. ) .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Caroline Cepin   Benser , Egon Wellesz (1885?1974): chronicle of twentieth-century musician , New York: P. Lang, 1985, ISBN  0-8204-0138-2 , OCLC   12160987 .
  • Grove's Dictionary of Music and Musicians (fifth edition). New York: St. Martin's Press