Egils Levits

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Egils Levits
Ilustracja
Egils Levits (2022)
Data i miejsce urodzenia

30 czerwca 1955
Ryga

Prezydent Łotwy
Okres

od 8 lipca 2019
do 8 lipca 2023

Poprzednik

Raimonds V?jonis

Nast?pca

Edgars Rink?vi?s

Odznaczenia
Order Trzech Gwiazd I klasy (Łotwa) Order Trzech Gwiazd IV klasy (Łotwa) Order Westharda I klasy (Łotwa) Krzyż Uznania I klasy (Łotwa) Order Księcia Jarosława Mądrego I klasy Order Orła Białego

Egils Levits (ur. 30 czerwca 1955 w Rydze [1] ) ? łotewski prawnik, polityk i dyplomata, w latach 1993?1994 wicepremier i minister sprawiedliwo?ci, s?dzia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (1995?2004) oraz Trybunału Sprawiedliwo?ci (2004?2019), od 2019 do 2023 prezydent Łotwy .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Uko?czył prawo (1982) i nauki polityczne (1986) na Uniwersytecie Hamburskim . W latach 1982?1986 był pracownikiem naukowym na Uniwersytecie Chrystiana Albrechta w Kilonii [1] [2] . Po?niej do 1991 pracował jako doradca prawny w administracji publicznej oraz w instytucie naukowym w Getyndze [1] . W?rod jego uczniow był m.in. po?niejszy premier Łotwy Arturs Kri?j?nis Kari?? [3] .

W okresie przemian politycznych wzi?ł udział w opracowaniu łotewskiej deklaracji niepodległo?ci z 4 maja 1990 [4] . W latach 1991?1992 był doradc? łotewskiego parlamentu w zakresie prawa mi?dzynarodowego i konstytucyjnego. Dwukrotnie sprawował urz?d ambasadora ? w latach 1992?1993 w Niemczech i w Szwajcarii , w latach 1994?1995 w Austrii , w Szwajcarii i na W?grzech [1] [2] . Mi?dzy tymi okresami pełnił funkcj? wicepremiera i ministra sprawiedliwo?ci [2] , był w tym czasie zwi?zany z ugrupowaniem Łotewska Droga [5] .

Od 1995 do 2004 był s?dzi? Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Od 1997 członek Trybunału Koncyliacji i Arbitra?u w ramach OBWE , a od 2001 członek Stałego Trybunału Arbitra?owego . W 2004 został pierwszym łotewskim s?dzi? w Trybunale Sprawiedliwo?ci Unii Europejskiej [2] .

W 2014 opracował tekst preambuły do konstytucji łotewskiej [6] . W czerwcu 2015 bez powodzenia ubiegał si? o wybor na stanowisko prezydenta kraju, jego kontrkandydatem był wtedy owczesny minister obrony Raimonds V?jonis [7] . W czwartej turze głosowania w parlamencie uzyskał 26 głosow, a jego kontrkandydat 46. W pi?tej turze drugi z nich został wybrany na urz?d prezydenta [8] .

Cztery lata po?niej Sejm na urz?d prezydenta wybrał Egilsa Levitsa, ktory uzyskał poparcie głownie posłow z ugrupowa? wspołtworz?cych rz?d Artursa Kri?j?nisa Kari??a [9] . 8 lipca 2019 zło?ył w parlamencie przysi?g? prezydenck?, obejmuj?c urz?d [10] . W kwietniu 2023 zadeklarował ch?? ubiegania si? o wybor na drug? kadencj? [11] . Poparcia udzieliły mu dwa ugrupowania Zjednoczenie Narodowe ?Wszystko dla Łotwy!” ? TB/LNNK oraz Nowa Jedno?? [11] . 10 maja ogłosił jednak wycofanie swojej kandydatury [12] . Stanowisko prezydenta zajmował do 8 lipca 2023, kiedy to zaprzysi??ony został jego nast?pca Edgars Rink?vi?s [13] .

Odznaczenia i wyro?nienia [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b c d Egils Levits . parlevitu.lv. [dost?p 2023-05-04]. ( łot. ) .
  2. a b c d Prezentacja członkow . curia.europa.eu. [dost?p 2023-05-04].
  3. M?ra Rozenberga: Levits savulaik bijis Kari?a skolot?js . lsm.lv, 30 maja 2019. [dost?p 2023-05-04]. ( łot. ) .
  4. Rom?ns Aps?tis: 4.maija deklar?cijas tap?anas v?sturiskie aspekti . vestnesis.lv, 3 maja 2002. [dost?p 2023-05-04]. ( łot. ) .
  5. Leaders of Latvia . zarate.eu. [dost?p 2023-05-04]. ( ang. ) .
  6. Tomasz Otocki: Łotwa: Koalicja rz?dowa porozumiała si? w sprawie kandydata na prezydenta . przegladbaltycki.pl, 16 kwietnia 2019. [dost?p 2023-05-04].
  7. Tomasz Otocki: Andris Spr?ds: Kiedy nie ma krajow bałtyckich, tak?e dla Polski zaczyna si? problem . zw.lt, 30 maja 2015. [dost?p 2023-05-04].
  8. Par Valsts prezidentu iev?l?ts V?jonis . lsm.lv, 3 czerwca 2015. [dost?p 2023-05-04]. ( łot. ) .
  9. N?kamais prezidents b?s Egils Levits . diena.lv, 29 maja 2019. [dost?p 2023-05-04]. ( łot. ) .
  10. FOTO un VIDEO: Valsts prezidenta Egila Levita pirm? darba diena soli pa solim . lsm.lv, 8 lipca 2019. [dost?p 2023-05-04]. ( łot. ) .
  11. a b J?nis Kincis, Madara L?c?te: Levits kandid?s uz otru termi?u Valsts prezidenta amat? . lsm.lv, 19 kwietnia 2023. [dost?p 2023-05-04]. ( łot. ) .
  12. Levits nekandid?s uz otru termi?u Valsts prezidenta amat? . lsm.lv, 10 maja 2023. [dost?p 2023-05-10]. ( łot. ) .
  13. Rink?vi?s st?jas prezidenta amat?: Latvijai j?b?t tiesiskai un taisn?gai ne tikai abstrakti, bet ar? konkr?t?s situ?cij?s . lsm.lv, 8 lipca 2023. [dost?p 2023-07-08]. ( łot. ) .
  14. a b FOTO: Levitam pie??ir Triju Zvaig??u orde?a un Viestura orde?a augst?ko ??iru . la.lv, 8 lipca 2019. [dost?p 2023-05-04]. ( łot. ) .
  15. a b Biography of President of Latvia . president.lv, 15 marca 2021. [dost?p 2023-05-04]. ( ang. ) .
  16. Указ Президента Укра?ни № 393/2021 Про нагородження Е.Лев?тса орденом князя Ярослава Мудрого . president.gov.ua, 23 sierpnia 2021. [dost?p 2023-05-04]. ( ukr. ) .
  17. M.P. z 2023 r. poz. 442 .
  18. Sylwia D?bkowska-Po?yczka: Andrzej Duda przyznał prezydentowi Łotwy Order Orła Białego . dzieje.pl, 1 lutego 2023. [dost?p 2023-05-04].
  19. Lettischer Staatsprasident tragt sich in Goldenes Buch ein . hansestadt-lueneburg.de, 28 kwietnia 2023. [dost?p 2023-05-04]. ( niem. ) .