Edward Victor Appleton
(ur.
6 wrze?nia
1892
w
Bradford
, zm.
21 kwietnia
1965
w
Edynburgu
[1]
) ? angielski
fizyk
,
laureat Nagrody Nobla
w 1947 za odkrycie i badania
jonosfery
. Jego prace przyczyniły si? do opracowania
radaru
.
Appleton od najmłodszych lat był utalentowanym uczniem, interesował si? przy tym przede wszystkim naukami ?cisłymi. Studia w
St John’s College
na
Uniwersytecie w Cambridge
[2]
rozpocz?ł w roku 1911. Tu rownie? wyro?niał si? swoj? wiedz? i zaanga?owaniem, za co został nagrodzony stypendium naukowym. Studia uko?czył w 1914 z wyro?nieniem.
W czasie I wojny ?wiatowej Appleton wst?pił do wojska jako ochotnik i słu?ył w jednostce ł?czno?ci. W czasie słu?by po raz pierwszy zetkn?ł si? z lampami elektronowymi, co zainspirowało go do bada? podj?tych po wojnie. Po powrocie do Wielkiej Brytanii rozpocz?ł prac? w
Laboratorium Cavendisha
w 1920, gdzie prowadził badania nad zastosowaniem
lamp elektronowych
w obwodach elektrycznych oraz badania zakłoce? w rozchodzeniu si? fal elektromagnetycznych w atmosferze. W latach 1924?1036 był profesorem fizyki na
Uniwersytecie Londy?skim
, a od 1936 do 1939 profesorem filozofii w Cambridge. Od 1939 do 1949 pracował w departamencie ds. bada? przemysłowych i naukowych. W 1941 otrzymał
tytuł szlachecki
.
W roku 1924 wraz z nowo przybyłym z Nowej Zelandii studentem
Barnettem
[3]
rozpocz?ł badania propagacji fal radiowych dochodz?cych z nowo powstałej radiostacji. Swoj eksperyment badacze przeprowadzili 11 grudnia 1924.
Ju? na długo przed rozpocz?ciem eksperymentow Appletona podejrzewano istnienie warstwy w gornej atmosferze, ktora miała wła?ciwo?ci pozwalaj?ce jej na odbijanie
fal radiowych
? tak? teori? w 1902 niezale?nie od siebie opublikowali
Oliver Heaviside
i
A. E. Kelly
.
W trakcie swoich eksperymentow Appleton zaobserwował, ?e sygnał radiowy na
cz?stotliwo?ci
fal ?rednich odbierany w odległo?ci około 160 km od
nadajnika
ro?ni si? w zale?no?ci od pory dnia. Appleton wysun?ł
hipotez?
, i? spowodowane to było faktem, ?e w rzeczywisto?ci odbierano dwa sygnały radiowe ? jeden poruszaj?cy si? po powierzchni Ziemi, a drugi odbity od jakiej? warstwy w gornej atmosferze, co powodowało
interferencj?
sygnałow przy ich odbiorze i wprowadzało do nich zakłocenia.
Aby sprawdzi? swoj? teori?, Appleton u?ył nadajnika
BBC
znajduj?cego si? w
Bournemouth
, ktory transmitował sygnał radiowy w kierunku gornych warstw atmosfery. Appleton odebrał sygnał niedaleko
Cambridge
, udowadniaj?c, ?e był on rzeczywi?cie odbijany, a moduluj?c w odpowiedni sposob cz?stotliwo?ci? nadawanego sygnału zdołał on tak?e obliczy? czas potrzebny na
propagacj?
fal radiowych przez atmosfer? ustalaj?c w ten sposob, ?e ?warstwa Appletona” (jonosfera) znajduje si? około 60 mil (96 km) nad powierzchni? Ziemi.
- Edward V. Appleton - Biographical
. NobelPrize.org. [dost?p 2016-11-15].
(
ang.
)
.
- Ryszard Sobiesiak:
Poczet wielkich fizykow
. Warszawa: Nasza Ksi?garnia, 1975.
Brak numerow stron w ksi??ce
XX wiek
|
- 1901:
Rontgen
- 1902:
Lorentz
,
Zeeman
- 1903:
Becquerel
,
P. Curie
,
M. Curie
- 1904:
Rayleigh
- 1905:
Lenard
- 1906:
Thomson
- 1907:
Michelson
- 1908:
Lippmann
- 1909:
Marconi
,
Braun
- 1910:
van der Waals
- 1911:
Wien
- 1912:
Dalen
- 1913:
Kamerlingh Onnes
- 1914:
von Laue
- 1915:
W.L. Bragg
,
W.H. Bragg
- 1917:
Barkla
- 1918:
Planck
- 1919:
Stark
- 1920:
Guillaume
- 1921:
Einstein
- 1922:
N. Bohr
- 1923:
Millikan
- 1924:
Siegbahn
- 1925:
Franck
,
Hertz
- 1926:
Perrin
- 1927:
Compton
,
Wilson
- 1928:
Richardson
- 1929:
de Broglie
- 1930:
Raman
- 1932:
Heisenberg
- 1933:
Schrodinger
,
Dirac
- 1935:
Chadwick
- 1936:
Hess
,
Anderson
- 1937:
Davisson
,
Thomson
- 1938:
Fermi
- 1939:
Lawrence
- 1943:
Stern
- 1944:
Rabi
- 1945:
Pauli
- 1946:
Bridgman
- 1947:
Appleton
- 1948:
Blackett
- 1949:
Yukawa
- 1950:
Powell
- 1951:
Cockcroft
,
Walton
- 1952:
Bloch
,
Purcell
- 1953:
Zernike
- 1954:
Born
,
Bothe
- 1955:
Lamb
,
Kusch
- 1956:
Shockley
,
Bardeen
,
Brattain
- 1957:
Yang
,
T.D. Lee
- 1958:
Czerenkow
,
Frank
,
Tamm
- 1959:
Segre
,
Chamberlain
- 1960:
Glaser
- 1961:
Hofstadter
,
Mossbauer
- 1962:
Landau
- 1963:
Wigner
,
Goeppert-Mayer
,
J. Hans D. Jensen
- 1964:
Townes
,
Basow
,
Prochorow
- 1965:
Tomonaga
,
Schwinger
,
Feynman
- 1966:
Kastler
- 1967:
Bethe
- 1968:
Alvarez
- 1969:
Gell-Mann
- 1970:
Alfven
,
Neel
- 1971:
Gabor
- 1972:
Bardeen
,
Cooper
,
Schrieffer
- 1973:
Esaki
,
Giaever
,
Josephson
- 1974:
Ryle
,
Hewish
- 1975:
A. Bohr
,
Mottelson
,
Rainwater
- 1976:
Richter
,
Ting
- 1977:
Anderson
,
Mott
,
van Vleck
- 1978:
Kapica
,
Penzias
,
Wilson
- 1979:
Glashow
,
Salam
,
Weinberg
- 1980:
Cronin
,
Fitch
- 1981:
Bloembergen
,
Schawlow
,
Siegbahn
- 1982:
Wilson
- 1983:
Chandrasekhar
,
Fowler
- 1984:
Rubbia
,
van der Meer
- 1985:
von Klitzing
- 1986:
Ruska
,
Binnig
,
Rohrer
- 1987:
Bednorz
,
Muller
- 1988:
Lederman
,
Schwartz
,
Steinberger
- 1989:
Ramsey
,
Dehmelt
,
Paul
- 1990:
Friedman
,
Kendall
,
Taylor
- 1991:
de Gennes
- 1992:
Charpak
- 1993:
Hulse
,
Taylor
- 1994:
Brockhouse
,
Shull
- 1995:
Perl
,
Reines
- 1996:
D. Lee
,
Osheroff
,
Richardson
- 1997:
Chu
,
Cohen-Tannoudji
,
Phillips
- 1998:
Laughlin
,
Stormer
,
Tsui
- 1999:
't Hooft
,
Veltman
- 2000:
Ałfiorow
,
Kroemer
,
Kilby
|
---|
XXI wiek
|
- 2001:
Cornell
,
Ketterle
,
Wieman
- 2002:
Davis Jr.
,
Koshiba
,
Giacconi
- 2003:
Abrikosow
,
Ginzburg
,
Leggett
- 2004:
Gross
,
Politzer
,
Wilczek
- 2005:
Glauber
,
Hall
,
Hansch
- 2006:
Mather
,
Smoot
- 2007:
Fert
,
Grunberg
- 2008:
Nambu
,
Kobayashi
,
Maskawa
- 2009:
Kao
,
Boyle
,
Smith
- 2010:
Gejm
,
Nowosiołow
- 2011:
Perlmutter
,
Schmidt
,
Riess
- 2012:
Haroche
,
Wineland
- 2013:
Englert
,
Higgs
- 2014:
Akasaki
,
Amano
,
Nakamura
- 2015:
Kajita
,
McDonald
- 2016:
Thouless
,
Haldane
,
Kosterlitz
- 2017:
Weiss
,
Barish
,
Thorne
- 2018:
Ashkin
,
Mourou
,
Strickland
- 2019:
Peebles
,
Mayor
,
Queloz
- 2020:
Penrose
,
Genzel
,
Ghez
- 2021:
Manabe
,
Hasselmann
,
Parisi
- 2022:
Aspect
,
Clauser
,
Zeilinger
- 2023:
Agostini
,
Krausz
,
L’Huillier
|
---|
1901?1909
|
|
---|
1910?1919
|
- 1910:
F.O. Bower
,
J. Joly
- 1911:
G. Chrystal
,
W.M. Bayliss
- 1912:
G.E. Smith
,
W.M. Hicks
- 1913:
E.H. Starling
,
H.B. Dixon
- 1914:
E.W. Brown
,
W.J. Sollas
- 1915:
J. Larmor
,
W.H. Rivers
- 1916:
H.M. Macdonald
,
J.S. Haldane
- 1917:
A.S. Woodward
,
J. Aitken
- 1918:
A. Fowler
,
F.G. Hopkins
- 1919:
J.H. Jeans
,
J.B. Farmer
|
---|
lata 20.
|
- 1920:
G.H. Hardy
,
W. Bateson
- 1921:
F.W. Dyson
,
F. Blackman
- 1922:
C.T.R. Wilson
,
J. Barcroft
- 1923:
C.G. Martin
,
W.N. Shaw
- 1924:
D. Clerk
,
H.H. Dale
- 1925:
A.C. Seward
,
W.H. Perkin Jr
- 1926:
A.V. Hill
,
W.B. Hardy
- 1927:
J.C. McLennan
,
T. Lewis
- 1928:
A.S. Eddington
,
R. Broom
- 1929:
J.E. Littlewood
,
R. Muir
|
---|
lata 30.
|
- 1930:
J.E. Marr
,
O.W. Richardson
- 1931:
R. Glazebrook
,
W.H. Lang
- 1932:
E. Mellanby
,
R. Robinson
- 1933:
G.I. Taylor
,
P.P. Laidlaw
- 1934:
E.D. Adrian
,
S. Chapman
- 1935:
A. Harker
,
C.G. Darwin
- 1936:
E.S. Goodrich
,
R.H. Fowler
- 1937:
A.H.R. Buller
,
N.V. Sidgwick
- 1938:
F.W. Aston
,
R.A. Fisher
- 1939:
D. Keilin
,
P.A.M. Dirac
|
---|
lata 40.
|
- 1940:
F.H.A. Marshall
,
P.M.S. Blackett
- 1941:
E. Kennaway
,
E.A. Milne
- 1942:
W.W.C. Topley
,
W.N. Haworth
- 1943:
E.B. Bailey
,
H.S. Jones
- 1944:
C.R. Harington
,
D. Brunt
- 1945:
E.J. Salisbury
,
J.D. Bernal
- 1946:
C.D. Darlington
,
W.L. Bragg
- 1947:
F.M. Burnet
,
C.N. Hinshelwood
- 1948:
J. Gray
,
H. Jeffreys
- 1949:
R.A. Peters
,
G.P. Thomson
|
---|
lata 50.
|
- 1950:
C.F.A. Pantin
,
E.V. Appleton
- 1951:
H. Florey
,
I. Heilbron
- 1952:
F. Bartlett
,
C.K. Ingold
- 1953:
P. Fildes
,
N.F. Mott
- 1954:
H.A. Krebs
,
J.D. Cockcroft
- 1955:
V. Wigglesworth
,
A. Todd
- 1956:
O.T. Jones
,
D.M.C. Hodgkin
- 1957:
F.G. Gregory
,
W.V.D. Hodge
- 1958:
A.L. Hodgkin
,
H. Massey
- 1959:
P.B. Medawar
,
R. Peierls
|
---|
lata 60.
|
- 1960:
R. Cameron
,
B. Lovell
- 1961:
W.L.G. Clark
,
C.F. Powell
- 1962:
J.C. Eccles
,
S. Chandrasekhar
- 1963:
H.H. Read
,
R. Hill
- 1964:
F. Brambell
,
M.J. Lighthill
- 1965:
H.C. Husband
,
J.C. Kendrew
,
R.A. Lyttleton
- 1966:
C. Cockerell
,
F. Yates
,
J.A. Ratcliffe
- 1967:
J. Hutchinson
,
J.Z. Young
,
C.E. Tilley
- 1968:
G. Roberts
,
W.T.J. Morgan
,
M.F. Atiyah
- 1969:
C.W. Oatley
,
F. Sanger
,
G.E.R. Deacon
|
---|
lata 70.
|
- 1970:
J.F. Baker
,
W.A.H. Rushton
,
K.C. Dunham
- 1971:
P.E. Kent
,
M. Perutz
,
G. Herzberg
- 1972:
W.B. Lewis
,
F. Crick
,
D. Barton
- 1973:
E.P. Abraham
,
R.R. Porter
,
M. Ryle
- 1974:
S. Brenner
,
G. Edwards
,
F. Hoyle
- 1975:
B. Wallis
,
D.C. Phillips
,
E. Bullard
- 1976:
A. Walsh
,
J.L. Gowans
,
J.W. Cornforth
- 1977:
J.B. Adams
,
H.E. Huxley
,
P. Hirsch
- 1978:
T. Kilburn
,
R.A. Gregory
,
A. Salam
- 1979:
V.E. Cosslett
,
H.W. Kosterlitz
,
C. Frank
|
---|
lata 80.
|
- 1980:
J.P. Wild
,
H. Harris
,
D. Wilkinson
- 1981:
R. Riley
,
M.L. Vogt
,
G. Wilkinson
- 1982:
C. Milstein
,
W. Hawthorne
,
R.H. Dalitz
- 1983:
D.J. Bradley
,
W.S. Feldberg
,
J. Kingman
- 1984:
A.L. Cullen
,
M. Lyon
,
A. Battersby
- 1985:
J. Argyris
,
J.B. Gurdon
,
R. Penrose
- 1986:
E. Ash
,
R. Doll
,
R. Richards
- 1987:
G.V.R. Born
,
E.J. Denton
,
F. Graham-Smith
- 1988:
H. Barlow
,
W. Watkins
,
G. Batchelor
- 1989:
J. Vane
,
D. Weatherall
,
J.C. Polanyi
|
---|
lata 90.
|
- 1990:
O.C. Zienkiewicz
,
A. McLaren
,
M. Berry
- 1991:
J. Mason
,
M. Berridge
,
D. McKenzie
- 1992:
D. Tabor
,
M.A. Epstein
,
S. Donaldson
- 1993:
R. Hill
,
H. Barlow
,
V. Heine
- 1994:
S. Moncada
,
E. Mansfield
,
S. Chandrasekhar
- 1995:
D. Metcalf
,
P. Nurse
,
R.J. Williams
- 1996:
R. Hinde
,
J. Heslop-Harrison
,
A. Wiles
- 1997:
G. Eglinton
,
J.M. Smith
,
D.H. Perkins
- 1998:
E. Southern
,
R. Miledi
,
D.C. Bradley
- 1999:
J.F. Davidson
,
P.D. Wall
,
A. Howie
|
---|
rok 2000
|
|
---|