한국   대만   중국   일본 
Douglas Fairbanks ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Douglas Fairbanks

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Douglas Fairbanks
Ilustracja
Douglas Fairbanks (ok. 1920)
Imi? i nazwisko

Douglas Elton Thomas Ullman

Data i miejsce urodzenia

23 maja 1883
Denver

Data i miejsce ?mierci

12 grudnia 1939
Santa Monica

Zawod

aktor

Faksymile
Strona internetowa

Douglas Fairbanks , wła?c. Douglas Elton Thomas Ullman (ur. 23 maja 1883 w Denver , zm. 12 grudnia 1939 w Santa Monica ) ? ameryka?ski aktor , re?yser , scenarzysta i producent filmowy . Wspołzało?yciel pierwszej niezale?nej wytworni filmowej United Artists (1919) [1] i Ameryka?skiej Akademii Filmowej (1927). Zasłyn?ł jako odtworca rol nieustraszonych bohaterow w filmach przygodowych, wcielał si? w postacie: Zorro , D’Artagnana , Robin Hooda czy Don Juana .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Fairbanks jako Robin Hood
Plakat z filmu Robin Hood (1922)
Plakat z filmu Mr. Robinson Crusoe (1932)

Od pi?tego roku ?ycia był wychowywany tylko przez matk?, ktora utrzymywała raczej chłodne stosunki z jego ojcem. W wieku 12 lat zainteresował si? teatrem amatorskim, nast?pnie pobierał nauki w Colorado School of Mines. W 1900 przeniosł si? z matk? do Nowego Jorku , gdzie uczył si? na Uniwersytecie Harvarda oraz pracował jako dubler w w?drownym teatrze [2] . Poza tym podro?ował m.in. po Europie [2] , pracował na statku, był sprzedawc? w sklepie z narz?dziami i handlowcem na Wall Street .

W 1902 zadebiutował jako aktor na Broadwayu [3] . Po pi?ciu latach zostawił teatr i o?enił si? z Beth Sully, cork? miejscowego przedsi?biorcy Daniela J. Sully’ego [3] . Niespełna rok po?niej znow zaj?ł si? aktorstwem, gdy si? okazało, ?e jego te?? zbankrutował. W 1915 przeniosł si? do Hollywood i podpisał kontrakt z wytworni? Triangle Picture pod przewodnictwem producenta Davida W. Griffitha [3] . Mimo ?e ju? w przeci?gu roku stworzył własny zespoł produkcyjny, ci?gle był obsadzany głownie w komediach towarzyskich. W 1917 odbył tras? po kraju w ramach wojennego programu propagandowego Liberty Loans [4] . W 1920 Fred Niblo obsadził go w głownej roli w filmie Znak Zorro , a dzi?ki roli kalifornijskiego arystokraty, ktory zakłada czarn? mask?, aby broni? ojczyzny przed administracj? gubernatorsk?, zyskał ogromne uznanie widzow.

Po sukcesie w roli Zorro zacz?ł regularnie wyst?powa? w filmach z gatunku ?płaszcza i szpady” . Grał głownie bohaterow, ktory walczyli ze złem, a w nagrod? dostawali miło?? kobiety. Z Fredem Niblo zrealizował kolejne filmy mieszcz?ce si? w tych kryteriach, m.in.: Trzech muszkieterow , Człowiek z biczem , Robin Hood i Złodziej z Bagdadu , dzi?ki ktorym uzyskał status gwiazdy. Zachwycał widzow nie tylko energi?, temperamentem czy zuchwało?ci?, ale te? sprawno?ci? fizyczn? ? wszystkie sceny kaskaderskie wykonywał sam i w trakcie kariery nie korzystał z pomocy kaskadera (z wyj?tkiem pracy przy filmie Czarny pirat [1926], przy ktorym zast?pił go kaskader w scenach zjazdow na linie i zjazdow po maszcie statku, poniewa? kontrakt nie pozwalał aktorowi ryzykowa? ?yciem). 16 maja 1928 wr?czał Oscary na pierwszej w historii gali rozdania nagrod Ameryka?skiej Akademii Filmowej.

W pierwszej połowie lat 30. wyst?pił w filmach: Terra Melophon Magazin Nr. 1 (1930), Reaching for the Moon (1930), Mr. Robinson Crusoe (1932), Prywatne ?ycie Don Juana (1934) i Kalif Bagdadu (1937), po czym wycofał si? z zawodu.

?ycie prywatne [ edytuj | edytuj kod ]

Był trzykrotnie ?onaty. Z pierwszego mał?e?stwa, z Ann? Beth Sully, miał syna Douglasa (1909?2000), ktory rownie? był aktorem [1] i, podobnie jak ojciec, zmarł na atak serca, cho? w s?dziwym wieku [5] . W 1918 rozwiodł si? z Sully [6] . 28 marca 1920 po?lubił aktork? Mary Pickford [7] . Cho? ich mał?e?stwo było uznawane przez pras? za wzorcowe, hollywoodzka ?mietanka towarzyska nazywała ich ?Pickfair” (od nazwisk obojga), a podczas podro?y po?lubnej po krajach Europy byli witani przez tłumy wielbicieli, to 10 stycznia 1936 si? rozwiedli [8] . 7 marca 1936 w Pary?u po?lubił Sylvi? Ashley [9] .

Upami?tnienie [ edytuj | edytuj kod ]

  • Ciekawy hołd postaci Fairbanksa zło?ył znany re?yser David Lean w filmie Podro? do Indii (1984). Jedna z postaci po wykonaniu kilku akrobatycznych wyczynow krzyczy: ?Jestem Douglas Fairbanks!”.
  • Kate Bush wspomina go w utworze Moments of Pleasure ".

Filmografia [ edytuj | edytuj kod ]

Aktor [ edytuj | edytuj kod ]

  • Kalif Bagdadu (1937) ? on sam
  • The Private Life of Don Juan (1934) ? Don Juan
  • Mr. Robinson Crusoe (1932) ? Steve Drexel
  • Reaching for the Moon (1930) ? Larry Day
  • Terra Melophon Magazin Nr. 1 (1930) ? Larry Day
  • The Taming of the Shrew (1929) ? Petruchio
  • ?elazna maska (1929) ? D’Artagnan
  • Show People (1928) ? on sam
  • Miasto cudow (1927) ? Gaucho
  • Pocałunek Mary Pickford (1927) ? on sam
  • Czarny pirat (1926) ? ksi??? Arnoldo / Czarny pirat
  • Ben-Hur (1925) ? jeden z widzow wy?cigu rydwanow
  • Człowiek z biczem (1925) ?
    • Don Q / Don Cesar de Vega
    • Senor Zorro / Don Diego de Vega
  • Złodziej z Bagdadu (1924) ? Ahmed
  • Hollywood ? on sam
  • Robin Hood (1922) ? earl Huntingdon / Robin Hood
  • Trzej muszkieterowie (1921) ? D’Artagnan
  • The Nut (1921) ? Charlie Jackson
  • Znak Zorro (1920) ? Senor Zorro / Don Diego Vega
  • The Mollycoddle (1920) ?
    • Richard Marshall III,
    • Richard Marshall IV,
    • Richard Marshall V
  • When the Clouds Roll by (1919) ? Daniel Boone Brown
  • His Majesty, the American (1919) ? William Brooks
  • The Knickerbocker Buckaroo (1919) ? Teddy Drake
  • Arizona (1918) ? porucznik Denton
  • Sic ’Em, Sam (1918) ? Democracy
  • He Comes Up Smiling (1918) ? Jerry Martin
  • Bound in Morocco (1918) ? George Travelwell
  • Say! Young Fellow (1918) ? młody kole?ka
  • Mr. Fix-It (1918) ? Dick Remington
  • Headin’ South (1918) ? Headin’ South
  • A Modern Musketeer (1917) ?
  • Reaching for the Moon (1917) ? Alexis Caesar Napoleon Brown
  • The Man from Painted Post (1917) ? ?Fancy Jim” Sherwood
  • Down to Earth (1917) ? Billy Gaynor
  • Wild and Woolly (1917) ? Jeff Hillington
  • In Again, Out Again (1917/II) ? Teddy Rutherford
  • All-Star Production of Patriotic Episodes for the Second Liberty Loan ? on sam
  • The Americano (1916) ? Blaze Derringer
  • The Matrimaniac (1916) ? Jimmie Conroy
  • American Aristocracy (1916) ? Cassius Lee
  • Manhattan Madness (1916) ? Steve O’Dare
  • Nietolerancja (1916) ? m??czyzna na białym koniu (Opowie?? francuska)
  • The Half-Breed (1916) ? Lo Dorman
  • Flirting with Fate (1916) ? Augy Holliday
  • The Mystery of the Leaping Fish (1916) ?
    • Coke Ennyday,
    • on sam
  • Reggie Mixes In (1916) ? Reggie Van Deuzen
  • The Good Bad Man (1916) ? Passin’ Through
  • The Habit of Happiness (1916) ? Sunny Wiggins
  • His Picture in the Papers (1916) ? Pete Prindle
  • Double Trouble (1915) ? Florian Amidon / Eugene Brassfield
  • Martyrs of the Alamo (1915) ?
    • Joe,
    • teksa?ski ?ołnierz
  • The Lamb (1915) ? Gerald

Producent [ edytuj | edytuj kod ]

  • Crime Over London (1936)
  • Mr. Robinson Crusoe (1932)
  • Reaching for the Moon (1930)
  • ?elazna maska (1929)
  • Miasto cudow (1927)
  • Czarny pirat (1926)
  • Człowiek z biczem (1925)
  • Złodziej z Bagdadu (1924)
  • Robin Hood (1922)
  • Trzej Muszkieterowie (1921)
  • The Nut (1921)
  • Znak Zorro (1920)
  • When the Clouds Roll by (1919)
  • His Majesty, the American (1919)
  • The Knickerbocker Buckaroo (1919)
  • Arizona (1918)
  • He Comes Up Smiling (1918)
  • Bound in Morocco (1918)
  • Say! Young Fellow (1918)
  • Mr. Fix-It (1918)
  • Headin' South (1918)
  • A Modern Musketeer (1917)
  • Reaching for the Moon (1917)
  • Down to Earth (1917)
  • In Again, Out Again (1917/II)

Scenarzysta [ edytuj | edytuj kod ]

  • Mr. Robinson Crusoe (1932)
  • ?elazna maska (1929)
  • Miasto cudow (1927)
  • Czarny pirat (1926)
  • Złodziej z Bagdadu (1924)
  • Robin Hood (1922)
  • Trzej muszkieterowie (1921)
  • The Nut (1921)
  • Znak Zorro (1920)
  • The Mollycoddle (1920)
  • When the Clouds Roll by (1919)
  • His Majesty, the American (1919)
  • The Knickerbocker Buckaroo (1919)
  • Arizona (1918)
  • Bound in Morocco (1918)
  • The Man from Painted Post (1917)
  • Down to Earth (1917)
  • The Good Bad Man (1916)

Re?yser [ edytuj | edytuj kod ]

  • Around the World in 80 Minutes with Douglas Fairbanks (1931)
  • Arizona (1918)

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b Tadeusz   Nowak (red.), Oksfordzki słownik biograficzny , Warszawa: Bertelsmann Media, 1999, s. 145, ISBN  83-7227-109-7 ( pol. ) .
  2. a b Cawthorne 2005 ↓ , s. 120.
  3. a b c Cawthorne 2005 ↓ , s. 121.
  4. Cawthorne 2005 ↓ , s. 123.
  5. Douglas Fairbanks Jr., Film Star, TV Producer and Good-Will Ambassador, Dies at 90 . New York Times. [dost?p 2016-12-14]. ( ang. ) .
  6. Cawthorne 2005 ↓ , s. 124.
  7. Cawthorne 2005 ↓ , s. 122?124.
  8. Cawthorne 2005 ↓ , s. 124?128.
  9. Cawthorne 2005 ↓ , s. 127?129.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Nigel Cawthorne: ?ycie erotyczne gwiazd Hollywood . Oficyna Wydawnicza Mireki, 2005. ISBN  83-89533-37-5 .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]