Donatello

Imi? i nazwisko	Donato di Niccolo di Betto Bardi
Data i miejsce urodzenia	ok. 1386 Florencja
Data i miejsce ?mierci	13 grudnia 1466 Florencja
Dziedzina sztuki	rze?biarstwo
Epoka	renesans
Multimedia w Wikimedia Commons

Donatello , wła?c. Donato di Niccolo di Betto Bardi (ur. ok. 1386 we Florencji , zm. 13 grudnia 1466 tam?e) ? rze?biarz włoskiego renesansu .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Działał we Florencji , Padwie i Sienie . Kształcił si? i pocz?tkowo pracował u Lorenzo Ghibertiego , obok ktorego jest tworc? renesansowego stylu w rze?bie. W okresie 1404-1407 pracował w warsztacie Ghibertiego we Florencji. W latach 1430?1433 w Rzymie studiował rze?b? antyczn?, 1443-1453 w Padwie. Wykonał rze?by dla katedry florenckiej: pos?gi Dawida (1408/1409) i ?w. Jana Ewangelisty (1408-15), figury na fasad? ko?cioła Orsanmichele (słynny ?w. Jerzy , ok. 1416). W Padwie stworzył pomnik kondotiera weneckiego, Erasmo da Narni, zw. Gattamelata (1447) ? pierwszy pomnik konny od czasow antyku . Wyrze?bił popiersie Contessiny de’ Bardi ^{[1] [2]} .

Donatello miał przełomowe znaczenie dla rozwoju rze?by renesansowej i uwolnienia si? jej od wpływow gotyku. Jako pierwszy nawi?zał do antyku, stworzył typ renesansowego nagrobka, jako pierwszy wskrzesił akt ( Dawid ).

Jego dojrzałe prace cechuje swobodny układ postaci, portretowe traktowanie głow, opanowanie perspektywy, wyczucie ruchu i umiej?tna kompozycja. Po?ne prace Donatella cechuje dynamizm, wnikliwo?? w oddaniu psychiki i naturalizm w przedstawianiu ekspresji. Wychodzi od detalu po ogolne opracowanie.

Był nauczycielem florenckiego malarza i rze?biarza Andrei del Verrocchio ^[3] .

Rze?by [ edytuj | edytuj kod ]

Wczesne prace [ edytuj | edytuj kod ]

nr	tytuł, zleceniodawca i miejsce przeznaczenia	czas powstania	technika i wymiary	miejsce przechowywania	ilustracja
1.	statuetki prorokow dla florenckiej katedry	1406-09	marmur	Museo dell’Opera del Duomo we Florencji
2.	Dawid	1430-1435	br?z	Museo Nazionale del Bargello we Florencji
3.	pomniki dla ko?cioła Orsanmichele we Florencji
	?w. Marek	1411	marmur	Orsanmichele we Florencji
	?w. Jerzy	ok. 1416	marmur	Museo Nazionale del Bargello we Florencji
	?w. Ludwik	ok. 1413	pozłacany br?z	Museo dell’Opera di Santa Croce we Florencji
4.	rze?by dla florenckiej katedry
	?w. Jan Ewangelista	1410-11	marmur	Museo dell’Opera del Duomo we Florencji
	Prorok Jeremiasz	1423-26
	Prorok Habakuk	1427-36
5.	Madonna rodziny Pazzi	lata 20. lub 30. XV w.	marmur	Staatliche Museen w Berlinie

Dojrzałe prace [ edytuj | edytuj kod ]

nr	tytuł, zleceniodawca i miejsce przeznaczenia	czas powstania	technika i wymiary	miejsce przechowywania	ilustracja
1.	cyborium	1432-33	marmur	Bazylika ?w. Piotra w Rzymie
2.	cantorium dla katedry florenckiej	1439	marmur	Museo dell’Opera del Duomo we Florencji
3.	rze?by dla bazyliki ?w. Antoniego w Padwie
	krucyfiks	1449	br?z
	Ołtarz ?w. Antoniego	1447-50	br?z	Bazylika ?w. Antoniego w Padwie [4]
	Madonna z Dzieci?tkiem w asy?cie ?w. Franciszka i ?w. Antoniego	1448	br?z
4.	pomnik konny Gattamelaty	1447-50	br?z	Piazza del Santo w Padwie

Po?ne prace [ edytuj | edytuj kod ]

nr	tytuł, zleceniodawca i miejsce przeznaczenia	czas powstania	technika i wymiary	miejsce przechowywania	ilustracja
1.	Judyta i Holofernes	1455-60	br?z	Palazzo Vecchio we Florencji
2.	?w. Jan Chrzciciel	1457	drewno	katedra w Sienie
3.	?w. Maria Magdalena	ok. 1457	drewno	Museo dell’Opera del Duomo we Florencji

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Donatello ? o arty?cie na stronie Web Gallery of Art ( ang. ) .