한국   대만   중국   일본 
Czornoje Znamia ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Czornoje Znamia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Spotkanie Czarnoznamie?cow (1906).
Od lewej: Hersz Zilber (ps. Londy?ski), Jan ?mujdik (ps. Feliks Bentkowski), Benjamin Fridman (ps. Niemka Male?ki), Moj?esz Szpindler.

Czornoje Znamia (ros. Чёрное знамя ? czarny sztandar ) znani te? jako Czarnoznamie?cy [1] ? terrorystyczna organizacja anarchistyczna , zało?ona w 1905 [2] w Białymstoku przez Jud? Grossmana-Roszczina , aktywna na terenie Imperium Rosyjskiego , d???ca do wprowadzenia terroru ekonomicznego do walki strajkowej [3] .

Organizacja [ edytuj | edytuj kod ]

Członkowie organizacji rekrutowali si? głownie spo?rod uczniow, rzemie?lnikow i robotnikow fabrycznych, niekiedy spo?rod chłopow, bezrobotnych, a nawet włocz?gow czy złodziei [4] . Byli to przede wszystkim ?ydzi, ale te? Polacy, Rosjanie i Ukrai?cy, w wi?kszo?ci w wieku 19?20 lat, cho? zdarzali si? w?rod nich nawet pi?tnastolatkowie [4] . Działali głownie w Białymstoku, Grodnie, Wilnie, Jekaterynosławiu, Warszawie i Odessie .

Program [ edytuj | edytuj kod ]

Odwoływali si? głownie do Kropotkina , uznaj?c si? za anarchistow-komunistow , kolportuj?c i czytaj?c z entuzjazmem wydawane przez kołko kropotkinowcow w Genewie rosyjskoj?zyczne pismo ? Chleb i Wola [5] , jednak korzeni ich programowego antyintelektualizmu, taktyki konspiracji i przemocy nale?y raczej szuka? w koncepcjach Michaiła Bakunina . Czornoje Znamia wypowiadała si? przeciwko wszelkim legalnym formom walki o popraw? bytu mas pracuj?cych, stoj?c na stanowisku, ?e działalno?? taka stanowi legitymizacj? owczesnego ładu społeczno-politycznego i odci?ga masy od rewolucyjnej walki o zniszczenie pa?stwa. Za głowny or?? walki uznawali terror ekonomiczny , a przede wszystkim tzw. ?terror nieumotywowany” ? tj. skierowany nie tyle przeciwko odznaczaj?cemu si? wyj?tkow? brutalno?ci? eksploatatorowi, ale przeciwko bur?uazji w ogole. Ju? sam fakt przynale?no?ci do klasy paso?ytow i wyzyskiwaczy powinien by? przyczyn? terroru [6] . Ameryka?ski historyk ruchu anarchistycznego Paul Avrich charakteryzował ideologi? Czarnoznamie?cow jako ??lepy fanatyzm i bezustann? przemoc”, wskazywał rownie? na fakt, i? była to pierwsza organizacja anarchistyczna uznaj?ca polityk? terroru celem destabilizacji pa?stwowego porz?dku [4] .

Recepcja i oddziaływanie [ edytuj | edytuj kod ]

Propaganda skrajnych grup anarchistycznych jak Czornoje Znamia, albo nieust?puj?cej jej w fanatyzmie Bieznaczale , trafiła w imperialnej Rosji na podatny grunt. Kryzys, straszliwe bezrobocie, ucisk polityczny i narodowo?ciowy czy gwałty miejscowej policji sprawiły, ?e hasła anarchistow spotkały si? z uznaniem ubo?szych warstw proletariatu [7] . W okresie rewolucji 1905 roku zacz?ły masowo powstawa? kolejne anarchistyczne grupy . W samym tylko Białymstoku, gdzie Czarnoznamie?cy dominowali w?rod anarchistow, liczba członkow organizacji, po przej?ciu do? wielu działaczy partii socjalistycznych, wzrosła z kilkunastu w 1904 do około dwustu w 1905 [8] . Tym samym anarchi?ci w krotkim okresie rewolucji byli najsilniejszym na Białostocczy?nie ugrupowaniem przewa?aj?c nad Bundem , PPS-em i eserowcami .

Powstanie organizacji wywołało siln? reakcj? krytyczn? w?rod grup anarchistycznych w Europie, zwłaszcza w?rod rosyjskoj?zycznych emigrantow. W odpowiedzi na działalno?? grupy i wypuszczone przez ni? pod t? sam? nazw? pismo [9] , powstały pisma ? Burewiestnik ” i ?Nowyj Mir” akcentuj?ce konieczno?? walki politycznej [10] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Paweł Korzec, Poł wieku dziejow ruchu rewolucyjnego Białostocczyzny: (1864?1914) , Warszawa: ?Ksi??ka i Wiedza”, 1965, s. 212. Niekiedy w literaturze pojawia si? te? polskie tłumaczenie nazwy, brak jest jednak dowodow, i?by grupa miała posługiwa? si? takim tłumaczeniem.
  2. Paul Avrich, The Russian Anarchists , Stirling: AK Press, 2006, s. 42, ISBN  1-904859-48-8 , tak te? w raporcie P.o. oberpolicmajstra warszawskiego P. Mejera dla generał-gubernatora warszawskiego G. Skałona, Zob. Anarchizm i anarchi?ci na ziemiach polskich do 1914 roku , zebrał i opracował Herman Rappaport, Warszawa: PWN, 1981, s. 48, ISBN  83-01-02350-3 .
  3. S. Kalabi?ski, Białostockie organizacje SDKPiL, PPS, Bundu, Socjalistow-Rewolucjonistow i anarchistow w latach 1901?1903 , ?Rocznik Białostocki” t. X, 1971, s. 87.
  4. a b c Paul Avrich, The Russian Anarchists , op. cit., s. 44.
  5. Ibidem, s. 39.
  6. Paweł Korzec, Poł wieku... , op. cit., s. 211.
  7. Tym niemniej, jak zauwa?a Korzec, ?do ich organizacji trafiały rownie? elementy kryminalne, ktore w ekspropriacjach widziały doskonał? przykrywk? dla faktycznej grabie?y”. Paweł Korzec, Poł wieku... , op. cit., s. 213.
  8. Paul Avrich, The Russian Anarchists , op. cit., s. 42?43.
  9. Jedyny numer ?Czornogo Znamia” ukazał si? w grudniu 1905 w Genewie, redagowany przez Grossmana-Roszczina.
  10. Ludwik Kulczycki, Anarchizm w obecnym ruchu politycznym w Rosji , Warszawa: nakł. ?Przegl?du Społecznego”, 1907, s. 58. Według Kulczyckiego pismo Czarnoznamie?cow miało charakteryzowa? si? ?brutalno?ci? my?li i formy oraz brakiem argumentacji”, ibidem s. 77.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Al’manach: sbornik po istorii anarchiczeskago dwi?enija Rossji . T. 1, red. N. Rogdajew, Pary?, 1909, passim.
  • Juda Grossman-Roszczin, Dumy o byłom: (iz istorii biełostockogo anarchiczeskogo ‘czernoznamienskogo’ dwi?enija) , ?Byłoje”, 1924, nr 27-28, s. 172?182.
  • Paul Avrich, Anarchist voices: an oral history of anarchism in America , Stirling: AK Press, 2005, s. 359?361, ISBN  978-1-904859-27-7 .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]