한국   대만   중국   일본 
Czasopismo elektroniczne ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Czasopismo elektroniczne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Czasopismo elektroniczne , e-czasopismo, czasopismo online ? wydawnictwo ci?głe , ukazuj?ce si? w okre?lonych odst?pach czasu, np. tygodnik , dwutygodnik , miesi?cznik , publikowane jedynie w postaci elektronicznej i dost?pne na no?niku elektronicznym.

Według Barbary Sosi?skiej-Kalaty czasopismo elektroniczne to czasopismo, ktore jest zapisane w postaci cyfrowej oraz udost?pniane za pomoc? transmisji elektronicznej, najcz??ciej w Internecie w World Wide Web . W formie e-czasopism s? wydawane m.in. periodyki naukowe, fachowe, popularnonaukowe, urz?dowe, biuletyny informacyjne, magazyny opinii oraz gazety. Czasopisma elektroniczne s? publikowane w sposob ci?gły z okre?lon? frekwencj?, najcz??ciej w formatach HTML i PDF . Czasami s? do nich doł?czane rownie? nagrania d?wi?kowe oraz materiały wideo w formatach MP3 i MP4 . E-czasopisma mog? by? dost?pne wył?cznie online lub by? elektronicznymi odpowiednikami wersji tradycyjnych [1] .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Do powstania czasopism elektronicznych na pocz?tku lat 80. XX wieku przyczyniły si? m.in.:

  • kryzys zwi?zany z papierem [2] , wynikaj?cy ze znacznego wzrostu zapotrzebowania na ksi??ki (bariera ilo?ciowa) oraz wzrostu produkcji [3] , skutkuj?cy wysokimi cenami publikacji drukowanych,
  • post?p technologiczny (rozwoj urz?dze? elektronicznych, szczegolnie komputerow),
  • upowszechnianie urz?dze? pozwalaj?cych na odtwarzanie i obrobk? tekstow,
  • rozwoj sieci telekomunikacyjnych i opracowanie protokołu FTP ,
  • problemy bibliotek z magazynowaniem stale rosn?cej liczby dokumentow [2] .

Pierwszym periodykiem opublikowanym w formie cyfrowej było eksperymentalne czasopismo z zakresu psychologii oraz medycyny ?Mental Workload” [4] . W 1982 roku naukowcy z Uniwersytetow w Birmingham i Loughborough doprowadzili do wydania e-czasopisma o nazwie ?Computer Human Factors”. Periodyk był innowacyjny ze wzgl?du na mo?liwo?? dodawania komentarzy przez czytelnikow [5] . W Polsce pierwsze czasopismo dost?pne tylko w formie cyfrowej pojawiło si? w 1989 roku za spraw? grupy fizykow zwi?zanych z Uniwersytetem Warszawskim . Publikowane przez nich ? Donosy [6] wci?? ukazuj? si? w oryginalnej i niezmienionej formie [7] .

Zalety i wady czasopism elektronicznych [ edytuj | edytuj kod ]

Zalety:

  • dost?pno?? w ka?dym momencie, z dowolnego miejsca,
  • wi?ksza aktualno??,
  • dost?p wielu u?ytkownikow w tym samym momencie,
  • mo?liwo?? wyszukiwania, np. pełnotekstowego,
  • szybszy proces publikowania tre?ci,
  • bezpłatny dost?p do czasopism Open Access [8] .

Wady:

  • wymagana minimalna umiej?tno?? obsługi komputera,
  • wymagane posiadanie odpowiedniego sprz?tu i oprogramowania,
  • wymagany dost?p do Internetu,
  • wysokie ceny publikacji komercyjnych,
  • bariery mentalne,
  • mo?liwo?? popełnienia plagiatu i celowego zniekształcanie informacji,
  • ograniczenia, ktore wi??? si? z technik? komputerow?, np. niska rozdzielczo?? ekranu [9] .

Typologia czasopism elektronicznych [ edytuj | edytuj kod ]

Podział ze wzgl?du na stosowane formaty:

Podział ze wzgl?du na sposob dystrybucji:

  • e-mail,
  • Web,
  • CD-ROM,
  • listerv,
  • inne [10] .

Podział ze wzgl?du na cz?stotliwo?? ukazywania si?:

  • miesi?czniki,
  • tygodniki,
  • dzienniki,
  • inne [10] .

Podział ze wzgl?du na dost?p do czasopism elektronicznych:

  • płatne (publikacje komercyjne),
  • bezpłatne (Open Access [10] ),

Inny podział ze wzgl?du na sposob dystrybucji, zob. wy?ej:

  • czasopisma online,
  • czasopisma na CD-ROM [11] ,

Podział ze wzgl?du na formy ukazywania si? czasopism elektronicznych:

  • e-czasopisma, ktore ukazuj? si? rownie? w wersji drukowanej,
  • e-czasopisma jedynie w wersji elektronicznej [11]

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Barbara Sosi?ska-Kalata, Czasopisma elektroniczne [w:] Encyklopedia ksi??ki , pod red. Anny ?bikowskiej-Migo? i Marty Skalskiej-Zlat, Wrocław 2017, s. 433.
  2. a b Piotrowska E., Zaj?c R., Czasopisma elektroniczne w bibliotekach naukowych, ?Zagadnienia Informacji Naukowej” 2002, nr 1, s. 91.
  3. Barbara Bie?skowska, Ksi??ka na przestrzeni dziejow , Warszawa 2005, s. 215.
  4. Nahotko 2007 ↓ , s. 28?29.
  5. Nahotko 2007 ↓ , s. 29?30.
  6. Donosy [online], donosy.info [dost?p 2018-11-13] .
  7. Nahotko 2007 ↓ , s. 35.
  8. Nahotko 2007 ↓ , s. 19.
  9. Nahotko 2007 ↓ , s. 19?20.
  10. a b c d Nahotko 2007 ↓ , s. 18.
  11. a b Ewa Piotrowska, Renata Zaj?c, Czasopisma elektroniczne w bibliotekach naukowych , ?Konsorcja i wspołpraca bibliotek” 2002 nr 7, http://www.ebib.pl/2002/36/piotrowska.php .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Marek   Nahotko , Naukowe czasopisma elektroniczne , Warszawa 2007 .