한국   대만   중국   일본 
Cudzoziemiec ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Cudzoziemiec

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Cudzoziemiec , obcokrajowiec ( łac. peregrinus ? osoba pochodz?ca z innego kraju [1] , ang. foreigner , fr. etranger , niem. Auslander , ros. иностранец ) ? osoba nieposiadaj?ca obywatelstwa pa?stwa, w ktorym przebywa [2] .

Regulacja statusu cudzoziemcow jest ro?na w poszczegolnych pa?stwach. Obecnie du?e znaczenie ma te? prawo mi?dzynarodowe , a na terenie Unii Europejskiej regulacje unijne.

Prawa cudzoziemcow do działalno?ci publicznej legalnie zamieszkuj?cych w innym kraju okre?la Rada Europy w konwencji z 1992 r. [3]

Cudzoziemcy w polskim prawie [ edytuj | edytuj kod ]

Zgodnie z art. 3 ustawy z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach [4] (b?d?cej uzupełnieniem ustawy z 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim [5] ) ? cudzoziemcem jest ka?dy, kto nie posiada obywatelstwa polskiego .” [6] [7] Oznacza to, ?e ustawa wskazuje na negatywn? legaln? definicj? cudzoziemca. Według art. 5 ustawy o cudzoziemcach ? cudzoziemca, ktory jest obywatelem dwoch lub wi?kszej liczby pa?stw traktuje si? jako obywatela tego pa?stwa, ktorego dokumentu u?ył podczas wjazdu na terytorium RP. St?d dwupa?stwowcow trzeba traktowa? jakby byli obywatelami tylko jednego pa?stwa [8] . W Polsce sprawami cudzoziemcow zajmuje si? Urz?d do Spraw Cudzoziemcow z siedzib? w Warszawie przy ul. Koszykowej 16 [9] .

Oprocz ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. status cudzoziemcow reguluj? rownie? inne akty prawne, jak np.:

  • Konstytucja RP z 1997 r. ? zgodnie z art. 37 ust. 1 Konstytucji RP ka?dy ?kto si? znajduje pod władz? Rzeczypospolitej Polskiej, korzysta z wolno?ci i praw zapewnionych w Konstytucji.” St?d na terenie władztwa RP cudzoziemca trzeba traktowa? tak jak obywatela polskiego. Istniej? od tego oczywi?cie wyj?tki (art. 37 ust. 2 ?wyj?tki od tej zasady, odnosz?ce si? do cudzoziemcow, okre?la ustawa.”), np. urz?dnikiem samorz?dowym mo?e by? tylko obywatel polski, jak wynika z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorz?dowych [10] .

Ustawy nie stosuje si? do [11] :

  • członkow misji dyplomatycznych i urz?dow konsularnych pa?stw obcych oraz innych osob zrownanych z nimi na podstawie ustaw, umow lub powszechnie ustalonych zwyczajow mi?dzynarodowych pod warunkiem wzajemno?ci i posiadania przez te osoby dokumentow potwierdzaj?cych pełnienie przez nie funkcji uprawniaj?cych do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium,
  • obywateli pa?stw członkowskich Unii Europejskiej, pa?stw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) ? stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkow ich rodzin, ktorzy do nich doł?czaj? lub z nimi przebywaj?.

Wcze?niej kwestie prawne zwi?zane z cudzoziemcami regulowała ustawa z 13 czerwca 2003 r. ( Dz.U. z 2011 r. nr 264, poz. 1573 , z po?n. zm.).

Podział cudzoziemcow [ edytuj | edytuj kod ]

  • Cudzoziemcy posiadaj?cy obywatelstwo innego pa?stwa ? nale?y podzieli? ich na tych, ktorzy posiadaj? obywatelstwo Unii Europejskiej i na tych, ktorzy go nie posiadaj?:
  1. obywatelstwo UE ? na podstawie okazania dokumentu potwierdzaj?cego jego to?samo?? i obywatelstwo np. paszport lub dowod osobisty mog? przebywa? na terytorium RP do 3 miesi?cy;
  2. brak obywatelstwa UE ? cudzoziemiec taki musi posiada? wa?ny dokument podro?y , tj. paszport oraz je?li jest to wymagane by? w posiadaniu wizy, je?eli chce przekroczy? terytorium RP [12] . Pozostałe wymagania to: posiadanie niezb?dnych ?rodkow do pokrycia kosztow dojazdu na terytorium RP (np. okazanie waluty polskiej), przejazdu przez nie, pobytu i wyjazdu z terytorium RP (np. bilet powrotny do kraju pochodzenia [13] ).
  • Apatryda (bezpa?stwowiec, apolita, od łac. apatris ? 'pozbawiony ojczyzny' z gr. ) ? jest to osoba nieposiadaj?ca ?adnego obywatelstwa. Przyczyny takiego stanu faktycznego mog? by? ro?norodne np. nieznani s? rodzice dziecka. Polska ustawa o obywatelstwie d??y do tego, aby istniała jak najmniejsza ilo?? bezpa?stwowcow m.in. ze wzgl?du na skutki jak np. brak ochrony ze strony pa?stwa czy brak posiadania praw politycznych. Wyra?one jest to w art. 47 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim ? zrzeczenie si? obywatelstwa tylko na wniosek osoby, nigdy nie mo?na komu? zabra? obywatelstwa ze wzgl?du na np. pogl?dy polityczne b?d? nieodpowiednie zachowanie oraz art. 2 ustawy o obywatelstwie polskim [14] . Zgodnie z art. 137 Konstytucji RP ?Prezydent Rzeczypospolitej nadaje obywatelstwo polskie i wyra?a zgod? na zrzeczenie si? obywatelstwa polskiego.” Aby nie doprowadzi? do sytuacji, w ktorej kto? zrzekłby si? swojego jedynego obywatelstwa, nie posiadaj?c innego (a wi?c zwi?ksza liczb? bezpa?stwowcow), co do zasady Prezydent RP nie wyrazi zgody na zrzeczenie si? go.
  • Cudzoziemcy uprzywilejowani ? s? to osoby nieposiadaj?ce obywatelstwa polskiego, ale w stosunku do nich zniesione s? ograniczenia nało?one na pozostałych cudzoziemcow. Przyczyn? jest tu pełniona przez nich funkcja, tj. szefowie i członkowie personelu misji dyplomatycznych, kierownicy urz?dow konsularnych i członkowie personelu konsularnego pa?stw obcych. Przywileje dotycz? te? obywateli Unii Europejskiej oraz ich rodzin, obywateli Europejskiego Obszaru Gospodarczego , cudzoziemcow ubiegaj?cych si? o ochron? [11] .

Zasady wjazdu na terytorium RP [ edytuj | edytuj kod ]

Art. 23 ustawy o cudzoziemcach wskazuje przesłanki, ktore musi spełni? cudzoziemiec, aby przekroczy? granic? RP oraz przebywa? na jej terytorium. Według ustawodawcy musi on posiada? wa?ny dokument podro?y , wa?n? wiz? lub ? je?li jest to wymog ? inny dokument pozwalaj?cy mu na wjazd i pobyt na terenie RP oraz zezwolenie na wjazd do innego pa?stwa lub zezwolenie na pobyt w innym pa?stwie (je?eli takie zezwolenia s? wymagane w przypadku przejazdu tranzytem).

W przypadku przekroczenia granicy RP nieumy?lnie i niezgodnie z przepisami, cudzoziemiec zostanie niezwłocznie doprowadzony do granicy (w innym przypadku organ, ktory dokona zatrzymania pobiera od niego odciski linii papilarnych za pomoc? kart daktyloskopijnych lub urz?dzenia do elektronicznego pobierania odciskow).

W art. 25 ustawodawca wskazuje przesłanki tego, co powinien zrobi? cudzoziemiec wje?d?aj?cy na terytorium RP. Zalicza si? do nich:

  1. uzasadnienie celow i warunkow planowanego pobytu ,
  2. posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego ,
  3. posiadanie wystarczaj?cych ?rodkow na utrzymanie. O wysoko?ci ?rodkow na utrzymanie zdecyduje minister wła?ciwy do spraw wewn?trznych w porozumieniu z ministrem spraw zagranicznych.

Powy?sze wymogi nie dotycz? obywateli UE.

?(…)Cudzoziemiec powinien posiada? i na ??danie wła?ciwego organu powinien okaza? walut? polsk? lub zagraniczne ?rodki płatnicze (…), dokumenty umo?liwiaj?ce uzyskanie ?rodkow płatniczych, zaproszenie lub dokumenty potwierdzaj?ce rezerwacj? i opłacenie zakwaterowania i wy?ywienia w Polsce. Cudzoziemiec mo?e tak?e okaza? bilet powrotny do kraju pochodzenia albo innego pa?stwa” [13] .

Zaproszenie mo?e zosta? sporz?dzone przez:

  1. osob?, ktora jest obywatelem polskim lub obywatelem pa?stwa członkowskiego UE i zamieszkuje na terytorium RP,
  2. cudzoziemca przebywaj?cego bezpo?rednio przed wystawieniem zaproszenia legalnie i nieprzerwanie co najmniej przez okres 5 lat na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub posiadaj?cego zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
  3. osob? prawn? albo jednostk? organizacyjn? nieposiadaj?c? osobowo?ci prawnej, ale tylko te, ktore maj? siedzib? na terytorium RP.

Niezb?dnym elementem zaproszenia jest zapewnienie o pokryciu kosztow pobytu osoby zaproszonej. Jest ono wa?ne przez 12 miesi?cy od dnia wpisania go do ewidencji zaprosze?. Odmowa wpisania zaproszenia do ewidencji mo?e nast?pi? wskutek np. niewystarczaj?co dobrych warunkow mieszkalnych zapraszaj?cego.

Wiza : zgodnie z art. 60 ustawy o cudzoziemcach wydaje si? wiz? Schengen lub krajow?, m.in. w celu:

  1. turystycznym;
  2. odwiedzin u rodziny lub przyjacioł;
  3. udziału w imprezach sportowych;
  4. prowadzenia działalno?ci gospodarczej;
  5. tranzytu;
  6. tranzytu lotniczego;
  7. leczenia.

Odmowa wjazdu na terytorium RP [ edytuj | edytuj kod ]

Zgodnie z art. 28 ustawy o cudzoziemcach, mo?na odmowi? im wjazdu na terytorium RP. Istniej? m.in. nast?puj?ce przesłanki odmowy:

  1. brak dokumentu podro?y, wizy lub brak uiszczenia opłaty, ktora wynika z wzajemnych zasad z pa?stwem pochodzenia;
  2. dokumenty s? podrobione
  3. pobyt cudzoziemca jest niepo??dany [15] ;
  4. cel podro?y cudzoziemca jest inny ani?eli wcze?niej zadeklarowany;
  5. nie posiada odpowiednich ?rodkow finansowych lub zezwole?;
  6. wykorzystał dopuszczalny okres pobytu na terytorium pa?stw obszaru Schengen wynosz?cy 90 dni w ka?dym okresie 180 dni, chyba ?e umowy mi?dzynarodowe stanowi? inaczej;
  7. stanowi zagro?enie dla zdrowia publicznego, np. w zwi?zku z epidemi?, ktora panuje w kraju pochodzenia [16] ;
  8. stanowi zagro?enie dla bezpiecze?stwa lub obronno?ci pa?stwa, np. osoby podejrzane o członkostwo w organizacjach terrorystycznych.

Decyzj? odmown? o wje?dzie cudzoziemca na terytorium RP wydaje komendant granicznej placowki kontrolnej Stra?y Granicznej .

Zasady udzielania azylu okre?la ustawa o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z 13 czerwca 2003 r. [17] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Słownik Wyrazow Obcych
  2. cudzoziemiec , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2013-02-20] .
  3. Konwencja o uczestnictwie cudzoziemcow w ?yciu publicznym na szczeblu lokalnym sporz?dzona w Strasburgu 5 lutego 1992 roku, ( teksty oryginalne i lista stron ).
  4. Dz.U. z 2024 r. poz. 769
  5. Dz.U. z 2022 r. poz. 465
  6. Podobnie definiowały to przepisy wcze?niejsze: Rozporz?dzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 13 sierpnia 1926 r. o cudzoziemcach ? art. 1 ( Dz.U. z 1926 r. nr 83, poz. 465 ), Ustawa z 29 marca 1963 r. o cudzoziemcach ? art. 1 ( Dz.U. z 1963 r. nr 15, poz. 77 ), Ustawa z 25 czerwca 1997 r. o cudzoziemcach ? art. 2 ( Dz.U. z 1997 r. nr 114, poz. 739 ) i Ustawa z 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach ? art. 2 ( Dz.U. z 2003 r. nr 128, poz. 1175 ).
  7. Zbli?one jest okre?lenie art. 1 ust. 2 ustawy z 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomo?ci przez cudzoziemcow ( Dz.U. z 2017 r. poz. 2278 ): cudzoziemcem w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna nie posiadaj?ca obywatelstwa polskiego .
  8. ?Materialne prawo administracyjne” Z. Leo?ski, wyd. C.H. Beck, wyd. 9, s. 60.
  9. Strona Urz?du do Spraw Cudzoziemcow .
  10. Dz.U. z 2022 r. poz. 530
  11. a b Art. 2 ustawy o cudzoziemcach.
  12. Zasady wjazdu do Polski ? obywatele pa?stw UE . yourpoland.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-06)]. .
  13. a b ?Prawo administracyjne”, Z. Cie?lak, J. Jagielski, J. Lang, M. Szubiakowski, M. Wierzbowski, A. Wiktorowska, Wydawnictwo prawnicze LexisNexis, Warszawa 2002 r., s. 560.
  14. Ustawa o obywatelstwie polskim z dnia 2 kwietnia 2009 r.
  15. Wykaz cudzoziemcow niepo??danych na terytorium RP .
  16. Rozporz?dzenie Ministra Zdrowia dnia 17 wrze?nia 2015 r. w sprawie chorob zaka?nych, ktorych rozpoznanie lub podejrzenie wyst?pienia mo?e stanowi? podstaw? odmowy wjazdu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ( Dz.U. z 2015 r. poz. 1501 )
  17. Dz.U. z 2023 r. poz. 1504

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]