Baptysterium Arian w Rawennie

Battistero degli Ariani

Baptysterium
Baptysterium Arian
Pa?stwo	Włochy
Miejscowo??	Rawenna
Adres	Piazzetta degli Ariani, 48121 Ravenna (RA), Italia
Wyznanie	katolicyzm
Ko?cioł	Ko?cioł łaci?ski
Historia Data zako?czenia budowy koniec V wieku Aktualne przeznaczenie muzeum Poprzednie wyznanie arianizm Fundator Teodoryk Wielki
Dane ?wi?tyni Styl wczesnochrze?cija?ski ?wi?tynia ? materiał bud. ? cegła
Poło?enie na mapie Emilii-Romanii Baptysterium Arian w Rawennie
Poło?enie na mapie Włoch Baptysterium Arian w Rawennie
44°25′07″N   12°12′09″E / 44,418611   12,202500
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Baptysterium Arian w Rawennie ^[1] ( wł. Battistero degli Ariani ) ? baptysterium w Rawennie , zbudowane pod koniec V wieku. Wchodzi w skład zespołu zabytkowego Zabytki wczesnochrze?cija?skie w Rawennie , ktory został w 1996 roku wpisany na list? ?wiatowego dziedzictwa UNESCO ^[2] .

Jest jedynym baptysterium, zbudowanym specjalnie dla potrzeb kultu aria?skiego , ktore zachowało si? do naszych czasow ^[3] .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Baptysterium Arian zostało zbudowane pod koniec V wieku przez władc? ostrogockiego Teodoryka , zwolennika arianizmu , doktryny chrze?cija?skiej odrzucaj?cej dogmat Trojcy ?wi?tej , uznanej za herezj? na soborze w Nicei w 325 roku. Obok baptysterium Teodoryk zbudował now? katedr? aria?sk? (obecnie bazylika Spirito Santo ). Baptysterium aria?skie jest do?? podobne do swojego ortodoksyjnego poprzednika , rownie? je?li chodzi o mozaik? na wewn?trznej kopule . W 540 roku Bizantyjczycy zaj?li Rawenn?, kład?c kres rz?dom arian i Germanow we Włoszech . Około 10 lat po?niej cesarz Justynian I Wielki przekazał baptysterium ortodoksyjnej (katolickiej) społeczno?ci miasta ^[4] . W 561 roku zostało ono ponownie po?wi?cone , otrzymuj?c wezwanie Maryi Dziewicy ^[3] . Według Liber Pontificalis tego po?wi?cenia dokonał arcybiskup Rawenny Agnello (557?570) . Baptysterium zostało wł?czone w obr?b wi?kszego kompleksu, ktory obejmował rownie? klasztor, wymieniony przez Agnellego w ?ywocie arcybiskupa Sergiusza ^[5] . W okresie egzarchatu baptysterium podlegało bazylianom , ktorzy przekształcili je w ko?cioł pod wezwaniem Santa Maria in Cosmedin. Zyskało w tym czasie bogaty wystroj wn?trza. W XI wieku na terenie kompleksu zamieszkali benedyktyni , ktorzy pozostawali tam do 1441 roku. W połowie XV wieku ko?cioł Santa Maria in Cosmedin został powierzony duchowie?stwu ?wieckiemu, a piecz? nad nim papie? Eugeniusz IV przekazał kardynałowi Bessarionowi . W okresie po?niejszym ?wi?tyni? opiekowali si? kolejni prałaci lub urz?duj?cy opaci. W XVI wieku piecz? nad obiektem przej?li bracia Baldassar i Corrado Grassi z Bolonii , przeprowadzaj?c w nim wa?ne prace konserwatorskie. W drugiej połowie XVII wieku od zachodniej strony baptysterium wzniesiono budynek, zwany oratorium Krzy?a, przekształcaj?c baptysterium w jego apsyd? , przez co całkowicie zatraciło ono swoj pierwotny wygl?d zewn?trzny. W XIX wieku baptysterium przeszło w r?ce prywatne, a w 1914 roku zostało zakupione przez pa?stwo włoskie ^[3] . Podczas II wojny ?wiatowej kompleks poniosł ci??kie straty na skutek alianckich bombardowa?. Po wojnie został odrestaurowany ^[5] . Prace konserwatorskie przeprowadzone zostały pod nadzorem komisji ds. zabytkow w Rawennie ^[3] .

Architektura i wn?trze [ edytuj | edytuj kod ]

Baptysterium, poło?one na południowy zachod od dawnej katedry aria?skiej , jest niewielkim, ceglanym budynkiem na planie o?miok?ta , zło?onym z czterech bokow płaskich i czterech bokow z wystaj?cymi apsydami , z ktorych ta po stronie wschodniej jest najwi?ksza. Ka?da z apsyd jest nakryta płytkim dachem. Pierwotnie wokoł siedmiu z o?miu bokow istniało obej?cie , szerokie na 1,9 m, odkryte dopiero w trakcie prac wykopaliskowych, przeprowadzonych w latach 1916?1919 przez Gerol?. Obecnie baptysterium jest poło?one około 2,31 m poni?ej poziomu gruntu ^[3] .

Mozaika [ edytuj | edytuj kod ]

Nie zachowały si? dekoracje, ktore niegdy? pokrywały ?ciany baptysterium, jedynie na sklepieniu kopuły wci?? widnieje mozaika, przedstawiaj?ca chrzest Chrystusa w otoczeniu dwunastu Apostołow, inspirowana najwyra?niej motywami z baptysterium Ortodoksow , cho? u?ytymi w uproszczonej formie. Widniej?cy w centrum kompozycji Chrystus został ukazany jako młodzieniec stoj?cy po pas w przezroczystej wodzie rzeki Jordan , symbolizowanej przez brodatego starca z czerwonymi ko?czynami krabow na głowie, trzymaj?cego w dłoni trzcin? i dzban, z ktorego wypływa woda rzeczna. Naprzeciw niego stoi ?w. Jan Chrzciciel , ubrany w tunik? ze skor zwierz?cych i kład?cy praw? r?k? nad głowie Chrystusa, na ktor? biała goł?bica wylewa z gory wod?. Centralny medalion otacza dwunastu Apostołow podzielonych na dwie grupy i nios?cych w zasłoni?tych dłoniach korony ? symbole m?cze?stwa i zwyci?stwa nad ?mierci?. Pierwsz? ich grup? prowadzi ?w. Piotr , trzymaj?cy klucze, a drug? ?w. Paweł z dwoma zrolowanymi zwojami w r?kach. Obie grupy zbli?aj? si? do wystawnego, realistycznie potraktowanego tronu, na ktorym le?y du?a fioletowa poduszka ze spoczywaj?cym na niej krzy?em wysadzanym klejnotami ( crux gemmata ). Dzi?ki badaniom naukowo-technicznym mozaiki zdołano ustali?, ?e medalion centralny ze scen? chrztu, tronem oraz figurami ?w. Piotra i ?w. Pawła powstał w okres panowania Teodoryka, podczas gdy pozostałe fragmenty zostały prawdopodobnie wykonane w połowie VI wieku, na co wskazuje inny styl oraz u?ycie odmiennych materiałow ^[3] .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

• ko?cioł Spirito Santo

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Enrico Cirelli: Ravenna: archeologia di una citta . Firenze: All’Insegna del Giglio, 2008. ISBN  978-88-7814-379-1 . ( wł. ) .