Bambusowe

Bambusowe
	; Bambus pospolity
	Systematyka
Domena	eukarionty
Krolestwo	ro?liny
Podkrolestwo	ro?liny zielone
Nadgromada	ro?liny telomowe
Gromada	ro?liny naczyniowe
Podgromada	ro?liny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrz?d	liliopodobne (≡ jednoli?cienne )
Rz?d	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Podrodzina	bambusowe
	Nazwa systematyczna
	Bambusoideae Luerss.
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bambusowe ? podrodzina ( Bambusoideae Luerss.) ro?lin z rodziny wiechlinowatych ( Poaceae ). Typem nomenklatorycznym jest rodzaj bambus ( Bambusa ). Nale?y tu w zale?no?ci od uj?cia 84?101 rodzajow licz?cych 940?1320 gatunkow ^[2]. Grupowane s? one w dwa plemiona ? Bambuseae i Olyreae ^[3]. Bambusowe wyst?puj? w krainach tropikalnych i umiarkowanych. W Polsce ro?liny te dziko nie rosn? (w przypadku wł?czenia w niektorych systemach do tej podrodziny plemienia Oryzeae wymieniany jest jako przedstawiciel podrodziny jeden gatunek ? zamokrzyca ry?owa Leersia oryzoides ) ^[4].

Charakterystyka [ edytuj | edytuj kod ]

Łodyga: Zdrewniałe ?d?bło , rozgał?ziaj?ce si?, niekiedy dochodz?ce do znacznej wysoko?ci (40 m). P?dy bambusa wyrastaj? z podziemnego kł?cza i tworz? niekiedy lasy charakterystyczne dla obszarow podzwrotnikowych. Niektore gatunki s? pn?czami .

Systematyka [ edytuj | edytuj kod ]

Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Klad okrytonasienne , klad jednoli?cienne ( monocots ), rz?d wiechlinowce ( Poales ), rodzina wiechlinowate ( Poaceae ). Podrodzina bambusowe stanowi klad wspolnie z podrodzin? Ehrhartoideae i wiechlinowych ( Pooideae ) oznaczany skrotowcem BEP ^[2]^[3].

Pozycja w systemie Reveala (1994?1999)

Gromada okrytonasienne ( Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoli?cienne ( Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe ( Commelinidae Takht.), nadrz?d Juncanae Takht., rz?d wiechlinowce ( Poales Small), rodzina wiechlinowate ( Poaceae (R. Br.) Barnh.) podrodzina bambusowe ( Bambusoideae Luerss.), plemi? bambusowe ( Bambuseae Kunth ex Dumort.) ^[5]

Podział podrodziny bambusowych ( Bambusoideae ) według NCBI ^[3]

plemi? Bambuseae
- rodzaj Acidosasa
- rodzaj Alvimia
- rodzaj Ampelocalamus
- rodzaj Arthrostylidium
- rodzaj Arundinaria
- rodzaj Atractantha
- rodzaj Aulonemia
- rodzaj Bambusa ? bambus
- rodzaj Bashania
- rodzaj Borinda
- rodzaj Brachystachyum
- rodzaj Cathariostachys
- rodzaj Cephalostachyum
- rodzaj Chimonobambusa
- rodzaj Chimonocalamus
- rodzaj Chusquea
- rodzaj Decaryochloa
- rodzaj Dendrocalamopsis
- rodzaj Dendrocalamus
- rodzaj Dinochloa
- rodzaj Drepanostachyum
- rodzaj Eremocaulon
- rodzaj Fargesia ? fargezja
- rodzaj Ferrocalamus
- rodzaj Gaoligongshania
- rodzaj Gelidocalamus
- rodzaj Gigantochloa
- rodzaj Glaziophyton
- rodzaj Greslania
- rodzaj Guadua
- rodzaj Hibanobambusa
- rodzaj Hickelia
- rodzaj Himalayacalamus
- rodzaj Holttumochloa
- rodzaj Indocalamus
- rodzaj Indosasa
- rodzaj Kinabaluchloa
- rodzaj Leptocanna
- rodzaj Maclurochloa
- rodzaj Melocalamus
- rodzaj Melocanna
- rodzaj Menstruocalamus
- rodzaj Monocladus
- rodzaj Mullerochloa
- rodzaj Nastus
- rodzaj Neohouzeaua
- rodzaj Neololeba

- rodzaj Neomicrocalamus
- rodzaj Neosinocalamus
- rodzaj Neurolepis
- rodzaj Oligostachyum
- rodzaj Olmeca
- rodzaj Oreobambos
- rodzaj Otatea
- rodzaj Oxytenanthera
- rodzaj Perrierbambus
- rodzaj Phyllostachys
- rodzaj Piresia
- rodzaj Pleioblastus
- rodzaj Pseudobambusa
- rodzaj Pseudosasa
- rodzaj Pseudostachyum
- rodzaj Racemobambos
- rodzaj Rhipidocladum
- rodzaj Sarocalamus
- rodzaj Sasa ? sasa
- rodzaj Sasaella
- rodzaj Schizostachyum
- rodzaj Semiarundinaria
- rodzaj Shibataea
- rodzaj Sinobambusa
- rodzaj Sirochloa
- rodzaj Soejatmia
- rodzaj Sokinochloa ^[6]
- rodzaj Sphaerobambos
- rodzaj Temburongia
- rodzaj Temochloa
- rodzaj Thamnocalamus
- rodzaj Thyrsostachys
- rodzaj Tibisia ^[7]
- rodzaj Valiha
- rodzaj Vietnamosasa
- rodzaj Yushania
plemi? Olyreae
- rodzaj Buergersiochloa
- rodzaj Cryptochloa
- rodzaj Diandrolyra
- rodzaj Eremitis
- rodzaj Lithachne
- rodzaj Olyra
- rodzaj Pariana
- rodzaj Raddia
- rodzaj Sucrea

Zastosowanie [ edytuj | edytuj kod ]

Bambusy maj? wielorakie zastosowanie: młode p?dy s? jadalne, nieco starsze, wyro?ni?te, słu?? do wyrobu mebli. Bardzo grube p?dy słu?? za belki, a poci?te mog? słu?y? za wiadra.
W Chinach z bambusu wyrabiano papier . Li?cie niektorych gatunkow u?ywane s? do wyrobu mat i kapeluszy .
W łodygach niektorych gatunkow zbiera si? słodki galaretowaty sok, ktory twardnieje na sło?cu i powietrzu. Substancja ta zwana jest "indyjskim miodem".
Nasiona niektorych gatunkow u?ywane s? podobnie jak ry? , a tak?e do wyrobu napoju podobnego do piwa .
Bambus jest głownym po?ywieniem pandy wielkiej .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Michael A. M.A. Ruggiero Michael A. M.A. i inni , A Higher Level Classification of All Living Organisms , ?PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI : 10.1371/journal.pone.0119248 , PMID : 25923521 , PMCID : PMC4418965 [dost?p 2020-02-20] ( ang. ) .
↑ ^a ^b ^c Peter F. P.F. Stevens Peter F. P.F. , Angiosperm Phylogeny Website , Missouri Botanical Garden, 2001? [dost?p 2010-11-23] ( ang. ) .
↑ ^a ^b ^c Poaceae (grass family) . [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dost?p 2010-11-22]. ( ang. ) .
↑ Ludwik Frey: Taksonomia traw. W: Ludwik Frey (red.): Ksi?ga Polskich Traw . Krakow: Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, 2007, s. 39-76. ISBN 978-83-89648-63-1 .
↑ Crescent Bloom: Bambusoideae . The Compleat Botanica. [dost?p 2010-11-23]. ( ang. ) .
↑ Soejatmi Dransfield. Sokinochloa, a New Bamboo Genus (Poaceae-Bambusoideae) from Madagascar . ?Kew Bulletin”. 71 (3), s. 1?16, 2016.
↑ Tyrrell, Christopher D.; Londono, Ximena; Prieto, Ramona Oviedo; Attigala, Lakshmi; McDonald, Katelyn; Clark, Lynn G.. Molecular phylogeny and cryptic morphology reveal a new genus of West Indian woody bamboo (Poaceae: Bambusoideae: Bambuseae) hidden by convergent character evolution . ?Taxon”. 67, 5, s. 916-930, 2018. DOI : 10.12705/675.5 .

[ruggiero-1] Michael A. M.A. Ruggiero Michael A. M.A. i inni , A Higher Level Classification of All Living Organisms , ?PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI : 10.1371/journal.pone.0119248 , PMID : 25923521 , PMCID : PMC4418965 [dost?p 2020-02-20] ( ang. ) .

[apweb-2] Peter F. P.F. Stevens Peter F. P.F. , Angiosperm Phylogeny Website , Missouri Botanical Garden, 2001? [dost?p 2010-11-23] ( ang. ) .

[ncbi-3] Poaceae (grass family) . [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dost?p 2010-11-22]. ( ang. ) .

[frey-4] Ludwik Frey: Taksonomia traw. W: Ludwik Frey (red.): Ksi?ga Polskich Traw . Krakow: Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, 2007, s. 39-76. ISBN 978-83-89648-63-1 .

[5] Crescent Bloom: Bambusoideae . The Compleat Botanica. [dost?p 2010-11-23]. ( ang. ) .

[6] Soejatmi Dransfield. Sokinochloa, a New Bamboo Genus (Poaceae-Bambusoideae) from Madagascar . ?Kew Bulletin”. 71 (3), s. 1?16, 2016.

[7] Tyrrell, Christopher D.; Londono, Ximena; Prieto, Ramona Oviedo; Attigala, Lakshmi; McDonald, Katelyn; Clark, Lynn G.. Molecular phylogeny and cryptic morphology reveal a new genus of West Indian woody bamboo (Poaceae: Bambusoideae: Bambuseae) hidden by convergent character evolution . ?Taxon”. 67, 5, s. 916-930, 2018. DOI : 10.12705/675.5 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]