Bajon (?wi?tynia)

Bajon
????????????
Pa?stwo	Kambod?a
Miejscowo??	Angkor Thom
Wyznanie	buddyzm
Rodzaj	?wi?tynia buddyjska
	Historia
Data budowy	XII/XIII w.
	Dane ?wi?tyni
Styl	Bajon
Budulec	piaskowiec , lateryt
	Poło?enie na mapie Kambod?y Bajon
	13°26′28,51″N 103°51′31,46″E / 13,441253 103,858739
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bajon ? ?wi?tynia buddyjska w khmerskim Angkor Thom , na terenie kompleksu zabytkowego Angkor , zbudowana przez krola D?ajawarmana VII (lata panowania 1181-1218), a porzucona w zwi?zku z ucieczk? całej ludno?ci z miasta w 1431 r. i przeniesieniem stolicy pa?stwa na południe ^[1].

?wi?tyni? wzniesiono w centrum Angkor Thom na powierzchni 156 x 141 m, w formie wysokiej, kamiennej, trojpoziomowej budowli zbli?onej kształtem do piramidy. Posiadała liczne wie?e, ktorych liczb? ocenia si? na 49, a do dzi? przetrwały 37. ?wi?tynia wykonana jest z dopasowanych do siebie bez zaprawy blokow piaskowca , a jej fundamenty z blokow laterytu ^[2]. Składa si? z najwy?szego kompleksu centralnego, na szczycie ktorego było głowne pomieszczenie z pos?giem Buddy i dwoch otaczaj?cych ow kompleks prostok?tnych galerii, zewn?trznej i wewn?trznej. Wzorowana jest na architekturze hinduistycznej ^[3]. Cało?? zało?enia ma bardzo bogat? dekoracj? rze?biarsk? reliefow? , w tym figuraln?. ?ciany galerii zewn?trznej zdobi? sceny ?wieckie, przedstawiaj?ce wydarzenia z panowania D?ajawarmana VII i ?ycia jego poddanych, za? płaskorze?by galerii wewn?trznej ilustruj? religijne podania hinduistyczne . Na wie?ach umieszczono du?e rze?by ludzkich twarzy, prawie zawsze po jednej twarzy na ka?dej z czterech stron wie?y, tak ?e do dzi? przetrwało ponad 200 takich obliczy. Nie wyja?niano dot?d kogo te lekko u?miechni?te oblicza miały przedstawia?. W minionych wiekach uto?samiano je z Budd? lub Brahm? , w XX w. rozpatrywano koncepcj?, ?e to wizerunek fundatora ?wi?tyni krola D?ajawarmana VII, a wspołczesne publikacje cz?sto przyjmuj?, i? jest to wyobra?enie jednego z bodhisattwow : Awalokite?wary albo Wad?rasattwy ^[4]

W 1990 w pracach architektoniczno-zabezpieczaj?cych i badaniach archeologicznych, prowadzonych w ?wi?tyni Bajon, brały rownie? udział polskie Pracownie Konserwacji Zabytkow ^[5].