Antoni Onufry Ok?cki

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	14 kwietnia 1771
Miejscowo??	Warszawa
Konsekrator	Andrzej Stanisław Młodziejowski
Wspołkonsekratorzy	Antoni Kazimierz Ostrowski ; Feliks Paweł Turski
Konsekrowani biskupi
Melchior Jan Kochnowski	22 pa?dziernika 1775
Ludwik Jozef de Mathy	7 maja 1780
Franciszek Ksawery Rydzy?ski	14 stycznia 1781
Franciszek Remigiusz Zambrzycki	26 maja 1782
Wojciech Jozef Skarszewski	6 lutego 1791
Wspołkonsekrowani biskupi
Michał Jerzy Poniatowski	3 pa?dziernika 1773
Walenty Wołczacki	21 sierpnia 1774
Jozef Kazimierz Kossakowski	30 kwietnia 1775
Kacper Kazimierz Cieciszowski	8 pa?dziernika 1775
Jan Alojzy Aleksandrowicz	15 pa?dziernika 1775

Antoni Onufry Ok?cki
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	13 czerwca 1729 ; Ok?cie
Data i miejsce ?mierci	15 czerwca 1793 ; Warszawa
Miejsce pochowku	bazylika archikatedralna ?w. Jana Chrzciciela w Warszawie
	Biskup diecezjalny pozna?ski
Okres sprawowania	1780?1793
	Biskup diecezjalny chełmski
Okres sprawowania	1771?1780
Wyznanie	katolicyzm
Ko?cioł	rzymskokatolicki
Prezbiterat	19 maja 1755
Nominacja biskupia	1771
Sakra biskupia	14 kwietnia 1771
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Onufry Ok?cki herbu Radwan (ur. 13 czerwca 1729 w Ok?ciu , zm. 15 czerwca 1793 w Warszawie ) ? duchowny rzymskokatolicki , biskup diecezjalny chełmski w latach 1771?1780, biskup diecezjalny pozna?ski w latach 1780?1793, kanclerz wielki koronny , konsyliarz Rady Nieustaj?cej w 1775 ^[2], prepozyt krakowskiej kapituły katedralnej w latach 1767 - 1771 ^[3].

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Jego rodzicami byli Jakub Ok?cki i Katarzyna z Grzybowskich, wywodz?cy si? z Ok?cia. W 1747 wst?pił do seminarium duchownego w Warszawie prowadzonego przez ksi??y misjonarzy. ?wi?cenia kapła?skie otrzymał 19 maja 1755. Nast?pnie został sekretarzem owczesnego biskupa pozna?skiego Teodora Czartoryskiego , dzi?ki ktoremu otrzymał wiele prebend .

W 1767 uko?czył nauk? na Akademii Krakowskiej , broni?c doktoraty z obojga praw. Jeszcze w tym samym roku bp Czartoryski mianował go na stanowisko prowincjała warszawskiego. Pełni?c t? funkcj?, Ok?cki zbli?ył si? do dworu Stanisława Augusta Poniatowskiego , dzi?ki ktorego osobistemu wsparciu otrzymał 14 kwietnia 1771 sakr? i obj?ł urz?d biskupa chełmskiego ^[4]. Członek konfederacji 1773 roku ^[5]. W czasie trwania Sejmu Rozbiorowego w latach 1773?1775 jako członek Senatu opowiadał si? za utrzymaniem integralno?ci terytorialnej Rzeczypospolitej, a tak?e przywilejow kleru i wyznania katolickiego, wszedł w skład delegacji wyłonionej pod naciskiem dyplomatow trzech pa?stw rozbiorczych, maj?cej przeprowadzi? rozbior ^[6]. Jednocze?nie Sejm mianował go przewodnicz?cym komisji s?downiczej dla dobr po skasowanym zakonie jezuickim . 18 wrze?nia 1773 podpisał traktaty cesji przez Rzeczpospolit? Obojga Narodow ziem zagarni?tych przez Rosj?, Prusy i Austri? w I rozbiorze Polski ^[7]. W 1773 został kawalerem Orderu ?wi?tego Stanisława ^[8]. W 1775 był te? na krotko członkiem Rady Nieustaj?cej, a w tym samym roku biskup pozna?ski Andrzej Stanisław Młodziejowski mianował go swoim koadiutorem , jednocze?nie kontynuował karier? polityczn?.

Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego w 1776 ^[9]. W 1776 został przewodnicz?cym deputacji do zbadania działa? Komisji Wojskowej Koronnej, a w 1778 ponownie wszedł w skład Rady Nieustaj?cej, gdzie kierował Departamentem Interesow Cudzoziemskich. Członek Departamentu Skarbowego Rady Nieustaj?cej w 1779 ^[10]. W 1780, po ?mierci bp. Młodziejewskiego został biskupem pozna?skim oraz podkanclerzym, a nast?pnie kanclerzem wielkim koronnym.

W nowej diecezji powołał, w miejsce Akademii Lubra?skiego poł?czonej przez KEN z Kolegium Jezuickim , seminarium duchowne , ktoremu w 1784 nadał statut, wysokie dochody oraz utworzył w nim nieistniej?ce dotychczas studium teologiczne. Ponadto do jego zasług na tym urz?dzie nale?y doda? odbudow? katedry pozna?skiej po po?arze z 1772 oraz reform? organizacyjn? administracji diecezjalnej.

Zaanga?owanie biskupa w sprawy diecezji sprawiło, ?e zacz?ł on zaniedbywa? urz?dy ?wieckie. Nakładaj?cy si? na to konflikt z posłem rosyjskim sprawił, ?e w 1786 zło?ył urz?d kanclerski, jednak jako biskup pozna?ski nadal uczestniczył w ?yciu politycznym kraju. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego ^[11]. Podczas Sejmu Czteroletniego zaliczano go do zwolennikow reform. Był wowczas przewodnicz?cym deputacji maj?cej rozpatrzy? ??dania mieszczan. Jednocze?nie wi?kszo?? reform podatkowych dyskutowanych podczas obrad było jego autorstwa. Figurował na li?cie posłow i senatorow posła rosyjskiego Jakowa Bułhakowa w 1792, b?d?cym zestawieniem osob, na ktore Rosjanie mogli liczy? przy rekonfederacji i obaleniu dzieła 3 maja ^[12]. W ko?cowym okresie sejmu poparł jednak konfederacj? targowick? , był konsyliarzem jej konfederacji generalnej koronnej ^[13] i został z jej ramienia cenzorem nowo wydawanych ksi??ek. Po zaj?ciu Warszawy przez wojska rosyjskie w ko?ciołach odczytywany był jego list wzywaj?cy Polakow do posłusze?stwa. Ko?czył si? on wezwaniem, by Bog pomagał w pracach konfederacji targowickiej "dla dobra Ojczyzny" ^[14].

Zmarł w Warszawie, gdzie został pochowany w kolegiacie ?w. Jana (dzisiejsza katedra).

Odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Order ?wi?tego Stanisława (1773) ^[8].
Order Orła Białego (1776) ^[15].

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Krzysztof R. Prokop, Wiadomo?ci do biografii biskupow oraz opatow i ksie? z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodow z osiemnastowiecznej prasy warszawskiej doby saskiej i stanisławowskiej (1729-1795), w: Archiwa, Biblioteki I Muzea Ko?cielne, t. 86, 2006, s. 312.
↑ Volumina Legum , t. VIII, Petersburg 1860, s. 86.
↑ Jan Szczepaniak, Spis prałatow i kanonikow kapituły katedralnej oraz kapituł kolegiackich diecezji krakowskiej (XVIII wiek), Krakow 2008, s. 14.
↑ Antoni Onufry Ok?cki . catholic-hierarchy.org. [dost?p 2012-01-28].
↑ Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r., w: Kwartalnik Historyczny , LXXIX, nr 3, 1972, s. 559.
↑ Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r ., [w:] ? Kwartalnik Historyczny ”, LXXIX, nr 3, 1972, s. 545?562.
↑ Volumina Legum , t. VIII, Petersburg 1860, s. 20?48.
↑ ^a ^b Zbigniew Dunin-Wilczy?ski, Order ?wi?tego Stanisława , Warszawa 2006, s. 181.
↑ Volumina Legum , t. VIII, Petersburg 1860, s. 527.
↑ KALENDARZ polityczny dla Krolestwa Polskiego y Wielkiego Xi?stwa Litewskiego na rok pa?ski 1779. w Warszawie , Nakładem y drukiem Michała Groella Ksi?garza Nadwornego J.K.Mci., [b.n.s]
↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ... , Warszawa 1791, s. 307.
↑ Łukasz K?dziela, Mi?dzy zdrad? a słu?b? Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszy?ski w latach 1792-1793 , Warszawa 1993, s. 46, Сборник Русского исторического общества , t. 47, Petersburg 1885, s. 272.
↑ Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792?stycze? 1793) , Katowice 2000, s. 162.
↑ Paweł P. Wro?ski Paweł P. , Co miał na my?li arcybiskup Michalik [online], wyborcza.pl [dost?p 2016-03-30] .
↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705?2008 , 2008, s. 218.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

G?siorowski A. , Topolski J. (red.), Wielkopolski słownik biograficzny , PWN, Warszawa 1981, ISBN 83-01-02722-3 (autor hasła: Marian Drozdowski).

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Antoni Onufry Ok?cki [online], catholic-hierarchy.org [dost?p 2012-01-28] ( ang. ) .
Dzieła Antoniego Onufrego Ok?ckiego w bibliotece Polona

[1] Krzysztof R. Prokop, Wiadomo?ci do biografii biskupow oraz opatow i ksie? z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodow z osiemnastowiecznej prasy warszawskiej doby saskiej i stanisławowskiej (1729-1795), w: Archiwa, Biblioteki I Muzea Ko?cielne, t. 86, 2006, s. 312.

[2] Volumina Legum , t. VIII, Petersburg 1860, s. 86.

[3] Jan Szczepaniak, Spis prałatow i kanonikow kapituły katedralnej oraz kapituł kolegiackich diecezji krakowskiej (XVIII wiek), Krakow 2008, s. 14.

[4] Antoni Onufry Ok?cki . catholic-hierarchy.org. [dost?p 2012-01-28].

[5] Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r., w: Kwartalnik Historyczny , LXXIX, nr 3, 1972, s. 559.

[6] Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r ., [w:] ? Kwartalnik Historyczny ”, LXXIX, nr 3, 1972, s. 545?562.

[7] Volumina Legum , t. VIII, Petersburg 1860, s. 20?48.

[order-8] Zbigniew Dunin-Wilczy?ski, Order ?wi?tego Stanisława , Warszawa 2006, s. 181.

[9] Volumina Legum , t. VIII, Petersburg 1860, s. 527.

[10] KALENDARZ polityczny dla Krolestwa Polskiego y Wielkiego Xi?stwa Litewskiego na rok pa?ski 1779. w Warszawie , Nakładem y drukiem Michała Groella Ksi?garza Nadwornego J.K.Mci., [b.n.s]

[11] Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ... , Warszawa 1791, s. 307.

[12] Łukasz K?dziela, Mi?dzy zdrad? a słu?b? Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszy?ski w latach 1792-1793 , Warszawa 1993, s. 46, Сборник Русского исторического общества , t. 47, Petersburg 1885, s. 272.

[13] Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792?stycze? 1793) , Katowice 2000, s. 162.

[14] Paweł P. Wro?ski Paweł P. , Co miał na my?li arcybiskup Michalik [online], wyborcza.pl [dost?p 2016-03-30] .

[15] Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705?2008 , 2008, s. 218.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Biskupi misyjni	Jordan (968?982/984) Unger (982/992?1000)
Biskupi diecezjalni	Unger (1000?1012) Roman (1012??1030) Ederam (ok. 1030??przed 1049) Franko (1075???) Eckhard (1097/1102?1103?) Paweł I (ok. 1103??po 1113) Goswin (???) Bogufał I (??1146) Pean (1146?1152) Stefan (1152?1159) Bernard (1159?1164) Radwan (1164?1172) Cherubin (1172?1180) Arnold (ok. 1180?1186) Piotr Łab?d? (1186?przed 1191) Benedykt (???) Mrokota (??1196) Arnold (1196/1201?1211) Paweł II (1211?1242) Bogufał II (1242?1253) Piotr I (1253?1254) Bogufał III z Czerlina (1254?1264) Falenta (1265?1267) Mikołaj (1267?1278) Jan Wyszkowic (1278?1285) Jan Gerbicz (1285?1297) Andrzej Zaremba (1297?1317) Domarad Grzymała (1318?1324) Jan Doliwa (1325?1335) Jan Łodzia (1335?1346) Andrzej z Wi?licy (1347?1348) Wojciech Pałuka (1348?1355) Jan z Lutogniewa (1356?1374) Mikołaj z Kornika (1375?1382) Jan Kropidło (1382?1384) Dobrogost z Nowego Dworu (1384?1394) Jan (1394?1395) Mikołaj Kurowski (1395?1399) Wojciech Jastrz?biec (1399?1412) Piotr Wysz (1412?1414) Andrzej Łaskarz (1414?1426) Mirosław Brudzewski (1426?1427) Stanisław Ciołek (1428?1437) Andrzej Bni?ski (1438?1479) Uriel Gorka (1479?1498) Jan Lubra?ski (1498?1520) Piotr Tomicki (1520?1525) Jan Latalski (1525?1536) Jan z Ksi???t Litewskich (1536?1538) Stanisław Ole?nicki (1538?1539) Sebastian Branicki (1539?1544) Paweł Dunin Wolski (1544?1546) Benedykt Izdbie?ski (1546?1553) Andrzej Czarnkowski (1553?1562) Adam Konarski (1562?1574) Łukasz Ko?cielecki (1577?1597) Jan Tarnowski (1598?1600) Wawrzyniec Go?licki (1601?1607) Andrzej Opali?ski (1607?1623) Jan W??yk (1624?1627) Maciej Łubie?ski (1627?1631) Adam Nowodworski (1631?1634) Henryk Firlej (1635) Andrzej Szołdrski (1636?1650) Kazimierz Florian Czartoryski (1650?1655) Wojciech Tolibowski (1655?1663) Stefan Wierzbowski (1664?1687) Stanisław Jan Witwicki (1688?1698) Mikołaj Stanisław ?wi?cicki (1699?1707) Michał Bartłomiej Tarło (1710?1715) Krzysztof Antoni Szembek (1716?1719) Piotr Franciszek Tarło (1721?1722) Jan Joachim Tarło (1722?1732) Stanisław Jozef Hozjusz (1733?1738) Teodor Kazimierz Czartoryski (1739?1768) Andrzej Stanisław Młodziejowski (1768?1780) Antoni Onufry Ok?cki (1780?1793) Ignacy Antoni Raczy?ski (1794?1806) Tymoteusz Gorze?ski (1809?1825) Teofil Wolicki (1828?1829) Marcin Dunin (1831?1842) Leon Przyłuski (1845?1865) Mieczysław Ledochowski (1866?1886) Julius Dinder (1886?1890) Florian Stablewski (1891?1906) Edward Likowski (1914?1915) Edmund Dalbor (1915?1926) August Hlond (1926?1946) Walenty Dymek (1946?1956) Antoni Baraniak (1957?1977) Jerzy Stroba (1978?1996) Juliusz Paetz (1996?2002) Stanisław G?decki (od 2002)
Biskupi pomocniczy	Wit (1260?1263) Stefan ze Lwowa (1382?1384) Jan (1386?1404) Mikołaj (??1397) Marek (1414?1424) Jan (1420?1439) Bernard (1449?1453) Mikołaj (1455?1463) Wincenty Wierzbi?ta (1469?1494) Wojciech z Bydgoszczy (1494?1506) Wojciech z Sochaczewa (1506?1529) Adrian ?akowski (1531?1539) Jakub Dziaduski (1540?1568) Stanisław Szedzi?ski (1586?1604) Jan W?gorzewski (1573?1586) Jakub Brze?nicki (1586?1604) Andrzej Rychlicki (1607?1616) Kasper Hap (1618?1619) Jan Trach Gni?ski (1619?1625) Jan Baykowski (1626?1650) Jan Branecki (1651?1655) Wojciech Grabowski (1656?1659) Maciej Marian Kurski (1661?1681) Kazimierz Jan z Bnina Opali?ski (1680?1681 koadiutor ) Hieronim Wierzbowski (1682?1712) Piotr Franciszek Tarło (1713?1717) Bernard Gozdzki (1722?1725) Karol Samuel Poni?ski (1725?1727) Baltazar Wilksycki (1728?1729) Franciszek Kaznowski (1729?1732) Adam Stanisław Grabowski (1733?1736) Jozef Tadeusz Kierski (1736?1768) Jozef Pawłowski (1748?1759) Władysław Klemens Walknowski (1768?1779) Ludwik Jozef de Mathy (1779?1802) Franciszek Ksawery Rydzy?ski (1781?1795) Jan Chrzciciel Albertrandi (1796?1798) Stanisław ?arnowiecki (1805?1808) Jozef Chełkowski (1833?1837) Jan Kanty D?browski (1843?1853) Franciszek Stefanowicz (1855?1871) Jan Chryzostom Janiszewski (1871?1891) Edward Likowski (1887?1914) Paweł Jedzink (1915?1918) Stanisław Kostka Łukomski (1920?1926) Karol Rado?ski (1927?1929) Walenty Dymek (1929?1946) Franciszek Jedwabski (1947?1975) Tadeusz Etter (1959?1984) Marian Przykucki (1974?1981) Stanisław Napierała (1980?1992) Zdzisław Fortuniak (1982?2014) Marek J?draszewski (1997?2012) Grzegorz Balcerek (od 1999) Damian Bryl (2013?2021) Szymon Stułkowski (2019?2022) Jan Glapiak (od 2021)