Anna Polony

Anna Polony (2013)
Imi? i nazwisko	Anna Władysława Polony
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1939 Krakow
Zawod	aktorka, re?yserka, pedagog
Wspołmał?onek	Marek Walczewski (1961-1974; rozwod)
Lata aktywno?ci	od 1959
Zespoł artystyczny
Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1960?1964) Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie (1964?2002)
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Anna Władysława Polony (ur. 21 stycznia 1939 w Krakowie ) ? polska aktorka teatralna i filmowa, wieloletnia aktorka Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie i pedagog Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspia?skiego w Krakowie , w latach 1999?2005 jej prorektor ; re?yser teatralna , laureatka Orła za drugoplanow? rol? kobiec? w filmie Rewers .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Absolwentka Wydziału Aktorskiego (1960) oraz Wydziału Re?yserii Dramatu (1984) Pa?stwowej Wy?szej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie . W 1973 została jej pedagogiem, a w latach 1999?2005 była jej prorektorem . 26 pa?dziernika 1990 otrzymała tytuł profesora nauk o sztukach pi?knych ^[1] . Była członkiem Prezydium Polskiej Akademii Nauk oraz Rady J?zyka Polskiego ^[1] .

Zadebiutowała 12 lipca 1959 rol? Małej Polikseny na deskach Starego Teatru w inscenizacji Wojny troja?skiej nie b?dzie J. Giraudoux w re?yserii Jerzego Kaliszewskiego . W latach 1960?1964 była aktork? Teatru im. Juliusza Słowackiego , nast?pnie od 1964 do 2002 pracowała w Narodowym Starym Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej . Wyst?powała w spektaklach Konrada Swinarskiego , Jerzego Grzegorzewskiego , Jerzego Jarockiego , Andrzeja Wajdy , Macieja Prusa , Krzysztofa Babickiego i Agnieszki Gli?skiej .

Najwa?niejsza w jej karierze była wspołpraca z Konradem Swinarskim. Polony wyst?piła w jego dwunastu realizacjach i asystowała przy legendarnej inscenizacji Dziadow Mickiewicza (1973) ^[2] . Do jej najwa?niejszych rol w spektaklach Swinarskiego nale?y zaliczy? Orcia w Nie-Boskiej komedii Z. Krasi?skiego (1965), Katarzyn? w Woyzecku G. Buchnera (1966), Młod? Blad? w ?egnaj, Judaszu I. Iredy?skiego (1971) oraz Muz? w Wyzwoleniu S. Wyspia?skiego (1974) ^[3] .

Jest laureatk? licznych nagrod w dziedzinie teatru, mi?dzy innymi Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza ? przyznawanej przez redakcj? miesi?cznika ?Teatr” ? za sezon 1986/1987, za rol? Maman Liedermeyer w spektaklu ?Wiosna Narodow w Cichym Zak?tku” Adolfa Nowaczy?skiego w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie , Złotej Maski (2002) za rol? Pani Orgonowej w ?Damach i huzarach” Aleksandra Fredry, Polskiej Nagrody Filmowej ?Orzeł” za rol? w filmie ? Rewers ” (2009) oraz Nagrody Gustaw przyznanej przez Zwi?zek Artystow Scen Polskich (2015).

Do czasu przej?cia na emerytur? w 2002 pozostawała etatow? aktork? w zespole artystycznym Starego Teatru ^[4] . Go?cinn? wspołprac? z teatrem zako?czyła w styczniu 2014 ^[5] w ge?cie sprzeciwu wobec programu artystycznego zaproponowanego przez Jana Klat? , ktory obj?ł stanowisko dyrektora w styczniu 2013 roku ^{[6] [7]} . Wraz z odej?ciem rozpocz?ła wspołprac? z Teatrem im. Juliusza Słowackiego ^[5] . W grudniu 2020 zapowiedziano jej powrot na deski Starego Teatru ^[8] .

Filmografia [ edytuj | edytuj kod ]

Filmy [ edytuj | edytuj kod ]

• Naplo gyermekeimnek ( 1984 )
• Naplo szerelmeimnek ( 1987 )
• Dekalog VII ( 1988 )
• Naplo apamnak, anyamnak ( 1990 )
• Dwa ksi??yce ( 1993 )
• Siodmy pokoj ( 1995 )
• Historie miłosne ( 1997 )
• ?wi?ta polskie ( 2002 )
• Ksi??? nocy ( 2004 )
• Razem ( 2006 )
• Iron cros ( 2008 )
• Rewers ( 2009 )

Seriale telewizyjne [ edytuj | edytuj kod ]

• Z biegiem lat, z biegiem dni… ( 1980 ) jako Aniela Dulska
• Trzy szalone zera ( 1999 ) jako babcia Oli
• Na dobre i na złe ( 2001 - 2002 , 3 epizody)
• Stacyjka ( 2004 )
• Magda M. ( 2005 - 2006 , 7 epizodow)
• Prawo miasta ( 2007 , 5 epizodow)
• Hotel 52 ( 2012 , Odcinek 65) jako Helena Jaworowska
• Julia (2012) jako ciotka Nina
• Lekarze ( 2014 ) jako profesor Janina Pekold
• Drogi wolno?ci (2018) jako Emilia Biernacka

Teatr Telewizji [ edytuj | edytuj kod ]

• Dziady ( 1983 )
• Noc czerwcowa ( 2001 )
• Wszyscy ?wi?ci ( 2002 )

Odznaczenia i nagrody [ edytuj | edytuj kod ]

• Złota Odznaka ?Za zasługi dla Krakowa” (1972)
• Złoty Krzy? Zasługi (1977)
• Odznaka Honorowa ?Zasłu?ony Działacz Kultury” (1979)
• Krzy? Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1987)
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (2002 ^[9] )
• Krzy? Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2003)
• Złoty Medal ?Zasłu?ony Kulturze Gloria Artis” (2005) ^[10]
• Orzeł (2009)
• Krzy? Komandorski z Gwiazd? Orderu Odrodzenia Polski (2011) ^[11]
• Wielka Nagroda Festiwalu ?Dwa Teatry ? Sopot 2013” za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Teatrze Telewizji (razem z Ignacym Gogolewskim , 2013) ^[12]
• Nagroda Gustaw za szczegolne zasługi dla ?rodowiska teatralnego (2015) ^[13]
• Nagroda im. Ireny Solskiej za osi?gni?cia w sztuce aktorskiej (2024) ^[14]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Anna Polony w bazie filmpolski.pl
• Anna Polony w bazie Filmweb
• Anna Polony , [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dost?p 2021-04-09]   .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Anna Polony w bazie IMDb ( ang. )