Andrzej Romocki

Andrzej Romocki
Morro
	porucznik
Data i miejsce urodzenia	16 kwietnia 1923 ; Warszawa
Data i miejsce ?mierci	15 wrze?nia 1944 ; Warszawa
	Przebieg słu?by
Siły zbrojne	Armia Krajowa
Jednostki	batalion ?Zo?ka”
Stanowiska	d-ca kompanii ?Rudy” w batalionie ?Zo?ka”
Głowne wojny i bitwy	II wojna ?wiatowa : powstanie warszawskie † ;
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Andrzej Romocki herbu Prawdzic , ps. ?Morro” (ur. 16 kwietnia 1923 w Warszawie , zm. 15 wrze?nia 1944 tam?e) ? instruktor harcerski , harcmistrz , ?ołnierz Szarych Szeregow , porucznik Armii Krajowej , po?miertnie awansowany do stopnia kapitana , w powstaniu warszawskim dowodca 2. kompanii ?Rudy” batalionu ?Zo?ka” . Kawaler Orderu Virtuti Militari .

Lata młodzie?cze [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? w inteligenckiej rodzinie ziemia?skiej o patriotycznych tradycjach. Dziad ze strony ojca, Juliusz Romocki brał udział w powstaniu styczniowym , za co odznaczony został orderem Virtuti Militari . Rownie? dziad ze strony matki, Jadwigi z Niklewiczow, walczył w powstaniu. Ojciec, Paweł Romocki , był in?ynierem, majorem Wojska Polskiego w stanie spoczynku, byłym ?ołnierzem I Korpusu gen. Dowbora-Mu?nickiego , kawalerem orderu Virtuti Militari. Był te? posłem na sejm II Rzeczypospolitej , dyrektorem naczelnym Polskiego Przemysłu Gorniczo-Hutniczego, a w latach 1926?1928 ministrem komunikacji .
Andrzej Romocki był bratem Jana Romockiego , bratem ciotecznym Stanisława Leopolda oraz kuzynem Edwarda Wende ^[1].
Ucz?szczał do M?skiego Gimnazjum i Liceum Towarzystwa Ziemi Mazowieckiej. Był rownie? harcerzem 21. Warszawskiej Dru?yny Harcerskiej im. gen. Ignacego Pr?dzy?skiego. Przez krotki czas zwi?zany z Siersz? , gdzie jego ojciec w latach 1933?1938 był dyrektorem Zakładow Gorniczych.
Ojca stracił wcze?nie. Paweł Romocki zgin?ł 28 czerwca 1940 r., potr?cony przez samochod kierowany przez pijanego Niemca, ktory wjechał na wysepk? tramwajow?.
Student tajnej Szkoły Głownej Handlowej w Warszawie do 1943 r. Studia przerwał, by całkowicie odda? si? działalno?ci podziemnej.

II wojna ?wiatowa [ edytuj | edytuj kod ]

Wrzesie? 1939 roku sp?dził z matk? oraz bratem w Kozuli koło Białej Podlaskiej . Do stolicy rodzina Romockich dostała si? dopiero po kapitulacji miasta i zamieszkała u siostry Jadwigi Romockiej, na ul. Mochnackiego 3.

Konspiracja [ edytuj | edytuj kod ]

Działalno?? konspiracyjn? Andrzej Romocki rozpocz?ł w 1940 roku. Za spraw? kuzyna Stanisława Leopolda znalazł si? w PET-cie , gdzie kierował grup? mokotowsk?. W 1941 r. wraz z organizacj? przeszedł do kierowanego przez Aleksandra Kami?skiego Małego Sabota?u ?Wawer” . Rok po?niej, wraz z wej?ciem ?Wawra” do Szarych Szeregow , znalazł si? w 4. dru?ynie Sad 400, ktorej przewodził, w hufcu Południe ? dowodzonym przez Jana Bytnara . Po utworzeniu batalionu ?Zo?ka” był dowodc? II plutonu 2. kompanii ?Rudy”, a nast?pnie mianowany na dowodc? 2. kompanii.
Z uwagi na podpis, jakim opatrywał dokumenty (?A. Morro”), w kompanii nazywano go ?Amorkiem”.

Uko?czył kurs podharcmistrzowski, tzw. ?Szkoła za lasem” i przybrał pseudonim instruktorski Kuguar Filozof. Uko?czył rownie? Szkoł? Podchor??ych Rezerwy Piechoty Agricola z trzeci? lokat?. W maju 1944 roku wzi?ł udział w kursie harcmistrzowskim.
W mieszkaniu Romockich mie?cił si? lokal kontaktowy 2. kompanii.

Akcje [ edytuj | edytuj kod ]

Akcja Goł?b ? odpowiadał za przygotowanie całej akcji, maj?cej na celu wysadzenie poci?gu z niemieckimi ?ołnierzami wracaj?cymi z frontu wschodniego
Akcja Sieczychy ? dowodził cał? akcj?, ktorej celem był niemiecki posterunek graniczny
Akcja Wilanow ? dowodca grupy streifa, atakuj?cej niemiecki posterunek
Akcja Lornetki ? obserwator w akcji zdobycia lornetek polowych

Powstanie warszawskie [ edytuj | edytuj kod ]

Przed wybuchem powstania warszawskiego mi?dzy nim a jego podwładnymi dochodziło do nieporozumie? na tle karno?ci, jego podej?cia do szturmowcow. Zarzucano mu zbytni? rygorystyczno??, biurokracj?, złe traktowanie harcerzy. Sam siebie zło?ył do raportu karnego, ktory sp?dził u rodziny w Milanowku . Z urlopu został odwołany na wie?? o zbli?aj?cym si? powstaniu. Jako dowodca 2. kompanii i zast?pca dowodcy batalionu ? Ryszarda Białousa , 1 sierpnia 1944 r. stawił si? na miejscu koncentracji ?Broda 53” , w fabryce ?Telefunken” na rogu Mireckiego i Karolkowej na Woli . Drugiego dnia powstania plutony pod jego dowodztwem zdobyły dwa czołgi typu Pantera . Brał udział w zdobyciu Szpitala ?w. Zofii oraz G?siowki . Walczył o utrzymanie powsta?czych stanowisk na Woli, w rejonie cmentarzy . Ci??ko ranny w twarz pod koniec sierpnia, podj?ł udan? prob? przedostania si? kompanii ?Rudy” ze Starowki do ?rodmie?cia przez zaj?ty przez Niemcow Ogrod Saski .

Osobny artykuł: Przebicie do ?rodmie?cia#Losy oddziału ?Andrzeja Morro” .

Na pocz?tku wrze?nia wraz z batalionem przeszedł na Czerniakow . Przewodził w walkach na ulicach Ksi???cej oraz Rozbrat . Dowodził walk? o utrzymanie przyczołka czerniakowskiego dla przybywaj?cej z pomoc? 1. Armii Wojska Polskiego gen. Berlinga . Zgin?ł trafiony przez snajpera radzieckiego w serce 15 wrze?nia 1944 rano, podczas l?dowania pierwszego zwiadu berlingowcow na Gornym Czerniakowie, najprawdopodobniej przypadkowo wzi?ty za Niemca. Według relacji ?wiadka jego ?mierci ? Henryka Ko?czykowskiego ?Halicza” , ?Morro” zgin?ł jednak od pojedynczego strzału oddanego od strony Mostu Poniatowskiego i domu klubu ?eglarskiego, zaj?tego wtedy przez Niemcow ^[2].

Ekshumowany przez towarzyszy broni i matk? jesieni? 1945. Pochowany został w kwaterze batalionu ?Zo?ka” na cmentarzu Wojskowym na Pow?zkach w Warszawie (kwatera A20-5-23) ^[3]^[4]. Le?y pomi?dzy swoim młodszym bratem Jankiem Bonawentur? (rannym 12 sierpnia, zmarłym 18 sierpnia 1944 w szpitalu na ul. Miodowej 23), a bratem ciotecznym Stanisławem Leopoldem ps. ?Rafał” (poległym 25 sierpnia 1944 dowodc? 1. kompanii w batalionie ?Parasol” ).

Awanse [ edytuj | edytuj kod ]

wrzesie? 1943 ? plutonowy
maj 1944 ? plutonowy podchor??y
30 sierpnia 1944 ? podporucznik
wrzesie? 1944 ? porucznik
1944 (po?miertnie) ? kapitan

Odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Krzy? Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (30 lipca 2019, po?miertnie) ^[5]
Krzy? Walecznych ? marzec 1944
Srebrny Krzy? Virtuti Militari ? sierpie? 1944 ? " Za uderzenie flankowe z rejonu Sołtyka w krytycznym momencie natarcia polskiego na cmentarz ewangelicki; uderzenie to zadecydowało o utrzymaniu stanowisk w tych rejonach." Order został zweryfikowany pozytywnie uchwał? Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari z dnia 13 pa?dziernika 2011 ^[6].
Krzy? Walecznych ? wrzesie? 1944 ? Za dzielne dowodzenie w natarciu, w ktorym b?d?c sam powa?nie rannym dał ?wietny przykład ?ołnierzom sw? odwag? i pogard? ?mierci.
Krzy? Armii Krajowej ? 16 lipca 1985

Upami?tnienie [ edytuj | edytuj kod ]

Patron dru?yn harcerskich [ edytuj | edytuj kod ]

44. Zgierskiej Dru?yny W?drowniczej ?Zo?ka”
153. Białostockiej Dru?yny Harcerskiej ?Concordia”
230. Gorzowskiej Dru?yny Harcerzy ?Rysie” ? fiołkowa
122. Kluczborskiej Dru?yny Harcerzy ?Tornado”
58. Łodzkiej Dru?yny Harcerzy
101. Łodzkiej Dru?yny W?drowniczej ?Sad”
1. Orneckiej Grunwaldzkiej Wodno-Ratowniczej Dru?yny Wielopoziomowej ?Akwarium”
13. ?widnickiej Dru?yny Starszoharcerskiej ?Mafikeng”
194. Warszawskiej Dru?yny Harcerzy Starszych ??rodło”
25. Pozna?skiej Dru?yny Harcerskiej ?Roj”
134. M?skiej Dru?yny Harcerskiej ?Arbitrium” w Piastowie.
Szczep 413 Warszawskich Dru?yn Harcerskich i Zuchowych ZHP
Czworka Warszawska im. Andrzeja Romockiego ?Morro” ZHR ?oliborz
8. Szczeci?skiej Dru?yny Harcerzy ?Płomie?” (wraz z bratem Janem)
Hufca ZHP w Pruszkowie
5 Dru?yny Harcerskiej ?Ad Astra” w Trzebini (wraz z bratem Janem)
54 Piotrkowskiej Dru?yny Harcerskiej ??ywioły” z HZD 54
33 WDH im. Braci Romockich w Piasecznie.
13 Dru?yny Harcerzy Starszych i W?drownikow ?MORRO” w Katowicach
444 Dru?yny Harcerskiej "Morro" w Łomiankach

Inne upami?tnienia [ edytuj | edytuj kod ]

Patronuje Zespołowi Szkoł Ponadgimnazjalnych nr 1 w Barlinku ^[7].
Na podstawie wspomnie? matki powstał paradokumentalny film o Andrzeju i Janie Romockich pt. Warszawska Niobe ^[8].
W 2020 jego imi? nadano alei parkowej w parku Marszałka Edwarda Rydza-?migłego w Warszawie ^[9].

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Polegli w powstaniu warszawskim po stronie polskiej
Lidia Daniszewska , ps. ?Lidka”
Jan Romocki ?Bonawentura”

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Biografie ? Edward Joachim Wende . [dost?p 2011-10-27].
↑ Wroblewski J., Zo?kowiec, Warszawa 2013, s. 309-310
↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
↑ Andrzej Romocki [online], dzieje.pl, 2 lutego 2021 [dost?p 2022-04-02] .
↑ Ordery i odznaczenia z okazji 75. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego [PL/ENG ]. prezydent.pl, 2019-07-30. [dost?p 2019-08-09].
↑ Potwierdzono nadanie Virtuti Militari 104 powsta?com. Informacja, [w: prezydent.pl]. [dost?p 2012-01-23]. ( pol. ) .
↑ Zespoł Szkoł Ponadgimnazjalnych nr 1 im. kpt. h. Andrzeja Romockiego ?Morro” . [dost?p 2011-10-27].
↑ Warszawska Niobe . filmpolski.pl. [dost?p 2011-10-27].
↑ Uchwała nr XXXIX/1237/2020 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 19 listopada 2020 r. w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy ?rodmie?cie m.st. Warszawy . [w:] Dziennik Urz?dowy Wojewodztwa Mazowieckiego poz. 11633 [on-line]. 27 listopada 2020. [dost?p 2021-06-05].

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Anna Borkiewicz-Celi?ska: Batalion ?Zo?ka” . Warszawa: Pa?stwowy Instytut Wydawniczy , 1990. ISBN 83-06-01851-6 .
Ewa Celi?ska-Spodar. ?Mam szczer? wol? całym ?yciem pełni? słu?b?...”. Andrzej Romocki ?Morro” (1923?1944) . ? Biuletyn Instytutu Pami?ci Narodowej ”. 5-6, s. 159?163, maj-czerwiec 2010. [dost?p 2012-12-30].
Zygmunt Głuszek: Szare Szeregi. Słownik biograficzny. Tom I . Warszawa: Oficyna Wydawniczy RYTM , 2006, s. 273-280. ISBN 978-83-7399-213-9 .
Barbara Wachowicz: Wierna rzeka harcerstwa. Tom IV. To Zo?ki wiara! Gaw?da o Harcerskim Batalionie AK ?Zo?ka”. Cz. 1 . Warszawa: Oficyna Wydawnicza ?Rytm”, 2005, s. 11-180. ISBN 83-7399-079-8 .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

[1] Biografie ? Edward Joachim Wende . [dost?p 2011-10-27].

[2] Wroblewski J., Zo?kowiec, Warszawa 2013, s. 309-310

[3] Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

[Kliniec-4] Andrzej Romocki [online], dzieje.pl, 2 lutego 2021 [dost?p 2022-04-02] .

[5] Ordery i odznaczenia z okazji 75. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego [PL/ENG ]. prezydent.pl, 2019-07-30. [dost?p 2019-08-09].

[6] Potwierdzono nadanie Virtuti Militari 104 powsta?com. Informacja, [w: prezydent.pl]. [dost?p 2012-01-23]. ( pol. ) .

[7] Zespoł Szkoł Ponadgimnazjalnych nr 1 im. kpt. h. Andrzeja Romockiego ?Morro” . [dost?p 2011-10-27].

[8] Warszawska Niobe . filmpolski.pl. [dost?p 2011-10-27].

[9] Uchwała nr XXXIX/1237/2020 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 19 listopada 2020 r. w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy ?rodmie?cie m.st. Warszawy . [w:] Dziennik Urz?dowy Wojewodztwa Mazowieckiego poz. 11633 [on-line]. 27 listopada 2020. [dost?p 2021-06-05].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]