한국   대만   중국   일본 
Airbus A400M ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Airbus A400M

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Airbus A400M Atlas
Ilustracja
Drugi prototyp Airbusa A400M nad lotniskiem w Sewilli
Dane podstawowe
Pa?stwo

Unia Europejska mi?dzynarodowy

Producent

EADS

Typ

wojskowy samolot transportowy dalekiego zasi?gu

Załoga

3 lub 4 osoby (2 pilotow , ew. 3 pilot , 1 osoba obsługuj?ca ładunek)

Historia
Data oblotu

11 grudnia 2009

Lata produkcji

2012-

Liczba egz.

100 (stan na 27 maja 2021) [1]

Liczba wypadkow
 ? w tym katastrof

1
1

Dane techniczne
Nap?d

EuroProp TP400

Moc

4 × 8250  kW (11.220 KM )

Wymiary
Rozpi?to??

42,40 m

?rednica wirnika

5,30 m

Długo??

43,80 m

Wysoko??

14,60 m

Masa
Własna

70 000 kg

U?yteczna

37 000 kg

Startowa

141 000 kg

Do l?dowania

114 000 kg

Paliwa

46 700 kg

Osi?gi
Pr?dko?? przelotowa

780 km/h

Pułap

11 300 m

Zasi?g

max. 9300 km

Rozbieg

940 m

Dobieg

625 m

Dane operacyjne
Liczba miejsc
113
Rzuty
Rzuty samolotu
Multimedia w Wikimedia Commons

Airbus A400M Atlas ? czterosilnikowy ci??ki samolot transportowy o nap?dzie turbo?migłowym , produkowany przez koncern Airbus Military jako wspolny, ogolnoeuropejski wszechstronny transportowiec wojskowy.

Jest to (po Tu-95 i pokrewnym Tu-114 oraz An-22 ? pokrewne zespoły nap?dowe NK-12 ) jeden z najszybszych samolotow turbo?migłowych na ?wiecie (pr?dko?? przelotowa 780 km/h), jako transportowiec porownywalny z wyra?nie wi?kszym, odrzutowym C-17 [2] , czy wspołczesnymi samolotami o nap?dzie turboodrzutowym.

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Program jego budowy, w ktory zaanga?owały si? firmy Aerospatiale , British Aerospace , Lockheed (aktualnie Lockheed Martin ) i MBB , rozpocz?ł si? ju? w 1982 , ale był wielokrotnie opo?niany przez brak zgody co do wymaganych parametrow technicznych maszyny. Jako pierwszy opu?cił konsorcjum Lockheed i skoncentrował si? na modernizacji samolotu C-130 Hercules , ktorego A400M miał by? nast?pc?. W jego miejsce do programu wst?piły Alenia i CASA , a konsorcjum przyj?ło nazw? Euroflag . Wowczas planowano otrzymanie zamowie? na 212 maszyn.

Po wycofaniu si? Włoch , prognozy zrewidowano do 180 samolotow, z ktorych pierwszy miał wznie?? si? w powietrze w 2008 roku, a dostawy rozpocz?? si? miały kilkana?cie miesi?cy po?niej. 28 kwietnia 2005 roku do programu doł?czyła RPA .

Z powodu znacznych opo?nie? programu samolotu, oraz zwi?zanych z tym kar umownych w postaci obni?enia cen jednostkowych poszczegolnych maszyn, programowi A400 groziło zamro?enie. Airbus domagał si? bowiem od krajow, ktore zło?yły zamowienia na samolot, rezygnacji z egzekwowania kary umownej, pod gro?b? zamro?enia całego programu [3] .

Airbus A400M

W lipcu 2009 roku, w obliczu problemow technicznych z silnikami dla A400M oraz znacznego przekroczenia umowionych kosztow programu, co groziło jego anulowaniem oraz konieczno?ci? zwrotu przez EADS rownowarto?ci 8 miliardow dolarow [4] , Ministrowie Obrony Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Turcji, Belgii oraz Luksemburga, zgodzili si? na renegocjacj? warunkow kontraktu. Nowe warunki kontraktu obejmuj? konieczno?? zapłaty przez EADS kar umownych za opo?nienie oraz pokrycia przez koncern kosztow wypo?yczenia przez pa?stwa członkowskie programu konkurencyjnych samolotow Boeinga i Lockheeda Martina, o ł?cznej warto?ci około 2,5 miliarda dolarow [4] . Zgodzono si? rownie? na obni?enie parametrow samolotu, w zakresie zasi?gu z 9300 km do 7000 km oraz maksymalnego ud?wigu z 37 do 35 ton [4] . W planach EADS było rozpocz?cie dostaw samolotow o takich parametrach u?ytkowych w 2013 roku [4] .

Samolot ma zast?pi? ameryka?skie samoloty turbo?migłowe C-130 Hercules oraz francusko-niemieckie Transall C-160 , b?d?ce w u?yciu przez zaanga?owane pa?stwa, jednak?e jego mo?liwo?ci przewozowe wypełniaj? luk? mi?dzy tymi samolotami, a wi?kszym Boeing C-17 Globemaster III [5] . Produkcj? C-17 zako?czono w 2015 roku.

Pierwszy lot prototypu A400M odbył si? w Sewilli 11 grudnia 2009 roku [6] . Ogołem zbudowano pi?? prototypow (o numerach 001 do 004 i 006). Samoloty s? produkowane w zakładzie w Sewilli w Hiszpanii z u?yciem elementow produkowanych w innych zakładach koncernu. Centropłat produkowany jest w Nantes we Francji, zewn?trzne cz??ci skrzydeł w Filton w Wielkiej Brytanii, kadłub w Bremie i Saint-Nazaire , usterzenie w Tablada (cz??? Sewilli) i Stade w Niemczech [5] . Przewiduje si? monta? 30 samolotow rocznie [5] .

Publiczn? prezentacj? A400M zaplanowano na 8 czerwca 2010 roku podczas berli?skich pokazow lotniczych ILA. Na RIAT 2012 zaprezentowano now? oficjaln? nazw? Atlas , A400M był wcze?niej znany nieoficjalnie jako Grizzly . Nowa nazwa była dotychczas u?ywana przez RAF , ktory swoje samoloty oznaczył Atlas C1 [7] . 6 marca 2013 roku oblatano pierwszy egzemplarz seryjny ? MSN7 dla Francji [8] 13 marca 2013 A400M otrzymał cywilny certyfikat od EASA [9] . 21 czerwca 2013 na pokładzie A400M MSN8 dla Armee de l'Air przybył na Mi?dzynarodowy Salon Lotniczy w Pary?u prezydent Francji Francois Hollande [10] . 1 sierpnia 2013 Airbus Military dostarczył do lotnictwa Francji pierwszy zamowiony przez Direction generale de l’armement (DGA) A400M, samolot b?dzie stacjonował w bazie Orleans ? Bricy , 65 km od Pary?a [11] . 28 sierpnia 2013 oblatano pierwszy egzemplarz dla Turcji o numerze MSN9 [12] . Turcja odebrała pierwszy samolot 4 kwietnia 2014 roku [13] . 30 sierpnia oblatano pierwszego Atlasa dla RAF ( MSN15 ) [14] . Samolot dostarczono do bazy RAF Brize Norton 27 listopada 2014 [15] . 14 pa?dziernika 2014 oblatano Atlasa MSN18 dla Niemiec [16] . Samolot przekazano Luftwaffe 18 grudnia 2014. Pierwszy samolot dla Malezji MSN22 oblatano 30 stycznia 2015 [17] . Samolot przekazano formalnie w Sewilli 10 marca 2015 [18] , a 17 marca zaprezentowano go na pokazach lotniczych LIMA 2015 na Langkawi [19] . 5 wrze?nia 2016 oblatano samolot MSN44 dla Hiszpanii. Przekazano go 17 listopada 2016 w Sewilli. Samolot b?dzie stacjonował w Ala 31 w Saragossie [20] .

29 grudnia 2013 francuski A400M MSN8 nr rej. F-RBAB wykonał swoj? pierwsz? misj?, transportuj?c 22 tony ładunku do Mali [21] .

Katastrofa [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Katastrofa Airbusa A400M w Sewilli .

9 maja 2015 roku, minut? po starcie do lotu do?wiadczalnego , piloci zgłosili problem z maszyn? i wkrotce zacz?li zawraca? na lotnisko w Sewilli . Po kilku minutach wiedzieli ju?, ?e nie dolec? do pasa startowego. 15 minut po starcie, l?duj?c awaryjnie w polu, na mil? przed lotniskiem, samolot zawadził o lini? energetyczn? i rozbił si? z pr?dko?ci? 167 w?złow (około 309 km/h). Czterech z sze?ciu członkow załogi zgin?ło, a dwoch w stanie ci??kim przewieziono do szpitala [22] . Samolot MSN23 był przeznaczony dla Turcji [23] .

W wyniku katastrofy u?ytkownicy A400M zawiesili loty maszyn tego typu do odwołania ( Malezja , Niemcy , Turcja , Wielka Brytania ) lub ograniczyli je do sytuacji kryzysowych ( Francja ) [24] [25] . Brytyjskie Atlasy wznowiły loty w czerwcu 2015 [26] .

Komisja do spraw Badania Technicznego Wypadkow Samolotow Wojskowych (CITAAM) ustaliła, ?e po starcie trzy silniki pozostały w pozycji biegu jałowego pomimo prob załogi przywrocenia mocy silnikow, i tylko czwarty silnik reagował na sterowanie d?wigni? przepustnicy [27] .

Zasi?g z Pary?a.

U?ytkownicy [ edytuj | edytuj kod ]

Dostawy pierwszych samolotow dla poszczegolnych klientow zrealizowano: dla Francji (numer 007) w sierpniu 2013, dla Turcji (nr 009) w kwietniu 2014, dla Wielkiej Brytanii (nr 015) w listopadzie 2014 roku, dla Niemiec (nr 018) ? grudniu 2014 r., dla Malezji (nr 022) ? w marcu 2015 r. Przyszłe dostawy zostan? zrealizowane dla Hiszpanii (numer 044) ? w 2016 r., dla Belgii i Luksemburga ? w 2019 roku [5] . Bior?c pod uwag? koszt programu, koszt jednego samolotu obecnie (2013) szacuje si? na około 160 milionow euro [5] .

Data zamowienia U?ytkownik Zamowiono (szt.): [5] [28] Dostarczono Data przekazania
27 maja 2003 Niemcy Luftwaffe 53 32 [29] 12 grudnia 2016
27 maja 2003 Francja Armee de l’air 50 17 1 sierpnia 2013
27 maja 2003 Hiszpania Ejercito del Aire 27 8 [20] 17 listopada 2016
27 maja 2003 Wielka Brytania Royal Air Force 22 22 [30] 27 listopada 2014
27 maja 2003 Turcja Turk Hava Kuvvetleri 10 9 4 kwietnia 2014
27 maja 2003 Belgia Luchtcomponent 7 1 [31] 2019 (plan)
27 maja 2003   Luksemburg 1 1 2019 (plan)
8 grudnia 2005   Malezja 4 4 10 marca 2015
Ł?cznie: 174 92 [32]

Pocz?tkowo Wielka Brytania zamowiła 25 samolotow, a Niemcy 60, nast?pnie ilo?ci te uległy redukcji do 22 i 53 [5] (z czego Niemcy wciel? 40 sztuk). 15 grudnia 2004 Południowa Afryka zamowiła osiem sztuk, w listopadzie 2009 zrezygnowano z zakupu [33] . 15 lipca 2005 Chile podpisało list intencyjny ws. 3 sztuk, ale zamowienie nie wpłyn?ło.

18 listopada 2021 roku Indonezja podpisała umow? na zakup dwoch maszyn w wersji wielozadaniowego tankowca-transportowca. Obok samolotow, umowa obejmuje rownie? wsparcie techniczne oraz wyszkolenie personelu lataj?cego i technicznego. Dodatkowym elementem umowy jest list intencyjny, w sprawie potencjalnego nabycia w przyszło?ci kolejnych czterech A400M [34] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Airbus , Airbus; Orders, Deliveries, In Operation Military aircraft by Country [online] .
  2. ↑ Po latach problemow i potkni?? wreszcie finał. Europa ma swojego Atlasa [online], www.tvn24.pl [dost?p 2017-11-21] .
  3. ↑ Zamro?enie programu A400M? . altair.com.pl, 220 wrze?nia 2008. [dost?p 2009-12-12]. ( pol. ) .
  4. ↑ a b c d New chance for Europe's A400M transporter . 24 lipca 2009. [dost?p 2009-11-07]. ( ang. ) .
  5. ↑ a b c d e f g Paweł Bondaryk: Spod znaku Airbus Military. Wojskowe samoloty transportowe w: "Lotnictwo" nr 8/2013, ss.42-45
  6. ↑ Airbus A400M: dziewiczy lot wojskowego giganta . 11 grudnia 2009. [dost?p 2009-12-11]. ( pol. ) .
  7. ↑ A400M ATLAS naming ceremony at RIAT . airbusmilitary.com, 2012-07-06. [dost?p 2012-07-10]. ( ang. ) .
  8. ↑ Oblot seryjnego A400M. Altair, 7 marca 2013.
  9. ↑ A400M gets lift with full civil type certification. flightglobal, 14 marca 2013.
  10. ↑ A red-carpet welcome for the French President.
  11. ↑ Airbus Military delivers first A400M to French Air Force. . militaryaircraft-airbusds.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-01)]. Airbus Military, 1 sierpnia 2013.
  12. ↑ Airbus Military A400M flies in Turkish Air Force colours. . militaryaircraft-airbusds.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-01)]. Airbus, 28 sierpnia 2013.
  13. ↑ Turkey Accepts First A400M. . [dost?p 2014-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-27)].
  14. ↑ RAF's first A400M Atlas completes maiden flight. flightglobal, 2015-09-01
  15. ↑ First UK A400M Atlas delivered to the RAF. gov.uk, 2014-11-27.
  16. ↑ A400M dla Luftwaffe oblatany. altair, 15 pa?dziernika 2014.
  17. ↑ First Airbus A400M for Malaysia makes its maiden flight. . airbusdefenceandspace.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-02)]. airbusdefenceandspace.com, 3 lutego 2015.
  18. ↑ Malaysia receives first A400M airlifter. . janes.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. janes.com, 9 marca 2015.
  19. ↑ LIMA 2015: Malezja prezentuje A400M altair, 17 marca 2015.
  20. ↑ a b Hiszpanie Odebrali Pierwszego A400M. Altair, 17 listopada 2016.
  21. ↑ Pierwsza misja A400M. altair, 3 stycznia 2014.
  22. ↑ James Badcock: Heroic Spanish farmer dragged survivors out of Seville plane crash . Telegraf, 10 maja 2015. [dost?p 2015-05-11]. ( ang. ) .
  23. ↑ W Sewilli rozbił si? A400M . altair.com.pl, 9 maja 2015. [dost?p 2015-05-11].
  24. ↑ Łukasz Golowanow: Airbus: nie zw?tpimy w A400M . 11 maja 2015.
  25. ↑ Gareth Jennings: Nations suspend A400M flight operations following fatal crash . 10 maja 2015. [dost?p 2017-08-21].
  26. ↑ British A400M’s Return To Flight.
  27. ↑ Statement regarding Accident Information Transmission (AIT) to A400M operators as follow up to AOT of 19 May . AIRBUS Defence and Space, 3 czerwca 2015. [dost?p 2017-08-21]. ( ang. ) .
  28. ↑ Airbus Military orders and deliveries. . airbusmilitary.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)]. airbusmilitary
  29. ↑ PIERWSZY OPERACYJNY A400M
  30. ↑ Piotr   Miedzi?ski , Wszystkie Atlasy C1 dostarczone do Wielkiej Brytanii [online], defence24.pl, 24 maja 2023 [dost?p 2023-05-24] ( pol. ) .
  31. ↑ Łukasz   Pacholski , Belgia prezentuje pierwszy samolot transportowy Airbus A400M Atlas [online], Radar, 12 maja 2020 [dost?p 2021-04-04] ( pol. ) .
  32. ↑ Airbus dostarczył 90. A400M Atlas [online], Wydawnictwo militarne ZBIAM, 27 kwietnia 2020 [dost?p 2021-04-04] ( pol. ) .
  33. ↑ RPA rezygnuje z A400M! . altair.com.pl, 5 listopada 2009. [dost?p 2009-12-12]. ( pol. ) .
  34. ↑ Dwa A400M dla Indonezji , ?Lotnictwo”, nr 12 (2021), s. 11, ISSN   1732-5323
Samoloty produkcji konsorcjum Airbus
Cywilne
Wojskowe
Projekty
Wspierane produkcje

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Airbus_A400M&oldid=73815148 ”