Adolf Kamie?ski , wła?ciwie: Adolf Bartłomiej Kamie?ski , krypt.: A. K.; A. K.****; A. K... , (ur. 8 wrze?nia 1737 w Bere?nicy na Wołyniu , zm. 9 lutego 1781 w Nie?wie?u ) ? zakonnik , pijar , pedagog i tłumacz.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Pochodził z rodziny szlacheckiej . Kształcił si? w kolegium pijarskim w Mi?dzyrzeczu Koreckim . Po uko?czeniu tam nauki wst?pił do zgromadzenia pijarow (15 sierpnia 1752) ^[1] , przyjmuj?c imi? Adolfa od ?w. Brygidy (imi? chrzestne: Bartłomiej). Nowicjat odbył w Podoli?cu (1752/53-1753/54), nast?pnie studiował retoryk? w seminarium zakonnym w Rzeszowie (1754/55) i filozofi? w Mi?dzyrzeczu (1755/56-1756/57). Prac? nauczycielsk? rozpocz?ł w 1757/58 jako profesor infimy w kolegium w War??u . Wykładał kolejno poetyk? i retoryk? w kolegiach w Mi?dzyrzeczu (1758/59, 1760/61) i Złoczowie (1759/60). W latach 1761/62 studiował teologi? w seminarium w Krakowie, a w latach 1762/63 ? w rzymskim Collegium Nazarenum , gdzie został powołany na członka akademii arkadyjskiej.

Po powrocie do kraju uczył retoryki w Mi?dzyrzeczu (pełnił tam tak?e obowi?zki kaznodziei), od 1766/67 do ko?ca roku 1769 ? filozofii w Collegium Regium w Warszawie. W 1770 roku, w zwi?zku z prowadzonym z rodzin? procesem maj?tkowym, przebywał poza zakonem i był guwernerem w domu Aleksandra Borz?ckiego , podstolego koronnego . Po powrocie do Warszawy uczył retoryki (1770/71-1772/73), a nast?pnie nauk moralnych (1773/74-1774/75) w pijarskim Collegium Nobilium pijarow w Warszawie . W tym okresie podj?ł działalno?? pisarsk?, przekładow? i edukacyjn?.

Wraz z Franciszkiem Bieli?skim i ks. Antonim Popławskim opracował projekt pt. ?Rady i uwagi co do nowego urz?dzenia szkoł narodowych”, w ktorym pojawiły si? postulaty napisania nowych ksi??ek do nauczania w j?zyku polskim dzi?ki czemu przyczynił si? do powstania Towarzystwa do Ksi?g Elementarnych ^{[2]   [3]}   .

W 1776-1777 przebywał w domu zakonnym w War??u, od roku 1778 na dworze Karola Radziwiłła w Nie?wie?u. Był członkiem rzymskiej Akademii Arkadyjskiej (pod imieniem Nivisio Paflagonio).

Tworczo?? [ edytuj | edytuj kod ]

• Edukacja obywatelska. Przez Adolfa Kamie?skiego , Warszawa 1774; fragmenty (pt. Powszechne szkolenie narodu ) przedr. S. Tync: "Komisja Edukacji Narodowej. Wybor ?rodeł", Wrocław (1954), Biblioteka Narodowa , seria I, nr 126.

Przekłady [ edytuj | edytuj kod ]

• G.B. de Mably: Uwagi nad histori? greck?, czyli o przyczynach pomy?lno?ci i nieszcz??cia Grekow, po francusku napisane przez..., a z francuskiego na polski przetłumaczone przez Adolfa Kamie?skiego , Warszawa 1771.
• Przyja?? patriotyczna, w ktorej si? podaj? sposoby niezawodne do uczynienia ludzi cnotliwymi i lepszymi obywatelami... Z francuskiego na polski wytłumaczona przez Adolfa Kamie?skiego , Warszawa 1772, (dedykowana C. Czaplicowi).
• Saige: Kato, czyli rozmowa o wolno?ci i cnotach politycznych. Po francusku napisana od ..., a za? po polsku przetłumaczona przez Adolfa Kamie?skiego , Warszawa 1772.
• D. Hume: O ludno?ci czasow dawnych i tera?niejszych..., z francuskiego , Wrocław 1785 (2 wydania); autorstwo przekł. przypisane Kamie?skiemu przez Estreichera II (1874) 70, ktore kwestionuje Polski Słownik Biograficzny.

Prace edytorskie [ edytuj | edytuj kod ]

• Sulpicius Severus: Excerpta sacrae historiae... adjectis quaestionibus illustrata ad usum juventutis scholasticae , Warszawa 1771.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Antoni Karbowiak : O ksi??kach elementarnych na szkoły wojewodzkie z czasow Komisyi edukacyi narodowej . Lwow: Muzeum, 1893.
• Antoni Karbowiak : Materiały do dziejow Komisji Edukacji Narodowej . Lwow: Muzeum, 1905.
• Dawni Pisarze Polscy od pocz?tkow pi?miennictwa do Młodej Polski, przewodnik biograficzny i bibliograficzny , tom drugi I-Me. Warszawa, 2001, ISBN  83-02-08101-9
• T. 5: O?wiecenie. W: Bibliografia Literatury Polskiej ? Nowy Korbut . Warszawa: Pa?stwowy Instytut Wydawniczy , 1967, s. 50?51.

Lektura uzupełniaj?ca (wybrana)

• S. Bielski: Vita et scripta , Warszawa 1812
• E. Marylski: Wspomnienia zgonu zasłu?onych w narodzie Polakow , Warszawa 1829
• J.A. Kami?ski: Przegl?d materiałow do monografii i historii rodzin Kamie?skich i Kami?skich , Lwow 1856
• K. Estreicher: "Encyklopedia powszechna" Orgelbranda, t. 13 (1863)
• J. W. Dawid: Nauka o rzeczach , Warszawa 1892, s. 191-192 i wyd. nast?pne
• S. Urbanowski: "Encyklopedia wychowania" t. 6 (1903)
• A. Karbowiak: Pedagogika Komisji Edukacji Narodowej w ?wietle systemow pedagogicznych XVIII w. , "Przewodnik Naukowy i Literacki" 1907
• M. W?glewicz: Jana Amosa Kome?skiego Didaction Magna i system szkolny Komisji Edukacji Narodowej, Warszawa 1927, s. 19
• W. W?sik: Zagadnienie warto?ci kultury w Polsce w wieku O?wiecenia , "Kultura i Wychowanie" 1938 zeszyt 3, s. 240
• A. Jobert: La Commission d'Education Nationale en Pologne (1773-1794). Son oeuvre d'instruction civique , Pary? 1941.