Administrator diecezji ? w Ko?ciele katolickim biskup lub prezbiter , tymczasowo zarz?dzaj?cy diecezj? w trakcie wakatu ( sediswakancji ) lub trwałej przeszkody w sprawowaniu władzy przez biskupa diecezjalnego , wybierany przez diecezjalne kolegium konsultorow . Nie nale?y myli? tego urz?du z administratorem apostolskim , ktory ma podobne zadania i uprawnienia, ale jest mianowany przez Stolic? Apostolsk? .

Powoływanie [ edytuj | edytuj kod ]

Sede vacante [ edytuj | edytuj kod ]

W przypadku zaistnienia na stolicy biskupiej sedyswakancji ( łac. sede vacante ; wskutek np. ?mierci, rezygnacji lub przej?cia na emerytur? dotychczasowego biskupa diecezjalnego), rz?dy w diecezji tymczasowo przejmuje jej biskup pomocniczy , a je?li jest ich kilku, najstarszy sta?em biskupim spo?rod nich. Je?li w danej diecezji nie ma biskupa pomocniczego, tymczasowym kolegialnym zwierzchnikiem diecezji staje si? kolegium konsultorow ^[1] . W obu przypadkach na kolegium ci??y obowi?zek, aby w ci?gu o?miu dni powoła? administratora diecezji ^[2] . Administratorem mo?e by? kapłan maj?cy uko?czone 35 lat i odznaczaj?cy si? ?wiedz? i roztropno?ci?” ^[3] . W prawie kanonicznym nie istnieje wymog, aby na administratora powoła? biskupa pomocniczego lub wikariusza generalnego diecezji, lecz w praktyce jest to bardzo cz?sto stosowane, poniewa? osoby te maj? zwykle du?e rozeznanie i do?wiadczenie w kwestiach dotycz?cych zarz?dzania diecezj?, gdy? na co dzie? pomagaj? w tym biskupowi diecezjalnemu. Je?eli jednak administratorem diecezjalnym zostanie prezbiter , a w diecezji jest biskup pomocniczy, ten ostatni, mimo swego biskupstwa, musi uzna? zwierzchni? władz? kanoniczn? administratora.

Je?li kolegium nie dokona wyboru w ci?gu o?miu dni lub dokona go sposob niezgodny z prawem kanonicznym, przez co b?dzie on niewa?ny, administratora wyznacza nadzoruj?cy diecezj? metropolita . W przypadku, gdy wakuj?ca diecezja sama ma status metropolitalny, uprawnienie to przechodzi na najstarszego sta?em biskupim spo?rod jej biskupow sufraganow ^[4] .

Administrator diecezji obejmuje rz?dy niezwłocznie po wyborze, nie jest do tego potrzebna akceptacja Stolicy Apostolskiej ^[5] . Ma jednak?e obowi?zek niezwłocznie powiadomi? papie?a o swojej nominacji ^[6] .

Sede plena [ edytuj | edytuj kod ]

W sytuacji sede plena , a wi?c gdy diecezja ma urz?duj?cego biskupa diecezjalnego, administrator diecezji mo?e by? powołany w razie zaistnienia przeszkody w działaniu stolicy biskupiej, ktor? dokładniej definiuje kanon 412. W praktyce najcz??ciej chodzi tu o długotrwał? chorob? biskupa diecezjalnego, rzadziej jego wymuszon? okoliczno?ciami dłu?sz? nieobecno?? lub np. uwi?zienie. Administratora powołuje si? jednak wył?cznie w sytuacji, gdy:

1. diecezja nie posiada biskupa koadiutora ,
2. przed nastaniem przeszkody biskup diecezjalny nie sporz?dził niejawnego wykazu osob, ktore maj? go zast?powa? w takiej sytuacji (przy czym brak takiego wykazu, oznacza naruszenie przez biskupa kanonu 413 § 1).

Je?li zaistniej? obie powy?sze przesłanki, kolegium konsultorow powołuje administratora analogicznie jak w przypadku sede vacante .

Odwołanie [ edytuj | edytuj kod ]

Administrator diecezji nie mo?e zosta? odwołany inaczej ni? decyzj? papiesk?, przy czym papie? zobowi?zany jest powiadomi? o fakcie odwołania administratora kolegium konsultorow. W takiej sytuacji kolegium wybiera nowego administratora. Władza administratora wygasa na mocy prawa, z chwil? kanonicznego obj?cia rz?dow przez nowego biskupa diecezjalnego lub (przy sede plena ) powrotu do obowi?zkow dotychczasowego biskupa ^[7] . Papie? mo?e rownie? w dowolnym czasie powoła? dla diecezji administratora apostolskiego, ktory przejmuje wowczas rz?dy od administratora diecezji.

Kompetencje [ edytuj | edytuj kod ]

Administrator diecezji posiada te same uprawnienia i obowi?zki, co biskup diecezjalny. Jedynym konkretnym ograniczeniem, wymienionym w kodeksie prawa kanonicznego jest zakaz wynoszenia z kurii dokumentow, niszczenia ich lub zmieniania ^[8] . Fakt bycia administratorem nie upowa?nia jednak?e prezbitera do wykonywania czynno?ci pontyfikalnych, czyli takich, ktore mo?e wykonywa? jedynie kapłan wy?wi?cony na biskupa. Dotyczy to m.in. udzielania sakramentu bierzmowania czy ?wi?ce? kapła?skich .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz w Wiki?rodłach hasło Administrator Djecezji w Encyklopedii ko?cielnej

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Kodeks prawa kanonicznego 1983 . katolicki.net, 1983. [dost?p 2018-03-31].