3 Dywizja Pancerna SS ?Totenkopf”

3 Dywizja Pancerna SS ?Totenkopf”
3. SS-Panzerdivision "Totenkopf"
	Historia
Pa?stwo	III Rzesza
Sformowanie	16 pa?dziernika 1939
Rozformowanie	9 maja 1945
	Dowodcy
Pierwszy	Gruppenfuhrer Theodor Eicke
Ostatni	Brigadefuhrer Hellmuth Becker
	Działania zbrojne
	Bitwa pod Arras ; Bitwa pod Diemia?skiem ; Bitwa na łuku kurskim ; Bitwa pod Warszaw?
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska l?dowe
Rodzaj wojsk	pancerna
Podległo??	Waffen-SS
	Multimedia w Wikimedia Commons

3 Dywizja Pancerna SS ?Totenkopf” ? niemiecka dywizja pancerna uznawana za najbardziej fanatyczn? spo?rod dywizji Waffen-SS , uczestniczyła w agresji na Francj? i ataku na Zwi?zek Radziecki.

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Dywizja została sformowana po kampanii wrze?niowej w pa?dzierniku 1939 roku. Jej ?ołnierze oraz dowodca Theodor Eicke w wi?kszo?ci wywodzili si? z jednostek wartowniczych z obozow koncentracyjnych : Buchenwald , Dachau , Mauthausen i Sachsenchausen ^[1]^[2]. W 1942 roku nazwano j? ? Dywizj? Totenkopf ” czyli Dywizj? Trupiej Głowki ^[1].

Indoktrynacja rekrutow wcielanych do dywizji, prowadzona była mi?dzy innymi przez Theodora Eicke (dowodc? dywizji) i polegała na wpajaniu ?ołnierzom nienawi?ci do Ko?cioła katolickiego (wielu zerwało z religi? i porzuciło chrze?cija?stwo) oraz Rosjan. Podczas indoktrynacji starano si? pozbawi? ich cech ludzkich, wmawiaj?c im ?e Rosjanie i inne narody słowia?skie to podludzie - dla ktorych nie ma miejsca w ?wiecie tworzonym przez III Rzesz? ^[3]. Pierwszy raz wkroczyła do boju 16 maja 1940 roku podczas agresji na Francj? . Walczyła dobrze ale podczas brytyjskiego kontrataku pod Arras w?rod ?ołnierzy pojawiły si? objawy paniki ^[1]. Wielu w panice uciekło z pola bitwy ^[4]. W rejonie Cambray dywizja wzi?ła do niewoli ok. 16 000 francuskich ?ołnierzy.

Po walkach we Flandrii ?ołnierze dywizji Totenkopf wymordowali cz??? wzi?tych do niewoli je?cow. Mordow dopu?cili si? na pojmanych ?ołnierzach maroka?skich z francuskich oddziałow kolonialnych ^[4]. Dokonali te? co najmniej jednej zbrodni na Brytyjczykach ^[1]. W Le Paradis 27 maja 1940 roku przy u?yciu broni maszynowej i bagnetow zamordowali 97 je?cow brytyjskich. Zbrodni? prze?yło zaledwie dwoch je?cow ^[5].

W zwi?zku z planowan? agresj? III Rzeszy na ZSRR dywizja został przerzucona na okupowane ziemie polskie ^[1]. W walkach na froncie wschodnim ?ołnierze dywizji odnie?li wiele militarnych sukcesow ale te? dopu?cili si? licznych okrucie?stw. W rejonie D?winy i D?wi?ska atakowała 21 Korpus Pancerny Armii Czerwonej , zadaj?c mu znaczne straty ^[6]. Prowadziła szczegolnie ci??kie i zawzi?te boje w tzw. kotle demia?skim , gdzie lutym 1942 roku zostało okr??onych ok. 90 tys. ?ołnierzy niemieckich. W kwietniu 1942 dywizja zdołała wyrwa? si? z okr??enia i dotrze? do obszarow kontrolowanych przez armie niemieckie. Poniosła jednak tak du?e straty, ?e 2 pułk piechoty zmotoryzowanej SS (tak? wowczas nosił nazw?) musiał zosta? rozwi?zany ^[1]. Do wrze?nia 1942 roku wchodz?ce w skład dywizji pułki piechoty i artylerii, oraz bataliony (in?ynieryjny, przeciwpancerny i rozpoznawczy) doznały strat rz?du 80 procent. W pa?dzierniku dywizja została wysłana do Francji w celu uzupełnie? i przekształcenia w dywizj? pancern? SS. Reorganizacj? zako?czono 9 listopada, do dywizji udało si? wcieli? 5000 rekrutow w miejsce 7000 ?ołnierzy zabitych i rannych na froncie wschodnim ^[7].

W lutym 1943 roku dywizja ponownie została skierowana na front wschodni ^[8]. W przededniu bitwy pod Kurskiem dywizja liczyła 139 czołgow, a wi?c znacznie wi?cej od analogicznych formacji pancernych Wehrmachtu (np. 3 Dywizja Pancerna posiadała wtedy 90 czołgow, a 9 Dywizja Pancerna 83 czołgi). We wspomnianej bitwie straciła około 50 procent posiadanych czołgow i innych pojazdow ^[8]. Na przełomie lipca i sierpnia 1943 wzi?ła udział w ci??kich walkach nad Miusem . Nast?pnie uczestniczyła w walkach o Krzywy Rog i Czerkasy. Po kl?skach 4 i 9 Armii , została wł?czona do Grupy Armii ?rodek . W wyniku ataku oddziałow Armii Czerwonej przeprowadzonego 17 marca 1944 na Bałt? dywizja Totenkopf utraciła ponad 60 pojazdow pancernych i około 1000 pojazdow kołowych ^[9]. Pod koniec lipca 1944 brała udział w bitwie o Siedlce oraz w walkach w rejonie Modlina i Warszawy ^[8].

W sierpniu 1944 roku w wielkiej bitwie pancernej w rejonie Wołomina dywizja ?Totenkopf” walcz?c razem z Dywizj? Pancern? Hermann Goring i 5 Dywizj? Pancern? SS ?Wiking” praktycznie unicestwiła 3 Korpus Pancerny Armii Czerwonej, jednak sama rownie? poniosła znaczne straty ^[8].

W grudniu 1944 roku została przerzucona na W?gry, gdzie uczestniczyła w nieudanym kontrataku koło Budapesztu. Działania bojowe zako?czyła w Austrii ^[8]. Do niewoli oddała si? armii ameryka?skiej 8 maja 1945 roku w okolicach Linzu . Po tygodniu Amerykanie przekazali je?cow Armii Czerwonej. Niewol? rosyjsk? prze?yło niewielu ^[8].

Dowodcy dywizji [ edytuj | edytuj kod ]

Gruppenfuhrer Theodor Eicke (1 listopada 1939 ? 7 lipca 1941) ^[2]
Oberfuhrer Matthias Kleinheisterkamp (7 lipca 1941 ? 18 lipca 1941) ^[2] ? w zast?pstwie
Brigadefuhrer Georg Keppler (18 lipca 1941 ? 19 wrze?nia 1941) ^[2] ? w zast?pstwie
Obergruppenfuhrer Theodor Eicke (19 wrze?nia 1941 ? 26 lutego 1943) ^[2] ? zabity w pobli?u wsi Orelka w ZSRR
Oberfuhrer Hermann Priess (26 lutego 1943 ? 27 kwietnia 1943)
Standartenfuhrer Heinz Lammerding (27 kwietnia 1943 ? 15 maja 1943) ? pełni?cy obowi?zki dowodcy
Brigadefuhrer Max Simon (15 maja 1943 ? 22 pa?dziernika 1943)
Brigadefuhrer i generał major Waffen-SS Hermann Priess (22 pa?dziernika 1943 ? 21 czerwca 1944)
Brigadefuhrer Hellmuth Becker (21 czerwca 1944 ? 8 maja 1945) ^[2]

Struktura organizacyjna [ edytuj | edytuj kod ]

Skład w 1943 roku:

5 pułk grenadierow pancernych SS Totenkopf ^[a] (I batalion , II batalion i III batalion)
6 pułk grenadierow pancernych SS Theodor Eicke ^[b]^[10] (I batalion, II batalion i III batalion)
3 pułk pancerny SS (I batalion i II batalion)
3 pułk artylerii pancernej SS (I dywizjon, II dywizjon i III dywizjon) oraz 3 dywizjon przeciwpancerny SS, 3 dywizjon dział szturmowych SS, 3 dywizjon przeciwlotniczy SS, 3 pancerny batalion ł?czno?ci SS, 3 pancerny dywizjon rozpoznawczy SS, 3 pancerny batalion saperow SS, 3 batalion zaopatrzeniowy SS, 3 szpital polowy SS, 3 pluton korespondentow wojennych SS, 3 pluton ?andarmerii SS i 3 batalion zapasowy SS.

Uwagi [ edytuj | edytuj kod ]

↑ cz?sto niepoprawnie nazywany ?Thule”.
↑ formalnie 3 pułk Theodor Eicke .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Mitcham 2010 ↓ , s. 131.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Bishop 2015 ↓ , s. 44.
↑ Ailsby 2001 ↓ , s. 17,23.
↑ ^a ^b Bishop 2015 ↓ , s. 46.
↑ McNab 2011 ↓ , s. 73.
↑ Leluszenko 1983 ↓ , s. 30.
↑ Ailsby 2001 ↓ , s. 57.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mitcham 2010 ↓ , s. 132.
↑ Forczyk 2020 ↓ , s. 407.
↑ Like a Cliff in the Ocean, 2002, Karl Ullrich, page 231, J.J. Fedorowicz Publishing, Winnepeg, Manitoba, Canada

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Christopher Ailsby: Piekło na froncie wschodnim. Szokuj?ce dokumenty o Waffen-SS . Warszawa: 2001. ISBN 83-7245-693-3 .
Chris Bishop: Dywizje Waffen-SS 1939-1945 . Warszawa: 2015. ISBN 978-83-11-13640-3 .
Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec . Łod?: 2020. ISBN 978-83-7731-255-1 .
Chris McNab: SS 1923-1945. Fakty, liczby i dane statystyczne . Pozna?: 2011. ISBN 978-83-61524-94-6 .
Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska pancerne . Warszawa: 2010. ISBN 978-8311-11725-9 .
Herbert Brunegger: Kto sieje wiatr… Opowie?? ?ołnierza Dywizji SS Totenkopf. Arkadiusz Wingert, Przedsi?wzi?cie Galicja , Mi?dzyzdroje Krakow 2006, ISBN 978-83-921704-5-7 .
Chris Ch. Mann Chris Ch. , SS ? Totenkopf. Historia dywizji Waffen SS 1940?1945. Ryszard R. Grajek (tłum.), Warszawa: Bellona , 2008, ISBN 978-83-11-11150-9 , OCLC 297682020 .
Charles W. Sydnor Jr.: ?ołnierze zagłady. Dywizja SS ?Totenkopf” 1933?1945. Wydawnictwo Oskar , Warszawa 1998, ISBN 83-85239-51-0 .
Dmitrij Leluszenko : Pancernym szlakiem. Wspomnienia dowodcy armii . Warszawa: 1983. ISBN 83-11-06958-1 .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Marcus Wendel: 3. SS-Panzer-Division Totenkopf . Axis History, 2010-12-17. [dost?p 2019-08-04]. ( ang. ) .
Jason Pipes: 3.SS-Panzer-Division Totenkopf . Feldgrau. [dost?p 2019-08-04]. ( ang. ) .

[10] z?sto niepoprawnie nazywany ?Thule”.

[11] rmalnie 3 pułk Theodor Eicke .

[CITEREFMitcham2010131-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Mitcham 2010 ↓ , s. 131.

[CITEREFBishop201544-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Bishop 2015 ↓ , s. 44.

[CITEREFAilsby200117,23-3] Ailsby 2001 ↓ , s. 17,23.

[CITEREFBishop201546-4] Bishop 2015 ↓ , s. 46.

[CITEREFMcNab201173-5] McNab 2011 ↓ , s. 73.

[CITEREFLeluszenko198330-6] Leluszenko 1983 ↓ , s. 30.

[CITEREFAilsby200157-7] Ailsby 2001 ↓ , s. 57.

[CITEREFMitcham2010132-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mitcham 2010 ↓ , s. 132.

[CITEREFForczyk2020407-9] Forczyk 2020 ↓ , s. 407.

[12] Like a Cliff in the Ocean, 2002, Karl Ullrich, page 231, J.J. Fedorowicz Publishing, Winnepeg, Manitoba, Canada

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[a]

[b]

[10]

Pancerne	1 Dywizja Pancerna SS ?Leibstandarte SS Adolf Hitler” 2 Dywizja Pancerna SS ?Das Reich” 3 Dywizja Pancerna SS ?Totenkopf” 5 Dywizja Pancerna SS ?Wiking” 9 Dywizja Pancerna SS ?Hohenstaufen” 10 Dywizja Pancerna SS ?Frundsberg” 12 Dywizja Pancerna SS ?Hitlerjugend”
Grenadierow pancernych	4 Dywizja Grenadierow Pancernych SS ?Polizei” 11 Ochotnicza Dywizja Grenadierow Pancernych SS ?Nordland” 16 Dywizja Grenadierow Pancernych SS ?Reichsfuhrer SS” 17 Dywizja Grenadierow Pancernych SS ?Gotz von Berlichingen” 18 Ochotnicza Dywizja Grenadierow Pancernych SS ?Horst Wessel” 23 Dywizja Grenadierow Pancernych SS ?Nederland” 27 Ochotnicza Dywizja Grenadierow SS (1 flamandzka) ?Langemarck” 28 Ochotnicza Dywizja Grenadierow Pancernych SS (1 walo?ska) ?Wallonien”
Gorskie	6 Dywizja Gorska SS ?Nord” 7 Ochotnicza Dywizja Gorska SS ?Prinz Eugen” 13 Dywizja Gorska SS (1 chorwacka) ?Handschar” 21 Dywizja Gorska SS (1 alba?ska) ?Skanderbeg” 23 Dywizja Gorska SS (2 chorwacka) ?Kama” 24 Dywizja Gorska SS ?Karstjager”
Kawalerii	8 Dywizja Kawalerii SS ?Florian Geyer” 22 Ochotnicza Dywizja Kawalerii SS 33 Dywizja Kawalerii SS (3 w?gierska) 37 Ochotnicza Dywizja Kawalerii SS ?Lutzow”
Grenadierow	14 Dywizja Grenadierow SS (1 ukrai?ska) 15 Dywizja Grenadierow SS (1 łotewska) 19 Dywizja Grenadierow SS (2 łotewska) 20 Dywizja Grenadierow SS (1 esto?ska) 25 Dywizja Grenadierow SS (1 w?gierska) ?Hunyadi” 26 Dywizja Grenadierow SS (2 w?gierska) ?Hungaria” 29 Dywizja Grenadierow SS (1 rosyjska) 29 Dywizja Grenadierow SS (1 włoska) 30 Dywizja Grenadierow SS (1 białoruska) 30 Dywizja Grenadierow SS (2 rosyjska) 31 Ochotnicza Dywizja Grenadierow SS ?Bohmen und Mahren” 32 Ochotnicza Dywizja Grenadierow SS ?30 Januar” 33 Dywizja Grenadierow SS (1 francuska) ?Charlemagne” 34 Dywizja Grenadierow SS ?Landstorm Nederland” 35 Dywizja Grenadierow Policji SS 36 Dywizja Grenadierow SS 38 Dywizja Grenadierow SS ?Nibelungen”