Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sud Aviation Caravelle
? pasa?erski samolot ?redniego zasi?gu produkowany przez firm?
Sud Aviation
. Był pierwszym
francuskim
odrzutowym samolotem pasa?erskim, ktory był u?ywany przez 35 towarzystw lotniczych. Był te? pierwszym samolotem komunikacyjnym na ?wiecie z silnikami umieszczonymi w tyle
kadłuba
.
Opublikowany przez francuskie ministerstwo lotnictwa w listopadzie 1951 roku opis osi?gow
turboodrzutowo
nap?dzanego liniowca powietrznego dotyczył
samolotu
, ktory na mi?dzynarodowym rynku konkurowałby z
brytyjskimi
i
ameryka?skimi
modelami w tej kategorii. Spo?rod sze?ciu narodowych firm, bior?cych udział w
przetargu
, wygrała firma
Sud Aviation
. Firma ta, po fuzjach z innymi krajowymi przedsi?biorstwami, stała si? w roku 1970 przedsi?biorstwem
Societe Nationale Industrielle Aerospatiale
. Po dokonanych poprawkach pierwszego
prototypu
maszyny seryjne miały kadłub wydłu?ony o 141 cm i mie?ciły 64 pasa?erow.
Caravelle I
był
dolnopłatem
o konstrukcji całkowicie metalowej. Jego nast?pca ? model
Caravelle III
? został wyprodukowany w liczbie 78 samolotow z silnikami o wi?kszym
ci?gu
. Do dalszych udoskonale? zalicza si? poszerzenie oszklenia kokpitu, silniejsze hamulce koł
podwozia
i
przerywacze
do zmniejszania
siły no?nej
. Kontynuacja prac nad seri? doprowadziła do powstania samolotu
Super Caravelle
, ktory po raz pierwszy oderwał si? od ziemi
3 marca
1964
roku. Do konstrukcji wprowadzono
aerodynamiczne
zmiany i zwi?kszono ci?g silnikow. Ten model mogł transportowa? do 108 pasa?erow. Seri? Caravelle zamyka
Mk 12
, ktorego kadłub został dodatkowo wydłu?ony o 323 cm, aby przewozi? 140 pasa?erow. Z powodu du?ej masy u?ytkowej konstrukcja no?na musiała zosta? wzmocniona i nale?ało zwi?kszy? ci?g silnikow.
Samoloty tego typu brały udział w 82 wypadkach, z czego 65 zako?czyło si? całkowitym zniszczeniem maszyny, przez co mimo i? z pocz?tku chwalone za nowoczesn? i nowatorsk? jak na swoje czasy konstrukcj?, w ostatnich latach eksploatacji zyskały opinie maszyn o niskim poziomie bezpiecze?stwa pasa?erow.
Wersja
|
Mk.I/IA
|
Mk.III
|
Mk.VI-N/VI-R
|
Mk.10B
|
Mk.10R
|
Mk.11R
|
Mk.12R
|
Długo??
|
32,01 m
|
33,01 m
|
32,01 m
|
32,71 m
|
36,24 m
|
Rozpi?to??
|
34,30 m
|
Wysoko??
|
8,72 m
|
Powierzchnia skrzydeł
|
146,7
m²
|
Skos skrzydła
|
20,0°
|
Zasi?g
|
1 500 km
|
1 700 km
|
2 350 km
|
3 640 km
|
2 650 km
|
2 800 km
|
2 655 km
|
Pr?dko?? przelotowa
|
746 km/h
|
805 km/h
|
845 km/h
|
800 km/h
|
835 km/h
|
Maksymalny pułap
|
10 700 m
|
12 000 m
|
10.700 m
|
12 100 m
|
10 700 m
|
Maksymalna masa startowa
MTOW
|
45 t
|
46 t
|
48 t (VI-N)
50 t (VI-R)
|
52 t
56 t (Super B)
|
52 t
|
54 t
|
56 t
|
Ilo?? miejsc (1 klasa)
|
80
|
99
|
80
|
105
|
140
|
Silniki
|
Mk.I: 2
Rolls-Royce Avon
RA-29 Mk.522 a 46,7 kN
Mk.IA: 2
Rolls-Royce Avon
RA-29/1 Mk.526 kN
Mk.III: 2
Rolls-Royce Avon
RA-29/3 Mk.527(B) 50,7 kN
Mk.VI-N: 2
Rolls-Royce Avon
RA-29/6 Mk.531(B) 54,28 kN
Mk.VI-R: 2
Rolls-Royce Avon
RA-29/6 Mk.535R 56,05 kN
|
Mk.10B/10R/11R: 2
Pratt & Whitney JT8D-7
a 62,3 kN
Mk.12: 2
Pratt & Whitney JT8D-9
64,5 kN
|
Pierwszy lot
|
27 maja 1955 (Prototyp)
14 maja 1958 (I)
11 lutego 1960 (IA)
|
30 grudnia 1959
|
10 wrze?nia 1960 (VI-N)
6 lutego 1961 (VI-R)
|
31 sierpnia 1962 (10A)
3 marca 1964 (10B)
|
18 stycznia 1965
|
22 wrze?nia 1967
|
29 pa?dziernika 1970
|
- ↑
The Aviation Safety Network Website:
Sud Aviation SE-210 Caravelle
. [w:]
Aviation-safety.net
[on-line]. [dost?p 2011-07-04].
(
ang.
)
.
- ↑
The Aviation Safety Network Website:
Caravelle Statistics
. [w:]
Aviation-safety.net
[on-line]. [dost?p 2011-07-04].
(
ang.
)
.
Cywilne
|
|
---|
Wojskowe
|
|
---|
Projekty
|
|
---|
Wspierane produkcje
|
|
---|