한국   대만   중국   일본 
Howard Carter ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Howard Carter

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Howard Carter
Ilustracja
Howard Carter podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych w 1924 roku
Data i miejsce urodzenia

9 maja 1874
Brompton , Kensington

Data i miejsce ?mierci

2 marca 1939
Brompton , Kensington

Zawod, zaj?cie

archeolog, egiptolog

podpis

Howard Carter (ur. 9 maja 1874 w Brompton , Kensington , zm. 2 marca 1939 tam?e) ? brytyjski archeolog i egiptolog , uczestnik wielu ekspedycji archeologicznych w Egipcie , w latach 1899?1903 głowny inspektor zabytkow w Gornym Egipcie , od 1908 roku kierował wykopaliskami lorda Carnarvona , a w 1922 roku odkrył nienaruszony grobowiec Tutanchamona z bogatym wyposa?eniem.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Grobowiec Tutanchamona (KV62)
Złota maska Tutanchamona

Howard Carter urodził si? 9 maja 1874 roku w Brompton w londy?skim Kensington [1] [a] . Był najmłodszym synem z jedena?ciorga dzieci w rodzinie Samuela Johna Cartera (1835?1892), malarza i ilustratora, specjalizuj?cego si? w malowaniu wiejskich pejza?y i portretowaniu zwierz?t domowych z okolicznych maj?tkow ziemskich, oraz jego ?ony Marthy Joyce Sands [4] . B?d?c dzieckiem o w?tłym zdrowiu, dzieci?stwo sp?dził w Swaffham , niewielkiej wiosce w angielskim hrabstwie Norfolk , wychowywany przez dwie siostry ojca Fanny i Kate [4] .

Z uwagi na zły stan zdrowia nie posłano go do szkoły publicznej, lecz najprawdopodobniej uzyskał podstawowe wykształcenie w zakresie czytania, pisania i matematyki w jednej z tzw. dame schools , prywatnych placowek prowadzonych przez kobiety [5] . Carter nie odebrał formalnego wykształcenia przygotowuj?cego do zawodu. O jego nikłej znajomo?ci ortografii i interpunkcji ?wiadczyły liczne bł?dy w po?niejszych listach pisanych z wyprawy do Egiptu [5] . Carter wykazywał jednak uzdolnienia plastyczne i zach?cany był do rysowania zwierz?t [4] .

Pierwsza wyprawa do Egiptu [ edytuj | edytuj kod ]

W wieku 17 lat, za wstawiennictwem lady Amherst of Hackney ? ?ony barona Amherst of Hackney Williama Tyssena-Amhersta (1835?1909), został przyj?ty do ekipy archeologicznej Percy’ego Edwarda Newberry’ego (1869?1949), ktory prowadził prace dokumentacyjne m.in. w Beni Hassan [6] . W 1891 roku Carter wyjechał do Egiptu i rozpocz?ł prac? dla Egypt Exploration Fund [7] . Wowczas pomagał Newberry’emu w sporz?dzaniu rysunkow z Beni Hassan [8] . W 1892 roku doł?czył do Williama Flindersa Petriego (1853?1942) [9] .

Prace w Gornym Egipcie [ edytuj | edytuj kod ]

W latach 1893?1899 pracował w Deir el-Bahari , gdzie pod kierunkiem Szwajcara Edouarda Naville’a dokumentował dekoracje ?wi?tyni Hatszepsut [10] , a jego rysunki uznawane s? za jedne z najlepszych w swoim rodzaju [8] . Podczas pracy Howardowi pomagał przez jeden sezon brat Vernet [11] . Rysunki braci zostały opublikowane w latach 1895?1908 w sze?ciotomowym dziele Naville’a The Temple of Deir el Bahari [11] .

W 1899 roku Carter został mianowany głownym inspektorem zabytkow Gornego Egiptu Egyptian Antiquities Service (EAS) (ang. Antiquities Service Inspector General for Upper Egypt ) i przez kolejne cztery lata pracował nad dokumentacj? zabytkow Gornego Egiptu, szczegolnie Teb [8] . Wowczas odkrył cenotaf Mentuhotepa II , grobowce Hatszepsut , Totmesa II i Totmesa IV , a tak?e odgruzował grobowiec Merenptaha [8] .

W 1904 roku został mianowany inspektorem Dolnego Egiptu [8] . Jego kariera na tym stanowisku zako?czyła si? nagle w wyniku incydentu z udziałem francuskich turystow zwiedzaj?cych Sakkar? w 1905 roku [8] . Nast?pnie pracował jako rysownik i handlarz antykami [8] .

Praca dla lorda Carnarvona [ edytuj | edytuj kod ]

W 1908 roku Carter został zaanga?owany przez lorda Carnarvona , by prowadzi? wykopaliska w zachodnich Tebach [8] . Wowczas odkryto m.in. grob z okresu wczesnej XVIII dynastii oraz pozostało?ci ?wi?tyni Hatszepsut [8] . W latach 1912?1913 prowadził prace na terenach staro?ytnego Ksois i Balamun [8] . W 1914 roku Carter odkrył kolejny grob z okresu wczesnej XVIII dynastii, najprawdopodobniej krolowej Ahmes-Nefertari [8] .

Odkrycie grobowca Tutanchamona [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Grobowiec Tutanchamona .

Okres I wojny ?wiatowej Carter sp?dził w Egipcie [8] . W 1916 roku odkrył grobowiec przeznaczony dla Hatszepsut a w 1917 roku rozpocz?ł wykopaliska w Dolinie Krolow , ktore przez pi?? lat nie przyniosły znacz?cych odkry? [8] . Po zako?czeniu sezonu 1921?1922 wykopaliska miały zosta? zako?czone z uwagi na brak sukcesu [8] .

Na pocz?tku listopada 1922 roku postanowiono usun?? pozostało?ci barakow dla robotnikow zatrudnionych przy wznoszeniu staro?ytnych grobowcow i rozpocz?? prace wykopaliskowe [12] . 4 listopada Carter odkrył stopie?, a dzie? po?niej odkopano całe schody prowadz?ce w gł?b ziemi i odsłoni?to cz??? drzwi [13] . Carnarvona nie było w tym czasie w Egipcie i Carter wstrzymał si? z dalszymi pracami do przyjazdu partnera [14] . Wspolnie wznowili prace 24 listopada ? przez kilka pierwszych dni udra?niali korytarz, ktory był za pierwszymi drzwiami, by dotrze? do kolejnych zapiecz?towanych drzwi [15] . Drugie drzwi otwarto w dniu 26 listopada [16] ? za nimi znajdowały si? dwie komory z bogatym wyposa?eniem, lecz nie znaleziono sarkofagu . Zauwa?ono jednak trzecie zamurowane drzwi, ktorych postanowiono nie otwiera? ze wzgl?du na konieczno?? przygotowania si? do zabezpieczenia dotychczasowych i przyszłych znalezisk (urz?dzenia laboratorium i magazynow) [17] . Prace wznowiono 16 grudnia 1922 roku ? zbadano wyposa?enie obu komor, znaleziska zewidencjonowano i przeniesiono do magazynow na powierzchni [18] .

Dom Howarda Cartera w Luksorze w 2010 roku

16 lutego 1923 roku [19] otwarto komor? grobow? ze skrzyni? grobow? zbudowan? ze złotej blachy oraz kolejn? komor? wypełnion? artefaktami [20] . Badania komory grobowej zostały spowolnione z powodu ?mierci Carnarvona (6 kwietnia 1923 [21] ) i zwi?zanych z tym problemow prawnych z koncesj? na dalsze badania [22] . Otwarcia sarkofagu dokonano dopiero 13 pa?dziernika 1925 roku [23] , a 28 pa?dziernika po otwarciu trzeciej trumny znaleziono mumi? faraona Tutanchamona [23] . Grobowiec okazał si? by? w stanie nienaruszonym [3] . Znaleziska z grobowca znajduj? si? w Muzeum Egipskim w Kairze [3] .

Swoje odkrycie i prace w grobowcu Tutanchamona Carter opisał w trzytomowym dziele The Tomb of Tut-ank-Amen [24] .

Dalsze ?ycie i ?mier? [ edytuj | edytuj kod ]

Grob Howarda Cartera

Po zako?czeniu oczyszczania grobowca Tutanchamona w 1932 roku Howard Carter wycofał si? z prac wykopaliskowych [25] [26] . A? do ?mierci dzielił swoj? egzystencj? mi?dzy dom w Luksorze (w okresie zimowym) a mieszkanie w Londynie [25] [26] . Gdy zainteresowanie Tutanchamonem spadło, wiodł do?? odizolowane ?ycie z kilkoma bliskimi przyjaciołmi [26] .

Carter zmarł 2 marca 1939 roku w londy?skim Kensington w wieku 64 lat z powodu chłoniaka Hodgkina [27] [8] . Został pochowany na cmentarzu Putney Vale Cemetery w wielkolondy?skiej gminie Wandsworth [28] [27] .

Uwagi [ edytuj | edytuj kod ]

  1. W akcie urodzenia Cartera jako miejsce jego narodzin podany jest adres: 10 Rich Teracce, Brompton, Kensington [1] . ?rodła czasem podaj?, ?e Carter urodził si? w Swaffham w angielskim hrabstwie Norfolk [2] [3] . James (2012) tłumaczy to wpisem o Swaffham w publikacji Who's Who , do ktorej Carter podał, ?e urodził si? w latach 70. w domu ojca w Earl's Court, uznaj?c zapis o miejscu urodzenia w Swaffham za pomyłk? [1] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b c James 2012 ↓ , s. 3.
  2. Howard Carter , [w:] Encyclopædia Britannica [dost?p 2017-11-04] ( ang. ) .
  3. a b c Carter Howard , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2017-11-04] .
  4. a b c James 2012 ↓ , s. 7.
  5. a b James 2012 ↓ , s. 8.
  6. James 2012 ↓ , s. 17.
  7. James 2012 ↓ , s. 17 i 22.
  8. a b c d e f g h i j k l m n o Bard 2005 ↓ , s. 190?191.
  9. James 2012 ↓ , s. 37.
  10. James 2012 ↓ , s. 58.
  11. a b James 2012 ↓ , s. 66.
  12. Ceram 1974 ↓ , s. 186?7.
  13. Ceram 1974 ↓ , s. 187-8.
  14. Ceram 1974 ↓ , s. 188.
  15. Ceram 1974 ↓ , s. 189.
  16. Howard Carter: The first excavation season in the tomb of Tutankhamun. Part 1: October 28 to December 31, 1922 . [w:] Tutankhamun: Anatomy of an Excavation. Howard Carter's diaries and journals [on-line]. Griffith Institute, 2010-10-06. [dost?p 2017-11-04]. ( ang. ) .
  17. Ceram 1974 ↓ , s. 191?2.
  18. Ceram 1974 ↓ , s. 195?6.
  19. Howard Carter: The first excavation season in the tomb of Tutankhamun. Part 2: January 1 to May 31, 1923 . [w:] Tutankhamun: Anatomy of an Excavation. Howard Carter's diaries and journals [on-line]. Griffith Institute, 2010-10-06. [dost?p 2017-11-04]. ( ang. ) .
  20. Ceram 1974 ↓ , s. 196?8.
  21. Ceram 1974 ↓ , s. 207.
  22. Ceram 1974 ↓ , s. 196 i 199.
  23. a b Howard Carter: Tutankhamun: Anatomy of an Excavation. Howard Carter's diaries. The fourth excavation season in the tomb of Tutankhamun. September 23, 1925 to May 21, 1926 . [w:] Tutankhamun: Anatomy of an Excavation. Howard Carter's diaries and journals [on-line]. Griffith Institute, 2010-10-06. [dost?p 2017-11-04]. ( ang. ) .
  24. Howard Carter: The Tomb of Tutankhamun Vol. I: The Discovery . BIG BYTE BOOKS, 2014. ISBN  978-1-939331-00-7 . [dost?p 2017-11-04].
  25. a b Orrin Grey: Howard Carter and the Discovery of Pharaoh Tutankhamun’s Tomb . [w:] History [on-line]. explorethearchive.com, 2022-12-15. [dost?p 2024-05-09]. ( ang. ) .
  26. a b c Unveiling History: Howard Carter and the Discovery of Tutankhamun’s Tomb . observervoice.com, 2024-05-09. [dost?p 2024-05-09]. ( ang. ) .
  27. a b Howard Carter . findagrave.com. [dost?p 2024-05-09]. ( ang. ) .
  28. A. Peter Dore: Grave of Howard Carter and tombs of ancient Egypt . [w:] Arts [on-line]. dailysabah.com, 2024-03-01. [dost?p 2024-05-09]. ( ang. ) .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]