Osobna strona: Pomoc:Jak napisa? nowy artykuł .

Czytaj?c poradnik ?Jak napisa? nowy artykuł”, zwro? szczegoln? uwag? na krok pierwszy.

Po wyborze tematu artykułu zapoznaj si? z zawarto?ci? artykułow tematycznie zwi?zanych z Twoim artykułem. W szczegolno?ci sprawd? czy w?rod istniej?cych Artykułow na medal i Dobrych Artykułow nie ma opracowania podobnego tematu, ktore mogłoby stanowi? pewien wzor do na?ladowania. Sprawd? te?, czy dla danego tematu opracowano odpowiedni standard edycyjny . Je?li tak ? wykorzystaj go.

   Osobna strona: Wikipedia:Weryfikowalno?? .

Zawsze wskazane jest oparcie si? przy tworzeniu artykułu na mo?liwie jak najszerszym zbiorze ?rodeł, pozwalaj?cych na pewn? weryfikacj? danych i szersze, wszechstronne uj?cie tematu. W przypadku w?tpliwo?ci i problemow z weryfikacj? informacji we własnym zakresie, warto zwroci? si? o pomoc do wikipedysty posiadaj?cego odpowiedni? literatur? przedmiotu (zobacz Wikipedia:Biblioteka ) lub przedstawi? problem w odpowiednim tematycznie wikiprojekcie .

   Osobna strona: Wikipedia:Neutralny punkt widzenia .

   Osobna strona: Pomoc:Styl ? poradnik dla autorow .

Od artykułu na medal oczekuje si?, ?e powinien wyczerpywa? omawiane zagadnienie. Przez ?wyczerpanie” rozumie si? sytuacj?, gdy w artykule s? uj?te mo?liwie wszystkie znane i licz?ce si? encyklopedycznie fakty, opinie i stanowiska dotycz?ce tematu. W przypadku kandydata na ?dobry artykuł” oczekuje si?, ?e przynajmniej nie pomija on istotnych, kluczowych dla tematu faktow i opinii. Wa?ne jest tak?e, aby w bibliografii artykułu znalazły si? i zostały odpowiednio wykorzystane w jego tre?ci wa?niejsze, licz?ce si? ?rodła. Nie nale?y jednak oczekiwa?, aby artykuł zawierał informacje, ktore komu? wydaj? si? istotne, ale nikt nie potrafi wskaza? dobrego ?rodła dla ich uzupełnienia. Wyczerpanie tematu to zgromadzenie wszystkich istotnych informacji, ktore s? dost?pne w wiarygodnych, publicznie dost?pnych ?rodłach.

Z natury rzeczy artykuły, ktore wyczerpuj? temat, bywaj? długie, jednak to nie sama długo?? artykułu powinna decydowa? o nadaniu mu medalu. Artykuł nie powinien by? nadmiernie przeładowany mało istotnymi, drugorz?dnymi faktami, w ktorych g?szczu trudno b?dzie czytelnikowi odnale?? te naprawd? istotne. Dobor opisywanych faktow w encyklopedii wymaga rozs?dnej selekcji, w taki sposob, aby czytelnik otrzymał rzetelne, ciekawe i nie przegadane omowienie opisywanego tematu.

Artykuł musi by? poprawny merytorycznie ? nie zawiera? fałszywych informacji, niezgodnych z przytaczanymi ?rodłami opinii czy te? bł?dow rzeczowych i logicznych .

   Osobna strona: Pomoc:Jak napisa? dobr? definicj? .

Artykuł o obszernej tre?ci powinien zaczyna? si? akapitem wprowadzaj?cym (tzw. lead ), zawieraj?cym tre?ciwie sformułowan? definicj? tematu i streszczenie najwa?niejszych informacji z całego artykułu. Wprowadzenie powinno zawiera? informacj? mo?liwie kompleksow?, cho? krotk? i w miar? mo?liwo?ci bez stosowania specjalistycznego ?argonu. J?zyk stosowany w pierwszym akapicie powinien by? zrozumiały dla osoby posiadaj?cej wiedz? na poziomie liceum ogolnokształc?cego. Dzi?ki streszczeniu czytelnik, ktory chce si? tylko pobie?nie zapozna? z danym tematem, nie b?dzie musiał czyta? całego tekstu. Długo?? tego akapitu jest zwykle skorelowana z długo?ci? całego artykułu ? wprowadzenie do bardziej rozbudowanych artykułow mo?e zawiera? nawet kilkana?cie zda?.

Zaleca si? rozpoczynanie artykułu wytłuszczonym tytułem (je?li to niemo?liwe, wytłuszczony tytuł artykułu powinno si? umie?ci? w pierwszym zdaniu w inny sposob). Nale?y unika? wytłuszczania tytułu w dalszych cz??ciach artykułu, chyba ?e jest to konieczne ze specjalnych wzgl?dow, a artykuł jest długi. Wytłuszczony tytuł artykułu nie powinien zawiera? ?adnych linkow wewn?trznych. Linki do istotnych poj?? zawartych w tytule powinny znale?? si? w definicji. Tytuły filmow, utworow literackich i muzycznych itp. w pierwszym zdaniu nale?y jedynie wytłuszcza?, np. Ojciec chrzestny , cho? w dalszej cz??ci artykułu powinny by? wyro?nione kursyw?: Ojciec chrzestny .

Nast?pnie w nawiasach mo?na krotko wskaza? na etymologi? nazwy tematu, przy czym ? je?li zagadnienie to jest obszerne i zło?one ? lepiej przenie?? kwestie analizy nazewnictwa do dalszej cz??ci artykułu. Nast?pny element wprowadzenia to mo?liwie najkrotsza, jednozdaniowa definicja artykułu wprowadzona po połpauzie .

Kolejn? cz??ci? akapitu wprowadzaj?cego jest streszczenie informacji zawartych w dalszej cz??ci artykułu. Poniewa? zawarte tu informacje powinny by? rozszerzone i opatrzone przypisami bibliograficznymi w dalszej cz??ci artykułu nie umieszcza si? tutaj odsyłaczy do przypisow ?rodłowych .

Niektore rodzaje artykułow mog? mie? ustalony standardowy układ akapitu wprowadzaj?cego (np. artykuły biograficzne ).

Do edytowania akapitu wprowadzaj?cego warto wroci? po zako?czeniu tworzenia głownej cz??ci artykułu. Po opracowaniu zasadniczej cz??ci artykułu wskazane jest uzupełnienie streszczenia, tak by zawierało najwa?niejsze informacje rozwini?te dalej w artykule.

W miar? rozrastania si? tre?ci artykułu pami?taj o jego podziale na akapity i sekcje, poprawiaj?ce przejrzysto?? i czytelno??. Pilnuj logicznego układu podtytułow i nie przesadzaj z ich liczb? ? je?li informacje na dany temat mo?na zapisa? w niezbyt długiej, pojedynczej sekcji ? lepiej tak zrobi? ni? dzieli? je na drobne podsekcje. Pami?taj te? o tym, ?e podział na sekcje dla wielu tematow opracowany został w postaci standardow edycyjnych .

Pisarskie standardy niektorych innych j?zykow, zwłaszcza j?zyka angielskiego, s? w tej sprawie o wiele bardziej wymagaj?ce od polskich zwyczajow i wymaga?, ale wydaje si?, ?e w tej sprawie warto wzorowa? si? na obcych standardach. Standard angielski jest nast?puj?cy:

1. pierwszy akapit sumuje to, o czym cało?? tekstu b?dzie mowi?
2. ?rodkowa cz??? ka?dego akapitu rozwija my?l swojego pierwszego zdania
3. ostatnie zdanie ka?dego akapitu oraz pierwsze zdanie nast?pnego nawi?zuj? wzajemnie do siebie
4. ostatni akapit nawi?zuje do pierwszego i podsumowuje cało??.

Tak skonstruowany tekst jest bardziej komunikatywny i przekonuj?cy od tekstow mniej wyra?nie rozplanowanych czy wr?cz chaotycznych.

Obszerne zestawienia danych (zwłaszcza liczbowych) przedstawiaj za pomoc? tabel lub list .

Je?li jaka? sekcja (czy te? lista lub tabela) artykułu jest bardzo rozro?ni?ta, warto rozwa?y? zapisanie jej jako odr?bnego artykułu. Mo?na wowczas poprawi? czytelno?? artykułu opracowywanego zamieszczaj?c w nim streszczenie danego tematu (z reguły bez tabel, schematow itp.), a pod nagłowkiem sekcji umie?ci? szablon Osobny artykuł i parametr ?1”, gdzie wpisujemy nazw? artykułu szczegołowego.

Tytuły filmow, utworow literackich, albumow muzycznych itd. nale?y wyro?nia? kursyw? . Tytuły czasopism oraz wspołczesnych piosenek powinny by? wyro?nione cudzysłowem.

Okre?lenia obcoj?zyczne pisane alfabetem łaci?skim nale?y wyro?ni? kursyw?. Słow napisanych innym alfabetem nie nale?y wyro?nia?.

Tworzenie artykułu nie mo?e polega? na wklejaniu cytatow z tekstow ?rodłowych (z wyj?tkiem odpowiednio opisanych tre?ci opublikowanych na licencjach wymaganych w Wikipedii, napisanych stylem encyklopedycznym). Zamieszczenie cytatu musi by? uzasadnione celami takimi jak ?wyja?nianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawami gatunku tworczo?ci” ^[1] .

Dłu?sze cytaty nale?y wyra?nie oddzieli? od tekstu, co mo?na uzyska?, korzystaj?c z szablonu {{ Cytat }} .

Krotsze cytaty, wplecione w tekst akapitu, nale?y wyro?ni? kursyw?, cudzysłowem b?d? skorzysta? z dedykowanego wsparcia HTML w postaci <q>to jest tre?? wplecionego cytatu</q> co daje to jest tre?? wplecionego cytatu .

   Osobna strona: Pomoc:Ilustrowanie .

Zadbaj o odpowiednie zilustrowanie artykułu ? przejrzyj zasoby grafik zgromadzonych w siostrzanym projekcie Wikimedia Commons i odpowiednio rozmie?? je w artykule, pami?taj?c o tym, ?e jeden obrazek jest cz?sto wi?cej wart ni? 1000 słow. Je?li dysponujesz obrazkiem wzbogacaj?cym tre?? artykułu i niemaj?cym odpowiednika w zasobach Commons ? wykorzystaj go, zapisuj?c uprzednio plik za pomoc? strony Commons:Upload/pl (pami?taj, ?e nie mo?esz jednak w ten sposob łama? praw autorskich wła?cicieli obrazkow). Czasami warto te? poszuka? obrazka na stronach zawieraj?cych grafiki i zdj?cia dost?pne na wolnych licencjach lub znajduj?ce si? w domenie publicznej . Obszerny spis stron www, na ktorych s? setki tysi?cy publicznie dost?pnych obrazkow mo?na znale?? na stronie: en:Wikipedia:Public domain image resources .

Obrazki opisz i zadbaj o to, by schematy i opisy umieszczone w obr?bie grafik były podane w j?zyku polskim. Nie przeładuj artykułu nadmiarem grafik, dbaj?c o oryginalny przekaz ka?dej z nich. 1000 przypadkowo dobranych obrazkow bynajmniej nie jest wi?cej warte, ni? jeden dobry akapit tekstu.

   Osobna strona: Pomoc:Kiedy wstawi? link .

   Osobna strona: Pomoc:Jak wstawi? link .

Zawarto?? Wikipedii zorganizowana jest w postaci hipertekstu , co oznacza powi?zanie artykułow za pomoc? odsyłaczy . Zamienia? na odsyłacze nale?y te terminy u?ywane w artykule, ktore mog? pomoc w łatwiejszym zrozumieniu głownego tematu. Wstawiaj?c odsyłacze do innych artykułow w Wikipedii, nie nale?y z tym przesadza?, bo to zmniejsza czytelno?? artykułu. Nie powinno si? powtarza? wiele razy linkow do tego samego artykułu. Nie linkuj do słow trywialnych, ktore ka?dy rozumie (np: zło, dobro). Wyj?tek stanowi sytuacja, gdy linkowany termin, mimo ?e do?? oczywisty, jest ?ci?le zwi?zany z tematem artykułu. Unikaj linkow do lat, miesi?cy, dat oraz liczb. Unikaj zbyt du?ego natłoku linkow , bo to si? ?le czyta .

Wbudowuj linki do artykułow w Wikipedii naturalnie w tekst ? unikaj linkow w nawiasach i wyro?nionych poprzez zapis typu ?patrz te?”. Nie wstawiaj w tre?ci artykułu linkow do stron w innych wersjach j?zykowych Wikipedii. Do tego słu?? tzw. interwiki .

Pod tekstem artykułu, jako pierwsz? z sekcji ko?cowych mo?esz stworzy? sekcj? ?Zobacz te?” , zawieraj?c? wypunktowane odsyłacze do artykułow powi?zanych z tematem, rozszerzaj?cych podane informacje, jednak nieobecne w tre?ci zasadniczej artykułu.

Sprawd? czy w projektach siostrzanych istniej? zasoby, artykuły lub kategorie na ten sam temat i u?ywaj?c odpowiednich szablonow wska? je w sekcji ?Zobacz te?”.

   Osobne strony: Wikipedia:?rodła , Pomoc:Przypisy i? Wikipedia:Bibliografia .

?rodła informacji zawartych w artykule poda? mo?na w jednym z dwoch sposobow:

• skroconych przypisow bibliograficznych i bibliografii z pełnym opisem bibliograficznym ?rodeł,
• wył?cznie przypisow bibliograficznych, w ktorych zawarty jest pełen opis ?rodeł.

Przypisy bibliograficzne podawa? nale?y w szczegolno?ci przy informacjach kontrowersyjnych, rozmaicie interpretowanych w ro?nych publikacjach. Warto te? przypisami bibliograficznymi opatrzy? informacje oryginalne, znalezione w jednym lub pojedynczych ?rodłach, nieobecne w innych.

Przypisy zestawiane s? automatycznie w odr?bnej sekcji mi?dzy głownym tekstem lub sekcj? ?Zobacz te?”, a ?Bibliografi?” za pomoc? szablonu {{ Przypisy }} . W obu przypadkach dobrze jest umieszcza? tre?? przypisow na ko?cu artykułu, zamiast bezpo?rednio w tek?cie, co znacznie poprawia czytelno?? kodu i tym samym ułatwia edycj?.

W sekcji ?Bibliografia” nale?y wymieni? ?rodła wykorzystane przy pisaniu artykułu. Opis bibliograficzny powinien by? jak najdokładniejszy.

Je?li wszystkie publikacje ?rodłowe zastały opisane w przypisach, sekcj? z alfabetycznie uło?on? ?Bibliografi?” mo?na pomin??. Z drugiej strony, je?li korzystało si? tylko z jednego czy dwoch ?rodeł i na ich podstawie stworzyło si? syntez?, w ktorej trudno jest jednoznacznie ustali?, ktore fragmenty artykułu mo?na przypisa? do okre?lonego ?rodła ? mo?na zrezygnowa? z korzystania z przypisow.

Zaleca si? pisa? artykuł w oparciu o mo?liwie jak najwi?cej ?rodeł, dokładnie oznaczaj?c przypisami fragmenty oparte na okre?lonych publikacjach. Warto wspomaga? si? przy tym szablonami bibliograficznymi, takimi jak {{ Cytuj stron? }} , {{ Cytuj ksi??k? }} , {{ Cytuj pismo }} lub uniwersalnym szablonem {{ Cytuj }}

   Osobna strona: Wikipedia:Zasady wstawiania linkow zewn?trznych .

Linki do stron zewn?trznych wolno dodawa? jedynie w sekcji ?Linki zewn?trzne” i mog? to by? jedynie takie strony, ktore w istotny sposob poszerzaj? lub ilustruj? wiedz? na temat, ktorego dotyczy artykuł. Nie nale?y w tej sekcji powtarza? stron, ktore wcze?niej zostały u?yte jako ?rodło i s? ju? podane w sekcji ?Przypisy” lub ?Bibliografia”. Linki zewn?trzne wymie? w postaci listy punktowanej, opisuj?c je w sposob mo?liwie pełny, czyli podaj?c autora, tytuł i j?zyk, najlepiej przy u?yciu szablonu {{ cytuj stron? }} .

Pami?taj o wstawieniu artykułu do odpowiedniej kategorii i dodaj artykuł do elementu Wikidanych (zob. interwiki ).

Ko?cowe sekcje artykułu powinny by? umieszczane w ni?ej wymienionej kolejno?ci, zgodnie z istniej?cym zaleceniem ^[2] :

• Zobacz te? (opcjonalna) ? tu podaje si? linki do innych artykułow w polskoj?zycznej Wikipedii, je?li nie było do nich linkow w tre?ci artykułu, a tak?e (za pomoc? szablonu {{ Literatura }} ) link do strony dyskusji zawieraj?cej wykaz literatury uzupełniaj?cej (o ile taki wykaz istnieje)
• Uwagi (opcjonalna) ? tworzona za pomoc? szablonu {{ Uwagi }} , u?ywana do podania wa?nych uwag do informacji zawartych w tre?ci artykułu ^[a]
• Przypisy (obowi?zkowa w wyro?nionym artykule) ? tworzona za pomoc? szablonu {{ Przypisy }} , słu?y do podawania bibliografii zawieraj?cej odno?ne informacje oraz niekiedy ogolnych notatek do głownej tre?ci artykułu
• Bibliografia (opcjonalna, je?li wszystkie ?rodła s? podane w przypisach) ? słu?y do podawania istotnych ?rodeł, na podstawie ktorych powstał artykuł, niepodanych z jakich? powodow w przypisach
• Linki zewn?trzne (opcjonalna) ? słu?y do podawania linkow do stron innych ni? Wikipedia, je?li ich zawarto?? istotnie rozszerza i uzupełnia informacje zawarte w artykule.

Zalecenie to dotyczy wył?cznie kolejno?ci i w razie niewyst?pienia ktorej? sekcji zostaje ona pomini?ta, a kolejno?? pozostaje bez zmian.

Nale?y zwroci? uwag? na wymagalno?? wyst?powania sekcji ko?cowych. Dwie z nich s? opcjonalne warunkowo: Przypisy i Bibliografia. Jest to warunkowo?? wzajemna, czyli w dobrej jako?ci artykule co najmniej jedna z nich jest obligatoryjna. Wymog taki wynika wprost z podstawowej zasady Wikipedii dotycz?cej weryfikowalno?ci .

Skonsultuj jako?? i zakres tre?ci artykułu z wikipedystami edytuj?cymi w danej tematyce i specjalizuj?cymi si? w korekcie j?zykowej. Mo?esz do takiej konsultacji wykorzysta? te? stron? dyskusji odpowiedniego tematycznie wikiprojektu . Zwro? uwag? na w?tpliwo?ci i problemy, popro? o ocen? napisanego tekstu. Nast?pnie popraw artykuł, uwzgl?dniaj?c zasadne uwagi innych wikipedystow. Zgło? artykuł na stronie Propozycji do Artykułow na medal lub Propozycji do Dobrych Artykułow . W trakcie konsultacji i nominacji b?d? przygotowany na krytyk? artykułu, nie oczekuj samych pochwał. Wyja?niaj w?tpliwo?ci i poprawiaj artykuł w miar? padania zasadnych uwag. Pami?taj te? o tym, ?e nawet je?li artykuł jest w 100% Twoim dziełem i ci??ko si? nad nim napracowałe?, nie stanowi on Twojej własno?ci i ka?dy mo?e go dalej ulepsza?.

• poradnik Jak wykona? doskonałe zdj?cie
• szablon {{ Przypisy }}
• szablon {{ r }}
• szablon {{ Uwagi }}