Osad atmosferyczny
,
opad poziomy
,
opad utajony
[1]
? produkty kondensacji
pary wodnej
, osadzania kropelek
mgły
, a tak?e opadu
deszczu
, pojawiaj?ce si? na wychłodzonych powierzchniach podło?a (ziemi, ro?lin, przedmiotow). Za osad atmosferyczny uwa?a si? takie formy, ktore wytwarzaj? si? dopiero na powierzchni ciał stałych, podczas gdy formy pojawiaj?ce si? na powierzchniach w wyniku opadu grawitacyjnego nazywane s?
opadem atmosferycznym
. Osad atmosferyczny mo?e pojawi? si? w wyniku wytr?cenia si? wody z pary wodnej, lub w wyniku przetworzenia opadu atmosferycznego. Osady atmosferyczne wchodz? w skład
zjawisk meteorologicznych
.
Najbardziej typowe to:
Nalot płynny
? nalot pojawiaj?cy si? na powierzchniach pionowych w postaci ł?cz?cych si? i spływaj?cych kropel wody. Powstaje na skutek napływu ciepłego i wilgotnego powietrza na wychłodzone ?ciany budynkow lub skał. Pojawia si? od strony nawietrznej
[2]
.
Rosa
? osad w postaci kropel wody powstaj?cych na powierzchni skał, ro?lin i innych przedmiotow w wyniku
skraplania
si? pary wodnej zawartej w powietrzu. Powstaje podczas ochłodzenia si? powietrza poni?ej
punktu rosy
, najcz??ciej wieczorem.
Szron
? osad, ktorego mechanizm powstawania jest podobny do powstawania rosy, ro?ni si? tylko warunkami termicznymi ? wyst?puje przy ujemnej temperaturze powietrza. Tworz? go drobne lodowe kryształki w postaci igieł. Warunkiem powstania szronu jest obni?enie temperatury podło?a poni?ej temperatury
punktu potrojnego
dla wody oraz
ci?nienia parcjalnego
pary wodnej w powietrzu poni?ej ci?nienia punktu potrojnego wody. Zachodzi wowczas bezpo?rednia zamiana pary w ciało stałe, czyli
resublimacja
.
Szad?
? osad w postaci po?redniej mi?dzy szronem a zamrozem lub gołoledzi?, najcz??ciej przybiera posta? lodowych szczotek, kryształkow lodu zlepionych zamarzaj?cymi kroplami mgły. Powstaje, gdy wilgotne powietrze zawieraj?ce drobne kropelki
przechłodzonej
wody (mgła) napływa na obszar o cz?sto jeszcze ni?szej temperaturze. Wtedy na wyeksponowanych powierzchniach zaczynaj? narasta? lodowe igiełki (patrz szron) w kierunku, z ktorego napływa zimne i wilgotne powietrze. Igiełki te s? zlepiane przez zamarzaj?ce kropelki wody, w wyniku czego tworz? si? charakterystyczne szczotki. Ilo?? osadu mo?e by? tak du?a, ?e powoduje łamanie si? gał?zi drzew.
Gołoled?
? osad w postaci gładkiej, rownej, przezroczystej warstwy lodu, pokrywaj?cej podło?e. Powstaje wtedy, gdy deszcz (lub mgła) opada na podło?e o temperaturze mniejszej od zera. Spadaj?ce kropelki rozpływaj? si? i zamarzaj?. Do gołoledzi najcz??ciej dochodzi wtedy, gdy po mro?nej i suchej pogodzie przychodzi ocieplenie, przynosz?ce rownie? opady lub zamarzania cienkiej warstwy wody pokrywaj?cej powierzchni?. Jest to zjawisko bardzo gro?ne, zwłaszcza dla u?ytkownikow drog.
Gdy gołoled? pokrywa cienk? warstw? przedmioty (szczegolnie powierzchni? asfaltu drogi), wowczas wydaje si? on szczegolnie czarny, ten rodzaj gołoledzi nazywany jest potocznie
czarnym lodem
.
Zamroz
? nalot stały pojawiaj?cy si? w tych samych miejscach co
nalot ciekły
, je?eli skały lub ?ciany budynkow maj? temperatur? poni?ej 0 °C
[2]
.