?????????? ??????
×
|
1
|
i
|
j
|
k
|
1
|
1
|
i
|
j
|
k
|
i
|
i
|
?1
|
k
|
?
j
|
j
|
j
|
?
k
|
?1
|
i
|
k
|
k
|
j
|
?
i
|
?1
|
??????????
????
???? ??? ???? ????? ????? ?? ?? ??????? ?????? ??? ????? ??? ?? ?? ??? ?????? ?????? ???? ???????
?????? ???? ???????
?????
1843/????
???? ????? ?? ??? ??? ????-?????
????
???? ??????? ???? ???? ???? ?? ??? ???????????? ?? ??? ??? ?? ?? ?? ?? ???????????? ?? ?????? ???-????????? ????? ??? ??????? ?? ??? ?????????? ??? ????-????? ???? ???? ?? ????????? ??????? ?? ?????? (????) ?? ??? ?? ????????? ???? ??? ?? ??????? ?? ?????? ?? ??? ?? ????? ????????? ?????
???????????? ?? ???? ??????? ??? ??????? ???? ????? ???? ????? ??, ??? ???? ????-????? ????????? ?????? ???????????? ?? ?????? ???? ???? ????? ??????? ????????, ??????? ????? ??? ????????????????? ?????? ????????? ?????? ??? ????????? ??????????? (???????? ???????) ????, ????? ??? ??? ??????? ?? ??? ??? ????? ?? ???? ??, ????? ???? ???? ??? ??????? ??????????, ??? ????? ?? ???? ????, ????? ?? ?????? ???? ???? ?? ???? ???
????? ?????? ????? ????,
??????????
??????? ?????? ???? ??? ???-????? ??????? ????? ??????? ?????? ???? ??, ??? ?? ???? ????? ?? ???
?????
????? ??? ?????,
??????????
????? ????? ??? ???-????????? ???????
??????
??? ???????????? ?? ?????? ??? ???? H (??????? ???? ??) ??? ????? ????? ??, ??? ???????? ???? ????
(Unicode U+210D,
?
) ????? ????? ????? ??? ??
???????? ??????
??????????
C
ℓ
0,2
(
R
) ?
C
ℓ
0
3,0
(
R
)
????? ?? ?????? ?? ????? ??? ?????????? ????? ???????, ?????? H ?????? ????? ???? ??? ??????? ???? ????? ??, ?? ??? ??? ??-???? ?? ??? ?? ??????? ???? ???? ???? ???? ?? ????-????? ??????? ?????? ?????? ??? ??, ???? ????
??????? ????
??? ????? ?????? ??? ??????? ???????? ?????? ?? ???? ????? ??, ?????? ?????? ?????????? ?? ??? ???? ????????? ?????? ???
???? ????? ???????????? ??? 3-????? S
3
???? ???? ????? ???? ?? ??? ??? ?? ??? ???? ????? ?? ???? ?? ?? ????? Spin(3) ????? ??, ?? SU(2) ?????
??????????
????? ?? ??? SU(3) ?? ????????? ??? ????? ?? ?????????? ????? ???
????????
[
????
]
??? ???? ?? ??? ????,
??????????
H, ??????? ?????? ???? ??? ???-????? ?????-????
R
4
????? ??? H ?? ???? ??????? ??: ???, ????? ?????? , ??? ?????????? ??????? H ?? ?? ????????? ?? ???,
R
4
?? ????????? ?? ??? ?? ????? ?? ??? ?? ??? ???? ????????? ???? ????? ??? ??? ????, H ?? ???? ??????? ?? ???? ??????? ???? ??? ??????
R
4
???? ???? ????? ??? ?????? ?? ???? ?? ????? ??? H ????? ?? ????????? ?? ?????? ??? ????????? ??? ??
R
4
?? ????? ?? ??? ?? ??? ????? ??? ?? ????? ?? ????????? ??? ????? ?? ??? ?? 1, i, j, ??? k ????? ????? ??? H ?? ???? ??????? ????? ????? ????????? ?? ???? ?????? (?????) ??? (?????????) ?? ??? ???? ?????? ??? ?? ????? ?? ???? ??, ????? a1 + bi + cj + dk, ????? a, b, c, ??? d ??????? ???? ??? ????? ??????? 1 ??? H ?? ????????? ??????? ???? ?????, ????? ??? ?? ?? 1 ??? ?????? ??? ?? ???? ???? ?????, ??? ?? ???? ????, H ?? ????????? ??? ????? ?? ????? ??????? 1 ??? ???? ?? a + bi + cj + dk ????? ????? ??? ?? ????? ?? ????? ??? ??, ????????? ?????????? ?????? ???, ????? ????????? ?? ?????? ??? ?????? ????????? ???? ??? ??? ????????????? ???? ????? ???? ???? ?????? ????????? ????, ????????? ???? ????? ???
??????
[
????
]
??????????
?????? 1843 ???? ??????? ????? ????? ??? ??? ?? ??? ??? ?????? ???? ??? ???? ????????? ????? ???? ???? ?? ???-??? ???? (???-?????? ?????????) (1748) ??? ?????? ?????????? ?? ??? ?????????? ???? ???? ????????? ?? ????????????????? (1840) ????? ??, ?? ????? ?????? ?????? ???? ?? ?? ??? ?????????? ????????? ??? ?????? ?? ??? ???? ???? ?????? ???? ????????? ????? ?? ?? 1819 ???? ?????????? ???? ???, ?? ???? ???
1900
??? ?? ?????
???????? ????? ??? ??
??????? ??????
?? ???? ???? ???? ?????? ??????? ?? ??? ???? ?? ???? ??, ??? ?? ????-????? ???? ???? ??????? ?? ??? ???? ??? ?? ????? ??? ???? ??? ???? ???? ??????? ??? ????? ?? ???????????? ?? ??? ???? ???????? ???? ?? ???? ???, ?? ?????? ?? ?????? (?????) ????? ??, ??? ?? ????? ??? ?? ??? ?????? ?? ?? ?????? ?? ??????? ??? ????? ????? ??? ?????? ??? ??? ??, ??????? ??? ???? ???? ??? ?????? (????????????) ??? ????? (???????) ?? ?????? ???? ???? ???? ??? ?? ?? ???? ???? ???? ?? ???? ???? ?? ??????? ?? ???????????? ?? ?????? ??? ????? ?????? ???
???????????? ???? ???? ??????? ?? ??? ??? ??? ?????? 16 ?????? 1843 ?? ???? ????? ???? ? ?? ???, ???? ???????
???? ?????? ??????
?? ???? ???? ?? ???? ??, ????? ?? ??? ????? ?????? ?? ???????? ??? ?? ???? ??? ???? ?? ?? ???? ???? ??? ???? ???? ?????? ???? ????? ?????, ???????????? ????? ?? ????? ???? ????? ???? ???? ?? ??? ??? ???? ???? ?? ??? ????? ?? ???, ??????? ???????????? ?? ?? ???????, ??? ?? ????? ????? ?? ???? ???? ?????? ??? ??? ?? ?? ????,
i
2
=
j
2
=
k
2
=
ijk
= ?1,
???? ???, ??????? ?? ???? ???? ??? ???? ???? ???????
???? ??. ??????
??? ????? ????, ??? ???? ???? ??? ?? ????? ??? ???? ????? ?? ??? ????? ?? ??? ?? ?????
????
, ???????, ???
?????
????????? ??????? ??? ???? ??? ?????, ?????? 15 (1844), ?? ?? 489-95 ???? ??? ???? ????? ???, ??????? ?? ???? ??? ???? ????? ?? ????? ????? ???? ?? ????? ???? ?? , ???? ??? ????, ??????? ??? ???????? ??? ?? ???? ?? ???? ?? ??? ???? ???? ??? ??? ???? ?????? ??…??? ????????? ???? ??? ????? ?????, ??? ??? ??????? ???? ?????
?????? ?? ????? ?????? ??? ??????? ?? ???????? ??? ??? ?????????? ?? ??? ?????, ??? ???? ???? ?????? ?? ???? ???? ??????? ????? ????? ??? ????? ??? ????? ??? ?? ?????? ????? ??????? ?? ????? ????? ??????????? ????? ????? ???? ?????? ??, ????? ???????????? ???? ??????? ???????????? ???? ??? ?????? ???? “???????????????” ?? ??? ???? ?? ???? ????, ??? ?? ??????? ???? ???? ???????????? ??? ??????? ??? ?? ??? ????? ?????? ??????? ?????? ????? ??? ?? ??? ????? ???? ?????, ???????? ?? ????????????, 800 ?????? ???? ????? ???; ?? ???? ??? ??? ???? ???? ??? ?? ???? ?? ???
??????? ?? ?????? ??? ??? ??? ??? ???, ???? ???????? ???? ???? ?? ???????????? ?? ??????? ???? ????? ?? ??? ??, ????? ???? ?????????? ??? ????? ??????? ????? ???
????? ??????
??? ???????? (????????) ???? ????? ?? ??? ??????? ?? ???? ??? ????? ????? ?????, ?????
????
???? ??????????? ??? ???????? ????????, ???? ?? ???? ?? ???? ???????????? ?? ?????? ???? ????? ????? ??? ????? ??? ?? ??? ?????????? ????? ????? “?????????? ???????” ?? ???, ?? ???????????? ??? ??? ?????-
??????? ????
??????? ?? ????? ????? ?????? ???? ?? ???
???? 1880 ??? ????? ???, ???????????? ???
?????
?????? ????? ?????? ??? ?????, ?? ?????? ??????? ??????, ????? ?????????, ??? ???? ??? ?????????? ????? ?????? ???? ?? ??? ????? ????????? ?? ??? ???? ??? ???????????? ?? ???? ??????, ???? ???? ???????????? ?? ????? ??? ???? ????? ??? ???????? ?????? ??? ????? ??? ??? ??, ????? ????????? ??????? ??? ?? ????? ??? ?????? ?? ??? ?? ??? ????? ??, ??? ??? ??? ??????????
????
???
????? ??????
???? ???? ???? ?????? ??? ???? ?? ??? ?? ????? ??? ?? ?????????? (??????????) ?? ????-?????? (????-???) ?? ?? ?? ??????? ?? ??? ?? ????? ?????? ?? ????? ???? ??? ??????? ???? ??? ??????????? ?????? ??????? ???? ?? ??? ???? ???? ?? ?????? ???? ????? ?????? ???? ?? ??? ???? ?? ???? ???
??? ??, ??? 20??? ??? ??? ???????????? ?? ??? ???????? ???, ???? ??? ??
????????
(??????) ????????? ?????? ???? ????? ?? ???? ????? ???????????? ????? ????????? ???? ??????????, ?????????? ????? ?????????? ????? ????? ????? ??? ??? ??? ???? ??? ??, ???? ?????? ??? ???, ?? ????? ??? ?? ????? ???? ??? ?? ???? ????, ???????????? ??? ??????? ????????, ??????? ?????, ????????, ?????? ?????, ???? ???????????, ??????? ??????,
????? ??????
, ???????????????, ????????? ?????????, ??????? ????????????, ??? ?????? ??????? ???? ????? ????? ??? ?????? ?? ??? ??, ???????????? ?? ?????? ???? ?????????? ?? ??????? ?????? ??????? ??? ????????? ??? ?? ???? ?? ??? ??? ???????????? ??
???? ?????
??? ??? ??? ???? ?????? ???? ?? ?????? ???? ?? ?????????? ?????? ??? ???? ????? ???
1989
???,
?????? ????????? ?? ???????
, ????? ?? ???? ????? ?? ??? ????-????? ?????? ???? ??, ????? ??????? (??? ????
2002
???? ????? ???????
?????? ???-????
,
2005
????
????? ??????
, ???
2003
???? ???? ???????
??????? ??????
) ??????? ?????????? ??? ???? ???? ????? ??? ????? ???? ??? ??????? ?? ?????? ??? ??????????? ???? ????
????? ?????? ???? ???????? ??????
[
????
]
??.?? ??????
?? ??? “?? ?????????? ????? ??? ????? ????? ??????”
????? ??????
???? ???????????? ???? ???? ????????? ?? ???? ???? ??? ?? ???????? ?? ?? ????? ?????? ?????? ????????? ?????: SO(3),
??????? ?????
,
???? ??????????
?????,
???????? ??????
SU(2), ??? ?????? ????? ????? ?????? ???? ?????????? ????? ??? ????? ???? ?? ???? ??? ?????? ?? ????? ?????????? ?? ???? ??? ???????????????? ?? ???? ???? ??????? ?? ???????? ??? ????? ????? ??? ?? ??? ?????? ?? ??? ?? ??????????? ??? ???? ????? ????? ??? ????
?????? ??????????
?? ??????? ????? ??? ??????? ??? ?? ??????? ???????????? (???????????????) ??? ?????, ??? ???? ???? ??????? ?????? ??? ????
?????? ????????
??? ????? ???? ???, ??? ???????? ?? ?????? ?????, ????? ??? ?????????? ???????? ?? ??? ???????? ?????? ??? ??????? ????????? ??? ??? ????? ???????????? ??????? ???? ?????? ?? ????? ??? ???? ?????????? ??? ?????, ???? ?????-?????? ????? ??? ??????? ???? ??????????????? (?????? ???????????????) ?? ??? ???????? ?????? ?? ?????? ???? ???? ??? ????, ??? ????????????? ?? ?????????? (???) ??? ???? ???? ???, ?????? ?? ???????? ???? ?????? ????? ??? ??????? ????? ??????? ????, ?????? ??
?????????? ?????????
??? ???? "?????????? ???????" ?? ??????? ??? ?????? ?????
1999
????, ???? ?????? ?? ?????
????????
????
???? ??????????
???? ????????? ??? ???????? ?????? ???? ?????????? ?????? ?? ?????? ?? ?? ???????????? ??? ????? ????? ????? ???
???????????? ????? ??? ??? ????? ???????????
????? ??????
????? 1995 ???? ????? ??? ??? ???? ???? ??? “???? ??????? ?? ????? ?????? ???? ???????????? ??? ??????? ???? ?????’’ ???? ?????: “???? ???? ???? ??? ??????? ???????? ??? ?? ???? ???????? ?? ????? ????? ???? ??????” ???? ?? ?????? ??? ??? ?????? “??? ?????? ????? ??? ??????? ???? ??? ?? ?? ??? ??????? ????? ?????? ?? ???? ??????? ??? ???? ?? ?? ??? ???? ??????? ??????? ?? ????? ????? ???? ????????? ??
??????????
??? ?????-??? (???? ????) ?????? ??? ???? ???”
??????
[
????
]
?????? ??? ?? ?? ????? ????? ???? ?????? ??,
????? ????????? ?? ??????
[
????
]
????? ?????? ??????????? H ?? ????? ???????? i, j, ??? k ?? ???? ???? ?????? ???????? ?????? ???
- ,
?????? ?? ??? ??, ?1 = ijk ?? ???? ?????? ??? ???? ???? k ??? ???? ??? ?? ?? ????? ??;
??? ????? ??? ???? ??? ???? ?????? ???????? ???? ?? ???? ??? ?? ?? ????? ????? ??;
?????? ??? ????? ????? ??? ?? ????? ?? ???? ?? ??????? ??????? ?????? (????) ?????? ?? ???? ????? (?????) ???????? ?????? ??? ??? ????? ????? ???? ???? ????? ???????? ???? ???, ????? ?? ?????? ?? ?????? ???? ?????? ??? ???
?????? ?? ???-???? ??????? ????
[
????
]
?????????? ?????? ?? ???-????????????
×
|
1
|
i
|
j
|
k
|
1
|
1
|
i
|
j
|
k
|
i
|
i
|
?1
|
k
|
?
j
|
j
|
j
|
?
k
|
?1
|
i
|
k
|
k
|
j
|
?
i
|
?1
|
??????? ??? ??????? ?????? ?? ?????? ??? ???, ???????????? ?? ?????? ????????? ???? ?????? ?????? ?? ??? ??, ij = k ????? ?? ???? ?? ji = ?k ????? ??? ?????? ?? ???-???????????? ?? ???? ?? ???? ???? ??? ???? ????? ??? ?????? ?????? ??? ?? ?? ?? ???????????? ???? ?????????? ???????? ?????????? ?? ????? ??? ????? ????? ??? ??? ?????? ??? ?????? ?? ??? ??, ?????? z2 + 1=0 , ?? ???? ??? ?? ?? ??? z = bi + cj + dk ????? ?? ?????? ???? b2 + c2 + d2 = 1 ????, ??? ?? ?? ???, ????? ??????? ????? ???? ???????????? ?? ????-????? ?????? ?????? ????? ???? ???????? ???? ????? (????) ?? ??-????? ???? ???? ???? ???? ?? ????? ??????? ???? ??? ?? ??????? i ??? -i ???? ????? ???
??? ?? ?????????? ?????? ????????? ???? ?????, ???????????? ??? ???? ??? ????? ???? ?? ??? ???? ????? ????? ??? ???? ?????? ??? ????? ???
??????? ??????
[
????
]
?? ?????????
a
1
+
b
1
i
+
c
1
j
+
d
1
k
???
a
2
+
b
2
i
+
c
2
j
+
d
2
k
??? ????? ?? ??????, ?????? ??????? ?????? (
a
1
+
b
1
i
+
c
1
j
+
d
1
k
) (
a
2
+
b
2
i
+
c
2
j
+
d
2
k
) ???? ????? ??, ????? ????????? ?? ?????? ??? ????????????? ???? ????? ???????? ????? ??? ?????????????? ???? ?????? ?? ?????? ???? ???? ??? ????? ?? ??? ?? ?? ????? ????????? ?? ?????? ?? ??? ????? ??? ?? ???? ?????? ??????? ????? ??;
??? ????? ????????? ??? ???? ???? ?????? ??? ????? ??? ???? ???? ?? ???? ?? ??? ?? ?? ??? ???:
?????? ???? ????
[
????
]
H ?? ????? 1, i, j, k ????? ???, H ??? ?????????? ?? ??? ???? ?? ??? ???? ????? ???? ?? ????? ??:
??? ????? ??????? ?? ????? ??:
??? ??? ??? ?????? ?? ??????? ?? ????? ??:
????? ??? ????? ?????
[
????
]
a + 0i + 0j + 0k ?? ???? ?? ??? ????, ????? a ???
??????? ????
????? ??, ??? ??????? ???? ???? ????? ??, ??? ??? ?? ???? ?? 0 + bi + cj + dk ???? ?? ????, ????? b, c, ??? d ??????? ???? ???, ??? ???? ??? ????? ?????? b, c, ??? d ?????? ??? ?? ??? ???? ???-????? ????, ??? ????? ????? ??????? ???? ???? ????? ??? ???? a + bi + cj + dk ??? ?????????? ????, ??? a ??? ???? ????? ????? ???? ????? ?? ??? bi + cj + dk ??? ???? ????? ????? ???? ????? ??? ????
??????????
?? ????? ????? ??????? ?? ??????? ????? ??, ??? ????? ????? ????? ??????? ????? ??? ????? ???? ?????????? ??? ??? ???-????? ????? ???? ???? ???? ????? ?? ??? ?? ????? ?? ???? ??, ???? ???? ????? ??? ??? ????? ??????? ?????????? ?? ????? ???? ????????? ???? ?? ??? ??? ?? ??????? ??? ??? ?????, ????? ????
R
3
?? ???? ??????? ????? ?? ????? ???
??? ??, ?? ??? ???? ????????? ?? ??, ????
??????????
??
?????
?????, ?????, ??? “??????” (???? ????)
?????
??? “?????????” ????? ??, ??? ????? ??? “????” ????? ???? ?????, ?????
???.???. ???????
????? ????
1986
??? ?? ????? “?????????,???????????? ??? ??? ??????” ?? ????? 12 ???? ?????? ???? ???? ??? ??? ??? ???? ????? ??? ??????? ???? ????, ??? ????? ?????????? ????? ???????????? (?????? ?? ??? ??, ???? ???? ?????????? ??? “???????? ?????????” ????? ?????? ????? ??) ???? ??????? ???? ?? ???? ??, ?? ????? ????? ?????? ???????? ???? ???? ???? ??????? ???? ?????? (180 ?????) ??????? ?????????? ?? ????, ????? ????? ????, ??????? ???? ?? ???? ????? ?? ????? ??? ????? ????? ???
??????? ?? ????? ??????? ???????????? ??? ???? ?????????? ???? ??? ??????? ?????? (?? ????? ????? ????? ???? ???????????? ?? ??? ?? ?? ????? ??) ??? ????? ?????????? ?????
???? ????
??????????
??? ???
?????
????? ??? ???
?????
????? ???? ????? ???? ????, ???? ??,
??? ??? ??? ?????? ?? ??????? ?? ?? ????? ??:
????? "?"
??? ???????
?? ??? "×"
???? ???????
???
?????????, ???? ??? ??????????
[
????
]
???????????? ?? ????????? ??????? ?????? ?? ????????? ???
???????? ??????
?? ????????? ?? ???????????? (??? ??? ?????? ?? ???? ????? ??) ???? ??? ?? ??? ????????? ??? ?? ??? ??
??? ?????????? ??? q ?? ??????? ??????????
??????? ?????
q
?
,
q
,
q
t
, ???
??? ????? ????? ??? ????????? ??? ????? ????? ??, ????? ??? ?? ?? ???? ??? ?? ??? (?????) ??, ???? ???? ??????? ??? ?? ??? ??????? ??? ??? ??? ??????? ??? ????? ? ????? ??? ?? ???????????? ?? ?????? ?? ??????? ???? ???? ???? ?? ????????? ?? ?????? ????? ????? ??? ???? ??, ???? p ??? q ?????????? ??? ??? (pq)? = q?p? ????? ??, ?? ?? p?q? ?????? ?
??????? ????
???? ???????? ??? ???, ???? ?????????? ?? ????????? ??? ?????? ??? ??? ??? ???? ???? ?????? ?? ???? ??:
????????? ?? ????? ????
??????????
??
?????
???
?????
??????? ??? ????? ???? ?? ???? ?? ???? ??? p ?? ????? ????? (p + p?) / 2 ????? ??, ??? p ?? ????? ????? (p ? p?) / 2 ????? ???
????
??????????
?? ???? ??
???????
??? ?????? ??
??????
(?????? ???) ??? ????
????
???? ????? ?? ??? ????? ||q|| ????? ????? ?? (??????? ?? ?? ????? ??? q ?? ????? ???? ??, ?? ?? “?????” ?? ????? ??? ??? ???? ???? ??) ??????? ????, ????? ?? ???? ?????? ????? ??:
?? ??????? ?? ??? ???-??????? ??????? ???? ????? ??, ??? ?? ??? ????? ?? ?? ????? ????
R
4
?? ??? ?? ??? ??? ???? ??????? ???? ????? ??? ???? ?????????? ??? ??? ??????? ???? ??? ???? ??? ?? ???? ???? ??? ???? ?? ????? ???? ??? ??? ????? ??? ???? ??, ???? α ??????? ???? ????, ???
?? ?? ??? ?? ??? ??? ????? ?? ?? ???? ???? ??? ???? (????????????) ????? ??, ????? ??? ?? ??; ???? ?? ?? p ??? q ??,
???? ??? ?? ????????? ???? ?????? ?? ??????? ?? ??????? ?? ????? ??? ???? ???? ???? ?? ????????? ??? ??? ???? ?? ??,
(????? i ?? ??????? ????? ??? ???????? ??) ??? ?????? ?????? (???) ?????????? ?? ????????????? ?? ???? ??? ?? ????????? ??? ?? ??? ??? ???? ???
?? ???? p ??? q ?????? ??????? d(p, q) ??? ????? ?? ??? ?? ???? ???? ????????? ???? ?? ???? ???? ??:
?? H ??? ??? ??????? ???? ??? ????? ??? ???????
????????
???? ??? ??? ???? ?????? ????? ??? ???????, ???? ?? ????? ???????? a ??, ?? ???? ????? ??,
A ??? ?????? ?? ???????? ???? ?????? ??? ??? ???? ?????? ?? ?? ????? ???
????? ??????????
[
????
]
??? ????? ?????????? ???
????
1 ????
??????????
????? ??? ???? ???-????? ?????????? q ??? ??? ?? ???? ??? ????? ??? ?? ??? ????? ?????????? Uq ????? ?? ?????? q ??
????
???? ????? ??:
???? ?????????? ?? ??? ???? ???????????? q = ||q|| Uq ????? ???
????????? ??? ?????? ?? ????? ???? ???-????? ?????????? ?? ?????????? ??? ????????? ???? ???? ???? ??? ???? ?????????? ?? ??? ?? ?????????? ??? ?????? 1 ????? ???? ?????? ??, ??? ???? ??????? ???????? ??? ??? ?? ??
???
(???? ?? ???? ????) ?? ?????? 1 ????? ??? ??????, q ?? ?????????? ??? ?????? ????????? ???? ????? ??:
?? ?? ???????????? p ??? q ??? ?? ??? ????? ??????? (???? q ???-????? ????) ??? ????? ???? ???? ???? ??? ???? ??, ????? ?? ??????
p?q
?1
???
q
?1
p
?????? ??? ?? ?? ???? ??? ????? p/q ?????? ?????? ?? ?????? ?? ??????? ??? ?? ???? ???? ?????? ?? q ???? ???? ????? ????? ?? ?? ???? ???? ????? ????? ???
??????? ????????????
[
????
]
???? ???????????? ?? ???? H
?????????
4 ????
??????? ??????
???? ???
????? ????
????? ??? (????? ?? ??? ??, ??????? ?????? ??
?????????
1 ????? ??,
??????? ??????
?? ????????? 2 ????? ??, ??? ?????????? ?? ????????? 8 ????? ??) ???????????? ?? ??????, ?????? ?? ??? ??, ????? ??? ???? ????????? ??? ????????????? ????? ??, ?? ????????? ???? ?????? ????, ?????????? H ??????? ?????? ???? ??? ???-????????? ????????? ?????? ????? ??? ????? H ???? ??????? ?????? ???? ????? ?????? ??????? ??, ??? ?? ?? ??????? ?????? ???? ????????? ?????? ???? ??????
?????? ???????????? ???
?????
???? ???? ????? ??, ???? ?? ???
???????
?????? ???? ??? ?????? ?? ???-???????????? ??? ??? ?? ?? ???? ???? ???? ???? ????? ??? ??????? ?????? ???? ????-?????????? ????????? ??????? ?????? ???? ????? ?? ????? ??? ?????????? ????? ????? ?? ?? ????? ???? ????? ??: R,C, ??? H? ????, ???????????? ?? ??? ????? ?????? ??? ????? ??, ??? ??????? ?????? ???? ????? ??????? ?????? ???? ??? ????? ??: ???????? ????? ????? ?? ?? ????? ??? ????? ??: R,C,H ??? O (????????)? ?????????? ??? ?????????? ?????? ?? ?? ??? ?????? ????? ?? ??? ??????? ????? ?????? ?? ?? ??? ?????? ???
?????? ???? ?? ????? ??????? ?? ?????? ???? ??? ?????
?????
?? ??? ??? ????? ????? ??, ???? {±1, ±i, ±j, ±k} ?????? ???? ??? ????? ???? ??? ?? ????? ???
?????????? ?????
???? ????? ?? ??? Q8 ????? ????? ??? ??????????, R[Q8] ??
??????
???? ????? ?? ?? ????????? 1 + (?1), i + (?i), j + (?j), ??? k + (?k) ????? ???? ????? ??? ???? ???? ?????? ????? ????? ??? ????? ????????? 1, i, j, ??? k ?????? ??? ????? ??, ??? ???? ??? ????? ????????? ?1, ?i, ?j, ??? ?k ?????? ??? ????? ??, ?? ?? 1, i, j, ??? k ?? ??? ??????
?????????? ??? R
3
?? ????????
[
????
]
?????? ??? ?????????? ?? ????? ?????,
R
3
???? ??? ????? ????? ??, ????
R
3
?? ???? ????, ???????????? ?? ??????? ???? ??? ??? ???? ??? ???????????? ?? ?????? ???? ??????? ???? ?? ??????? ????????? ???? ?? ???? ??, ??? ??? ??? ?????????? ??????? ??? ???? ???? ???? ???? ???? ?? ????? ???????? (???? ?????) ????? ???? ???? ?????? ?? ??? ??, ????????????????? ??? 3D ??????? ??????????? ???? ?? ??? ????? ???
?? ?????? ?? ???? ????? ??, i, j, ??? k , H ?? ??????? ????? ??????? ??? R3 ?? ??? ?????, ????? ??? ????????? ??? ??? ?? i ??? ?i ???, j ??? ?j ???, ??? k ??? ?k ??? ???? ?? ??? ????? ???? ???-??? (????? ????? ??? ???????) ?? ??? ?? ????? ??, ???? ???? ????? ?? ????? ?????, ???? ?????????? ?? ??? ?? ???? ??????? ?? ????? ??? ?? ???? ????, ????????? ??? ??? ??? ???????? ????? (?????? ?????) ?? ???? ????? ???
?? ??????????
p
=
b
1
i
+
c
1
j
+
d
1
k
???
q
=
b
2
i
+
c
2
j
+
d
2
k
????? ????? ?? ??? ??????? (??????? ??????) ?? ????? ??;
??
pq
?
,
qp
?
,
p
?
q
, ???
q
?
p
?? ????? ??????? ???? ??? (??? ??? ?? ????? ???? ???????? ?? ????? ????? ????? ????? ??)? ???? ?? ??????? ?? ????? ??;
?????? ????? i, j, ??? k ????? ???????? ???? ????? ?? ??????? p ??? q ?? ???? ??????? (????? ??????) ?? ????? ??;
(??? ??? ?? ???? ??? ???????? ??? ?? ????? ?????? ???? ??) ?? ?????? pq (???????????? ?? ??? ????) ?? ????? ????? ?? ???? ??, ??? ?
q
?
p
?
?? ????? ????? ?? ???? ?? ??? ???? ?? ??????? ?? ????? ??;
?? ??????? ???????????? ?? ???????? [p, q] = pq ? qp ??, ?? ?????? ????? ??;
??? ????? ??? ??, ??? ?? p ??? q ?????????? (???? ??? ?? ???-???????) ???, ??? ??? ???? ???
????? p ??? q ??,
p
s
???
q
s
????? ????? ??, ???,
and
????? ????? ??? ??? ???? ??? ?? ??????? ????? ??;
?? ???? ???? ?? ?? ?????????? ?????? ?? ???-???????????? ????? ??????? ???????????? ?? ?????? ??? ????? ??? ?? ??? ?? ?? ???? ???? ?? ?? ?? ?????????? ???? ?? ???? ??? ?? ????? ???? ?? (???? ??????? ???? ????? ??) ???? ????? ?? ????? ????? ???????? (???? ???? ?? ??? ???????) ????
????-?????????? ??????? ?? ?????????? ???? ?? ??????? ???? ??? ??????????? ??????? ??, ????
"?????????? ??? ???????? ???????"
? ??? ???? ??????-?????? ??????? ??. ???? ????? ???? ???? ??? ???
[1]
???????? ????????
[
????
]
????? ??????? ?????? ??? ?????????? ?? ??? ???? ??????? ???? ?? ???? ??, ??? ???? ???????????? ??? ?? ??????? ???? ?? ???? ??? ???????????? ??? ?????????? ?? ???? ??????? ??? ?? ???? ??? ?? ????? ????? ?? ?? ?????????? ??? ??? ???? ???????? ??? ??? ???????? ?????? ??? ????? ????? ??? ??? ????? 2?×?2 ??????? ???????? ???? ?? ??, ??? ???? 4?×?4 ??????? ???????? ???? ?? ??? ???? ????? ????, ????? ??? ???? ???????? ????? ??? ?? ????? ?????????? ?? ??? ?????? ????? ??? ????? (?????????) ?????? ?? ???????? ????, ?? H ??? ???????? ?????? M(2, C) ??? M(4, R) ??? ??????? ????????
??????????????
??????? ???
2?×?2 ??????? ???????? ????? ???, ?????????? a + bi + cj + dk ??? ?????? ??????? ???? ?? ???? ??;
?? ???????? ???? ????? ?????? ???????????? ??:
- b, c ??? d ?????? ???? ?? ??? ????? ??? ?? ????? ??? ?? ??????? ?????? ?? ??? ???????? ???? ????? ??? ?????? ?? ??? ??, c = d = 0 ???? ??? ?? ??????? ?????? ?? ??? ??? ??????? (?????) ??????? ???????? ???????? ???? ????? ??, ??? b = d = 0 ???? ??? ?? ??? ??????? ???????? ???????? ???? ????? ???
- ???? ?????????? ??
????
(??????? ?????? ????, ???? ??????? ??? ?????? ?? ??????) ????? ???????? ?? ??????????? ??
??????
????? ???
- ???? ?????????? ??
???????
,
????????
?? ??????? ????????? ??? ????? ????? ???
- ?????? ????? ?? ???????? ????? ???????????? ??? ????? ?? ???? SU(2) ?? ??????? ?????? ??? ???????????? ???? ???? ??? ???????? ?? ??? ??, ????? ?????????? 3-????? ????? ??? ??? ?? ???? ??? SU(2) ?? ???? ?? ??? 3-????? ????? ??? ????? SU(2) ?????? ??????? ???? ????? ??? ?????? ?? ????????? ??; ????
???? ????????
?
4?×?4 ??????? ???????? ????? ???, ??? ?????????? ??? ?????? ????? ?? ???? ??;
????? ?????-?????
????????
?????? (?????) ???? ??? ?????, ????? ?????????? ?? ????? ????? 48 ?????? ???? ????? ??? ?? ???????? ????, ???? ?????????? ??
???????
???????? ?? ????????? ??? ????? ????? ??? ????
??????????
??
????
?? ??? ?? ??? (???? ????) ????? ???????? ?? ???????????? ????? ??? ????? ???? ????? 2?×?2 ??????? ???????? ???????? ???, ???????? ?? ???????? ????? ???? ??????? ?????? ??? ?????? ???? ???? ?? ???? ??; ?????? ?? ??? ??, ????? c = d = 0 ???? ????, ?? 2?×?2 ?????? ??? ???? ??????? ???????? ??? ????? ???
??? ????? ?? ???
[
????
]
???? ?????
????,
?????? ?? ???-?????? ?????
(??? ??? ?????) ?? ?????? ?????? ??? ???? ?? ??? ?? ???????????? ??? ?? ????? ?? ???? ??, ?? ????? ?? ?? ???? ???-???????
???? ???
??? ???? ??? ????? ?? ??? ????? ??? ???? ?? ???? ??? ??????? ????? ??? ?? ????, ?????? ?? ??? ??? ????? ??
????
?? ?????? ???? ???? ????? ??? ???? ?? ??????? ????? ??, ????? ???????????? ??????? ?????? ?????????? ?????? ???? ???????? ???????????? ?? ???? ???? ??, ?? ???? ???????????? ?? ???? ?? ??? ??-???? ????? ?? ?????? ?? ???? ???
??????? ????????
????? ???
??????? ?????? ?? ?????? ?? ??? ???? ??????????
[
????
]
???????????? ???
??????? ??????
?? ?????? ?? ??? ???? ??????? ???? ?? ???? ??? ?? ??????????? ???,
??????????
, ??????? ?????? ????
??????-?????? ????
???? ??? ?? ????? ????? ??? ?? ??????? ?????? ?? ???? ?? [[??????? ????|??????? ??????}} ?? ?????? ?? ??? ???? ??? ????? ??? ???
??? ?? ??????? ?????? ???? ??? ??-?????
????? ????
???
C
2
???? ????? ??? ?? ????????? 1 ??? j ??? ???? ??? ????? ????? ????? ????????? 1 ??? j ?? ?????? ????
C
2
???? ???
?????
??? ?? ???? ????? ?? ???? ??:
???? ????
j
2
= ?1
???
ij
= ?
ji
????????? ????, ??? ???? ????????????? ?????? ????? ??? ?? ??????? ??? ???? ?? ???? ???? ?????? ij ?? ??? k ????? ?? ???????????? ?? ?????? ?????? ???? ?????? ??? ??????? ??? ????, ??????? ?????? ?? ???? ?????? ?????,
??????????
a + bi + cj + dk ??? ????? ??? ???? ????
C
2
?? ????????? ??? ??????? ?????? ?? ??? ???? ????? ??? ???????????? ??? ?????????? ?? ??? ???? ?????, ??? ???? ?????? ???? ?? ???? ??;
?1 ?? ??????
[
????
]
??????? ?????? ????, ???? ?? ???? ????? ??, i ??? ?i, ?????? ?? ?????? (???) -1 ????? ??? H ???? ????? ??? ?? ???? ??? ?? ???? ???? ?????? ??: -1 ?? ?????? ?? ?????????? ???
R
3
???? ????? ????? ????? ??? ????? ???? ??, ??? ?? q = a + bi + cj + dk ??? ?????????? ??, ??? ??? ?? ?? ???? ??? -1 ??? a, b, c, ??? d ?? ?????? ???? , ???? ??? ?? ??
???? ???? ???????? ??? ??????? ??? ??, ??? ??? a=0 ???? ?????? ?? ??? b,c ??? d ???? ?? ???? ?? 0 ???? ?????? ??? ??? ???? ???? ????? ?? ?????? a ??? ??????? ???? ?? ??? ????? ?????? ??? ??? ?????? ??
a
2
= ?1
???? ?????? ??? ???? a = 0 ???
b
2
+
c
2
+
d
2
= 1
?? ???? ?????? ??? ???? ?????? ????, ??? ?????????? ?? ??? -1 ???? ?? ???? ??? ?? ????? ?? ???? ?? ??? ????? ????? ???? (???? ?? ????? ??????? ????) ????? ???? 1 ????? ???????? ???, ???? ????? ??????? ?? ???? ????? ????? ???? ???
???? ??????? ??????? ???????????? ?? ?? ???????? ?? ???? ????? ????? ??? ???? ?????? ???????????? ?? ???? ?? ?????? ?? ????? ?? (??? 0 ?? ????? ???? 1 ????? ??)?
H ???? ????? ??? ?? ???????? ?? ????
???????
????? ????? ?? ??, ?? ???? ??????? ???? ???? ???? ????? ????? ??? ??? 1971 ???? ??? ?????? ????? ????????? ?????? ?? ?????? (???? 39), ?? ?????? ?????? ?? ?????? ?? ?????????? ????? ???? ?? ???, ???? ????? ??? ???? ???? ?????? ?? ?????????? ???? ?????? ???? ??? ??? ????? ????? ????, ????? ??? ?? ??? ????? ?? ????? ??? ??? ??. ???????? ?? ????? ???????? ???????? ??? ?? ??????? ?????? (????????, 1995) ???? ???? 60 ???? ??? 8.13 ???? ?????? ??? ??? ?????? (2003) ???? ?? ???? 40 ???? ???????????? ??? ?????????? ???? ???? ???? ???: “???? ?? ??????? ????? ??? i ???? ?? ???? ??, ??? ????? ??? j , ??? ????? ?? ?????? ??? k ???? ?? ???? ??” , ?? ????? (????) ???? ??? ??? ??? ???
??????? ?????? ?? ??? ?? ??? ?? H
[
????
]
-1 ?? ???????? ?? ???? ???? ???????????? ???? ??????? ?????? ?? ??? ????? ??? ???? ???? ??, ??? ??? ??? ?? ?????? ????? ???????? ???? ????? ??;
????????? (?????) ?????? ?? ????? ????, ???? ??, C ??? H ??? ??? ???????? ????
????????????
??? ???? (???????????) ???? ??????? ?? q ??? ?q ??? ????? ??????? ??, ???? ?????? ??????? ???
???? ???-??????? ?????????? , H ?? C ????? ???
??????????
?????? ???? ????? ????? ??? ???? ????? ????? ??? ????? ????? ?? ??? ???? q ??? ?????? ????:
?????
????? ??? ??? ???? ????
????
??? ????
????
?? ??? ???? ??? ?? ??? ???:
(??? ??? ?? ??
???? (?????) ???? ??)? q ?? ????? ????? ?? ????
, ????? ??????? ????? ?????????? ??, ???? ???? ??? -1 ??? ??????, ?? ?? ?????? ????? ??????? ?????? ?? ??? ??? ???????? ???? ???
??
??????
????, q , ??????? ????
?? ????? ????? ??? ??????, H, ???? ????? ??????? ???? ??? ???? ???? ??????? ?????? ?? ??? ??? (??????) ????? ??, ????? ?????? ??? ????? ??? ?? ???????? ???? ????? ???? ?? ???? ?? ????? ??? ??? ????? ?? ?? ??? ???? (????) ????? ?? ???????? (?????????, ???? ????) ??????? ??? ?? ????? ????? ???
????????? ??-????
[
????
]
??? ???? ??? ???????????? ?? ???? ???? H ?? ??????? ??-?????? ???? ????????? ??-?????? ?? ?????? ???? ?? ????? ??? ???? ?? ???? ??? ??? ?? ??, ?????? ?? ?????????? p ??? q ???? ?? ???? ??? ?? ????? (pq = qp) ???? ?? ?? ???? ?? ?????
??????????
, H ?? ???? ??????? ??-???? ???? ???? ??? ???, ??????? ?????? ?? ??? ??? (??????) ?? ??? ?? H ?? ??????? (????????) ???? ???? ????? ?? ???? ?????????? ???? ?? ???? ????????? ??-?????? ??? ???? ?? ???? ???? ????? ??? ????????? ??-?????? ???? ?? ???? ???????-???????????? ??? 2×2 ??????? ?????????? ?? ???????? (???????) ????? ?? ???? ????? ???
??? ?????????? ???????? ?? ??????
[
????
]
???? ??????? ???????? ?? ???????? ????, ????
??????????
???????? ??
??????
?? ???? ???? ??? ???? ?????? ???? ???????? ??? ?????? ?? ??? ??,
"????????"
????? ??????? ??? ????????? ??? ???????? ?????? ???? ?????????? ???????? ?? ?????? ???
?????????????, ???????, ??? ????
[
????
]
???? ????? ??? ??????????,
?? ???????????? ??? ?????? ????? ????? ??
???
- .
[2]
????? ?? ??? ???? ?? ?? ???? ?????????? ?? ???? ???????????? ??? ?????? ????? ?? ???? ??;
????? ????
??? ????? ?????
?????? ????????? ???? ????? ??:
???
??? ?? ????? ?????????? ???? ??? ????
??? ?? ?????? ?? ???? ???
???? ?????????? ?? ???? ??? ???? ?????? (???????) ?????????
??? ?? ???? ?????? ?? ???? ??:
???? ????? ??? ??? ????? ???????? ?????
[
????
]
???? ????? ????? ?? ??????, ???? “?????????” ?? ??? ??? ?? ?? ?? ?? ???? ??????? ???
a
???
rar
?1
??? ???? ????? r ??? ???-????? ??????? (??????????) ??? ?? ???? ??????? ?? ???? ????? ??? ??????? ????? ??????? ??? (???? ??????? ?? ??? ??????), ?? ????? ????? ?? ??? ???? ??? ???? ??????? ????? ????? ?????? (?????? ??????? ?? ???? ??? ????????? ?????? ??? ??????? ???? ??)
??????, ???-????? ???????????? ?? ???? ??? ???? ?????, ????? ?? ????? ??????? ????? ???? ???????????? ??? ???
R
3
?? ??? ???? ????????? ????? ????? ???? ??? ???? ????? ?????????? (???? 1 ???? ???? ??? ??????????) ????? ??????? ????? cos(θ) ????, ????? ????????? ?? ??? ?? ??? ???? 2θ ????? ???????, ??? ???? ??????? ?? ????? ??????? ????? ?? ????? ????? ??? ???????????? ?? ?? ????? ??:
- ???-??????? ???????? (?????? ?? ??? ??, ???? ?????? ??? ????? ?? ??? ??)
- ?????????? ????? ????? ????? (??? ????)?
- ????? ?????????? ?? ???? 4D ???? ???? ??? ??????? ??????? ???? ?? (???? 4-?????????? ??????? ???? ???? ?????????: 4D ????????? ?? ??????)?
???? ????? ???????????? (??????) ?? ????, ???? ??? ??, ??? 3-?????
S
3
??? ??? ????? (??? ??? ?????) ???? ??, ??? ???? ?? ??????????? 1 ???? ??????? ??????? 3×3 ?????????? ?? ????? SO(3, R) ??? ?? ??? ??? ???? ?? ?????? ?? ????? ?????????? ???? ???? ???? ???? ????????? ???? ???? ??????? ??? ???? ????? ???
?? ????? ?? ??? ??????????? ??????? ?? ???? : ???? ?????? ???? ????? ??????
?????? ?? ???? ??-????? ?? ????? ??? ????? ????? ????? ??, ??? ????? ??? ????? ???, ???? ????? ????? ?? ????? ????? ?????? ?? ??? ??-????? ????? ??? ???? ???? ????? ????? ?? ??? ????? ??? ????
??????
??? ?? ??? ??? ??? ?????? ????? ??? ?????? ?? ??? ??, ?????????? ????? ?? ??? ?????
"?????? ?????????? ?????"
????? ???
?????? ?? ?????, ???????????? 1 ???? ??????? ???????? 2×2 ?????????? ?? ????? SU(2) ????? ?????????? ????? ???
??? ?? A ??? ???????????? ?? ???? ?? ?? a + bi + cj + dk ??? ???? ?? ????? a, b, c, ??? d ??? ??? ???? ?? ???? ??
???? ???
?? ??? ?????? ???? ?? ?????? ?? ???????? ?? ??? ?????????? 2 ??? ???? A ??? ???? (??? ???? ??? ?????) ????? ?? ??? ??? ?????? ????? ??, ?????? ???????? ???????????? ?? ???? ???? ????? ??? ?? ???? ???? 24 ????? ?????????? ????? ??, ??? ?? ??????? ???? {3,4,3} ???? ??? 24-?????? ?? ?????? (??????) ??????? ?? ????? (????????) ????? ???
??? ????????
[
????
]
???? F ??? ????? ???? ???? ????? ????????? 2 ??? ????? ????, ??? a ??? b ???? ??????? ???, ??? F ???? ??? ????? ???-????? ???????? ????????? ?????? ????????? ???? ?? ???? ??, ????? ????? 1, i, j, ??? ij ???, ?????
i
2
=
a
,
j
2
=
b
???
ij
= ?
ji
(??? ??
(ij)
2
= ?
ab
) ????? ????? ???????? ??? ?????????? ?????? ???? ????? ?? ??? ?? F ???? ??????? ?????? ??? ??, a ??? b ?? ??? ?? ????? ???? ???, F ???? 2×2 ?????????? ?? ?????? ????? ????????? ????? ???
Cℓ3,0(R) ?? ??? ????? ?? ??? ?? ??????????
[
????
]
????????? ??????? ??????? ?? ???????????? ?? ??????? ????? ?? ???????? ?????? Cℓ
3,0
(
R
) ?? ??? ????? Cℓ
+
3,0
(
R
) ?? ??? ???? ????? ?????, ??? ?????? ??? ??? ???????? ???? ?? ???? ??? ?? ????? ????? ????????? σ
1
, σ
2
, σ
3
??? ?????? ?????? ??? ??? ?? ???? ??? ????????? ????????? ?????? ????? ??;
???? ?? ????? ????? ??????? 3D ???? ???? ??????? ??? ??????? ??? ?? ?? ???, ??? ?? ????? ?????? ?? ?? ???? ????? ????? w ??? ????? ?? ???? ???? ???? ???? ????? r ?? ??????? (??????????) ?????? ????? ?? ???? ??:
?? ????????????, ????? ?????????? ?????? ?????? ???? ??? ?????? ???? ????? ??? ??????? ????????? ??? ???? ,
?? ???? ???? ??? 180° ?? ??????? ??? ????? ??????? ?? ??? ???? ???? σ
1
??? σ
2
???? ????? ??? ?? ?? ????? ?????????? ??????? ??? ???? ????? ????? ????? ???? ??,
??? ????, ?? ????? ???? ???? ??, ???? ???? ???? ???? ???
??? ?? ????? ?? ???? ?? ????? ?? ?? ?? ????? ??????? ?????? ??? ???????? ???? ??,
?? ????? ????, ?????????? ??????? ??? ????? ???? ????? ???? ?????????? ??? ????? ????? ??- ?? ?????? ???????? ??????? ?? ?????? ?? ???? ??? ???????? ???? ??????? 2D ?????? ??? ?????? ????? ?? ?? ?? 1D ???????? ???? ??????? ?????? ??? 2D ???? ?? ???? ????? ?? ????? ??, ??? ???? ?? ????? ???????? σ1 ??? σ2 ??????? ??, ???? ??? ???????? ????? ??????? σ
1
σ
2
????? ??, ???? ???? ??? ?? ??????? ????? ??? ??, ???? ????? ???????? ???? 3D ????, ???? ???????? ????? ??????? σ
1
σ
2
, σ
2
σ
3
, σ
3
σ
1
????? ?? , ???? ???? ??????? ????? ???
???? ??? ???? ??? ????? ??? ???????? ?????? Cℓ
4,0
(
R
) ????, ?? ???????? ????? ??????? ????? ??, ?????? ??? ??????? ????? ????? ???????? ??????? ??? ?? ????? ???? ????? ?? ??? ?? ???? ?? ?? ????? ????? ??? ?? ?????? ?????? ??? ????????? ???? ?? ???? ??? ???????????? ???? ????? ?????????????? ??? ????? ??? ??????? ?????? ???? ?????????, ?????? ??? ???? (?????? ??????) ???? ????? ??, ?????????? ??????????? (?????? ????????????) ???? ??????? ?? ???? ??????? ?? ?????? ??? ?? ???? 3D ???? ?? ????? ?????????? ?? ?? ????? ????? ??????? ?? ????? ????? ????? ??, ??? ???? ???????? ??? ???
"?????????"
?? ??? ???? ?????? ?? ???? ???
??? ??????? ?? ??, ?? ??????? ???? ?????????? ??? ??????? ???? ????? ???? ????? ??? ?????:
- ?????????? ?????? ???? ?????? ?????? ??? ???-?????? ????? ?? ??? ??? ????? ?????????? ?? ?????-????? (?????????) ?? ??? ???? ????? ??? ??????? ????? ???
- ?????????? ?????? ????, ??? ???? ??? ??? ???? ?? ?? ????? ???? ??, ?? ????, ???? ??? ?????? ??? ?? ?????????? ???? ?? ????? ??? ????? ????? ?????? ??? ?????? ??? ??????? ??? (?????? ???) ?? ????? ??? ??? ?? ????? ?? (????? ???? ????? ????? ?? ???? ????? ?????? ??? ???????????? ??? ?????? ????? ??)?
- ?????? ?? ???? ?? ??????? ???? ??? ???? ??? ????????? ??? ?? ???? ???? ???? ??, ???? ??????? ??? ??? ???????????? ???? ?? ????, ???? ???????, ?????? (??????), ??????, ??????? (??????), ?????? (?????), ??? ??? ???? ???? ??? ???? ???? ?????? ?? ?? ???? ???? ?? ???? ???
- ??????? ???????? ?? ?????? ???? ????, ??????, ?????? ?? ???? ????? ??????? ???? ????? ???? ?? ???? ?????????, ????????? ??? ??????? ?? ????????? ?? ???? ????? ??? ??? ????, ???? ??? ?? ?? ?? ?????? ???? ?????? ???? ????? ????????? ??? ??????? ?? ???? ??, ?????? ?????????? ????? ????? ????? ??? ???? ???? ??? ???? ????? ???
- ????-???????? ??????????????? (???????) ?????? ??? ?? ????? ??? ???? ??????????? (????-????) ????????? ???
???????? ???????? ???? ?????????? ?????? ???? ??? ??????????? ??????? ??, ????
"?????????? ??????"
?????? ?????
[
????
]
??????????
, ??????? ?????? ???? ???? ?? ?????? (???-????) ?????? ??? ?????? (?????? ????? ??????) (CSA) ?? ?????? ????????? ???? ???? CSA, ??? ??? ????????? ????? ??? ???????????? ????? ??? ?????? ????? ??? ????? ??? ????, ????????? ?? ?????? ????? ?? ????????? ??? ???? ????? ??, ?????? ??? ????????? ??? ???????????? ????? ??????? ???? ????? ??, ????? ?????? ????? ???? CSA?? ??, ??? ???????? ???? ???? CSA ?? ??? ??? ???? ??????? ?? ???? ??? ?? ???? ????? ??? ?????-???????? ????? (??????? ??? ??, ???????? ?????) ???????, CSA?? ??, ???? ??????? ?????? ???? ???? ???????? ??????, ??? ?????? ?????????? ??????? ????? ???? ?????? ???-???? ??????? ?????? ???
???? ???? ???? CSA?? ?? ????, ?? ????? ??? ?????? ????? ?? (?????? ?? ??? ?? ???-???? 2 ???? ????? ???? ?????, ????? ?????? ????) ?????? ?? ????? ??????? ???? ????? ??- ????????? ?????? ?? ???-????????? ???? ????? ??? ??? ????? ???? ???????? ??? ????? ???????? ???? ????? ??? ?? ??? ?? ?? ????????? ???? (??????? ???), ?????????? ?? ???? ?????? ???-???? CSA ????? ??, ?? ??? ??? ????? ???? ?? ???? ?? ?? ???? ??????? ???? ????????? ?? ?????? ?? ???-???? ???? ????? ????? ???
????? ????? ??????
[
????
]
- “??? ?? ??? ???????????? ???? ??? ????????, ??? ????? ??????, ??? ??? ????? ???? ????? ??? ??? ??????? ?? ?????? ??? ?? ???? ???? ?? x, y, z ??? ?? ????? ???? ????? ???? ??? ????? ????? ??”----?????? ???? ??????? (???? ??? ?????? ??? ?? ??? ????? ???? ????? ??? ????? ??? ???????)
- “???? ??? ???? ??? ???? ????? ???? ??? ??, ??? ???? ??? ???? ????? ???? ??? ??? ?????? ??? ?? ?????????? ????? ????? ????????? ??? ??????? ??? ?????? ????? ???? ????? ??: ?????? “????+????”, ??? “????+????” ???? ?? ???? ??: ??? ?? ??? ???????, ?????? ??? ???? ??? ?? ???? ??? ???? ?????? ??? ??? ????? ???? ?? ???, ???? ?? ???? ??? ?????? ?? ??? ???? ?????? ?? ???? ??” ----?????? ???? ??????? (??.??. ?????? ?? ????? “???? ?? ?? ?????? ???? ???????” ?????? ?????)
- “??????? ?? ??????? ???? ??? ??? ??? ??? ?????????? ??; ???, ????? ????? ?????, ????? ?? ??? ???????? ?????? ??? ?? ?????? ?? ????? ??? ???? ????? ?????, ?????? ???? ????? ???????? ?????? ??” ----???? ??????, 1892
- “??? ??? ???? ??? ???? ??, ????? ??? ???? ????? ?? ????? ????????? ?? ???? ??, ???????????? ?? ?? ???? ????? ?? ??, ???? ?? ???????????? ????? ?? ??? ???????? ?????? ??; ??? ????? ??? ??? ??? ????? ????????? ?? ?????? ???? ??? ???? ?? ?? ??? ???? ???? ??????? ?? ??? ???? ?? ??, ??? ????? ?? ????? ?????????? ??? ??? ??????????? ??? ???? ?? ???? ??” ----????? ????????, ???????????????? ?????, ?????? 1, ???? 134-135 (?? ????????????? ????????? ??? ????????? ?????, ????, 1893)
- “?? ?? ?????????? ?? ?? ?????????? ??? ????? ????? ?? ????? ?? (????) ??????? ??? ???? ???? ?? ??? ????? ????? ??????? ?? ???????? ???? ?? ??????, ???? ??? ??????, ?????? ?????????? ?? ??? ???? ??? ???? ???? ??????? ????? ?? ??????? ???? ??,?? ???????? ?????? ???????? ???? ???????? ??? ??? ??? ???, ?????? ???? ??? ??????? ?????? ???? ??, ??? ????? ??? ????? ???????? ?? ????? ????? ????? ??, ?????? ?? ???? ????????????? ??? ?????? ??????? ??, ?????? ??? ?????? ?????? ????? ????? ????? ?? ????????? (????? ????) ?????? ????? ??? ?????? ??? ?????? ?????? ????? ??” ---- ??????? ????????, ?? 1924 ???? ???? ?????????? ?? ????? ?? ???? ?????? ???? ?? ???? ???
- “…?????? ??????? ?? ??????-?-?????? ???? ??? ???? ??? ?? ??? ????, ??????????, ??????? ??? ????? ?? ??? ??? ?????? ???? ??? ???? ???????, ????? ?? ?? ?? ??? ?? ???? ????? ???? ???????????? ???? ???????? ??????? ???????????? ?? ??? ???????? ???? ??? ????? ??, ??, ????! ????? ???? ?? ???-????? ???? ?????? ??????? ?? ??? ?? ??? ?????”--- ????? ???. ???????, 1986?
?????
[
????
]
- ↑
"Visualizing Quaternions"
. Morgan-Kaufmann/Elsevier. 2005.
- ↑
"Lce.hut.fi"
(PDF)
. Archived from
the original
(PDF)
on 2013-09-26
. Retrieved
2015-11-06
.