Aquel article presenta d'ambiguitats amb l'article ≪ Trabalh (economia) ≫.

Al sens economic corrent, lo trabalh es l'activitat remunerada que permet la produccion de bens e servicis . Amb lo capital , es un factor de produccion de l' economia . Es subretot executat per d' emplegats en cambi d'un salari . Lo proces d'intrada e de sortida de l' emplec se fa sul mercat del trabalh .

Son estudi economica se fa amb l' economia del trabalh , son estudi sociologica correspond a la sociologia del trabalh , e son encastre juridic es lo drech del trabalh .

Etimologia [ modificar | Modificar lo codi ]

• Jos l' Antiquitat , lo terme bas latin trepalium (attestat en 582) es una desformacion de tripalium , un instrument format de tres pals , dos verticals e un placat transversalament, ont se ligavan los animals per los ferrar o los sonhar, o los esclaus per los punir.
• Aparegut al segle XII ^[1] e significava tanben un torment (psicologic) o un sofriment fisic (lo trabalh de la jasilha ).
• Autre ipotesi per explicar l'evolucion del mot trabalh cap al seu sens moderne:
  • Lo monaquisme e lo cristianisme , forca influents a la nauta Edat Mejana , auria plan participat a difusar una representacion del trabalh actiu, vist alara coma una consequencia del pecat original . Atal las reglas dictadas per sant Beneset destinadas a reglar la vida dels monges benedictins. S'apejan sus tres activitats - pilars, qu'una activitat manuala efectuada en comun.
  • Aquela activitat - nomenada trabalh - es destinada a l'encop a obrar per permetre la subsistencia de la comunautat, per desvelopar lo ben comun mas tanben per expiar lo pecat original.

Definicions e placa sociala [ modificar | Modificar lo codi ]

Al sens mai larg, lo trabalh correspond a tota activitat umana de production de bens e servicis. Lo bricolatge, lo trabalh de l’ostal, la teleta o los trabalhs escolars intran dins aquel camp.

Dans un sens mai restrenh, sols los bens e servicis avent de valor per altru son pres en compte. Aquel perimetre encara inclusis lo trabalh de l’ostal, mas exclusis per exemple la teleta.

Dempuei lo raport Stiglitz, los economistas insistisson sul fach que lo travalh es pas sonque lo trabalh remunerat, l'activitat productritz dels trabalhadors : compren tanben lo benevolat e lo trabalh de l’ostal.

Jacques Freyssinet separa los diferents tipes de trabalh en trabalh liure, trabalh salariat e trabalh forcat, dins l'encastre d'activitats marcadieras o non marcadieras ^[2] .

Lo trabalh forcat es l' esclavatge , los corrogs , e las penas de trabalhs forcats .

Dins l'encastre d'activitats marcadieras, lo trabalh liure o fan los trabalhadors independents .

Dins l'encastre d'activitats non mercadieras, lo trabalh liure es lo trabalh domestic e lo trabalh militant; lo trabalh salariat inclusis los emplegats de las administracions publicas e de l' ostal .

Lo trabalh e son corollari lo caumatge son d'elements importants de la situacion economic d'un pais. Son estatut es disputat, d'una vision fasent del trabalh un dever moral (lo trabalh alunhant lo vici) e social (lo ben esser collectiu dependent del nombre de trabalhadors e e de lor productivitat ) cap a una vision fasent del trabalh una expleitacion e una alienacion (lo drech a l'oci favorizant la vida de l'esperit).

Dins los paises tocats pel caumatge de massa, existisson tanben de revendicacions jos la forma d'un ≪ drech al trabalh ≫.

Lo trabalh es un dels elements importants per l'apartenencia dels individus a una societat , co qu'explica lo desrei d'una partida dels caumaires involontaris.

Istoria [ modificar | Modificar lo codi ]

Antiquitat [ modificar | Modificar lo codi ]

L' esclavatge era utilizat pendent l' Antiquitat per realizar las tascas mai penosas.

De l' Edat Mejana al Periode moderne (fins al segle XIX) [ modificar | Modificar lo codi ]

En Europa occidentala , pendent l' Edat Mejana nauta, lo movement monastic se fondet en granda partida sul trabalh ( Regla de sant Beneset ), donant al trabalh una toca de fraternitat del punt de vista comunautari e tanben d'espelida dins la participacion al ben comun (pensat al respecte de la creacion divina).

Fin alara lo trabalh es un signe evident de servitud mas Beneset decidiguet de lo far intrar dins l’etica crestiana permetent la plenitud de l’ opus dei . Los monges bastigueron una societat crestiana tant pel trabalh de lors mans que pel trabalh de lor esperit. A l'encop centre cultural vodat a l’instruccion dels clergues e a la difusion dels rites oficials e entrepresa economica, lo monasteri benedictin coneguet un succes considerable encoratjat per las autoritats politicas que veson dins los ordres monastics d'aliats fidels per pacificar e regular la vida sociala dels reialmes barbars ^[3] .

Parallelament al trabalh liure, existissia lo servatge , qu'instaurava una obligacion de trabalh pels paisans al benefici dels senhors. En Franca, lo servatge desapareguet gaireben aprep la guerra de Cent Ans , e, demorava localament, foguet abolit dins l'ensems del domeni reial per Lois XVI (en 1779), puei definitivament pendent la Revolucion francesa .

Periode Moderne (a partir del segle XIX) [ modificar | Modificar lo codi ]

Es caracterizat per la generalizacion del salariat, de las condicions del trabalh inumanas e de salaris mai bas que jamai. Aquo s'explica par l'intrada de las femnas e dels enfants dins lo mercat del trabalh.

Reglamentacion del trabalh [ modificar | Modificar lo codi ]

Las reglas del trabalh son determinadas pel Codi del Trabalh e s'impausan als emplegaires coma als salariats. Cadun se deu respectar las leis e la reglamentacion del trabalh.

Existisson de reglas amb valor internacionala, dins las convencions de l' Organizacion Internacionala del Trabalh (OIT) o dins l'encastre del drech europeu.

Lo drech del trabalh pauc a pauc se constituet jos pression del movement obrier amb l'eliminacion del trabalh dels enfants , la lucha per mermar lo temps de trabalh , per melhorar las condicions de trabalh e la reconeissenca del sindicalisme .

En Franca , lo cos de l' inspeccion del trabalh es encargat de vigilar al respecte del drech del trabalh, se besonh en fasent apel a la Justicia. Emplegaires o salariats del privat podon tanben far apel al conselh dels prudomes per trencar un litigi.

Critica radicala del trabalh [ modificar | Modificar lo codi ]

Qualques refusan que lo debat demora al canton de la reparticion del trabalh, e se’n prenon al quite trabalh. Paul Lafargue , gendre de Karl Marx , avia publicat, a la fin del segle XIX, Lo Drech a la pigresa , ont fasia l'elogi implicit de l'aparelh tecnologicament automatizat de la produccion. En seguent d'autres avancan que la productivitat aumentet forca pendent lo segle XX, mas sens qu'aquo sia repercutat sus la quantitat de trabalh a donar. Apondon que lo trabalh moderne es trop sovent desconectat de sa toca: lo trabalhador venent un simple rodatge d'un sistema economic que lo despassa.

La critica radicala del trabalh foguet teorizada a cada cop de biais forca diferent per d'actors tan diferent coma Guy Debord (la celebra armada del reire trabalh de la societat de l'espectacle que disia ≪ trabalhetz pas jamai ! ≫), lo grop alemand Krisis ( Lo manifeste contra lo trabalh ) o Serge Latouche (per las criticas de las nocions de creissenca e de desvelopament): podon esser de partisans de la descreissenca, de marxistas eterodoxes, de marxians o d' anarcocomunistas . Pel grop Krisis (e tanben dels autors de la ≪ novela critica de la valor ≫, coma Anselm Jappe , Moishe Postone o Jean-Marie Vincent ), lo trabalh coma es presentat pel capitalisme, deu pas esser considerat coma l'essencia de l'ome, naturala e transistorica. Aqueles autors penson que lo trabalh es pas d'en primier una activitat, mas que jol capitalisme, es un raport social plan particular al centre social del foncionament del capitalisme. De segur qu'es un ≪ trabalh concret ≫ (lo fach de produire una valor d'usatge), mas aquela dimension es interiorament constituida per una autra dimension, totalizanta e que la domina: lo ≪ trabalh abstrach ≫. Aquel es considerat per aqueles autors coma l'essencia sociala de la societat capitalista. Es d'en primier eissit de la foncion de mediacion sociala entre los omes, que ten lo trabalh dins lo tipe de socializacion producha pel capitalisme: es pel trabalh qu'obtendrai los produchs fabricats par d'autres. Lo meu trabalh rebat alara sur l'ensems del trabalh social global. Es atal que lo trabalh que avem fach cada jorn seria de ≪ trabalh abstrach ≫. Mas es pas lo fach de far quicom qu'a pas de sens, lo ≪ trabalh abstrach ≫ es co que lo trbalh es estructuralament vengut dins le capitalisme, un biais de socializacion abstracha, que capta e estructura l'agir dels individus. Aquela abstraccion del trabalh, se realiza cada jorn, mas pas mejan la consciencia, l'imaginari o una ≪ ideologia del trabalh ≫, mas dins lo quite debanament de la produccion sociala (es alara una ≪ abstraccion reala ≫ plan dificila de passar). Luenh d'oposar lo trabalh e lo capital coma o fach lo marxisme tradicional, al contrari, aqueles autors penson que ≪ son que doas estapas successivas dins la metamorfosi de la meteissa substenca: lo trabalh abstrach ^[4] . ≫ A l'oposat de la tradicionala teoria de la valor trabalh desvelopada per l'economia politica classica e lo marxisme tradicional, aquel corrent desvelopa una teoria de la forma sociala de la valor. La valor es la representacion del ≪ trabalh abstrach ≫ (coma forma sociala), e apareis al moment del cambi mercadier. Per Krisis, donc cal pas liberar lo trabalh del capital (per la politica e lo retorn de l'Estat social, en lo moralizant, en li donant de reglas, eca.) per que li es intrinsecament ligat, mas se liberar del quite trabalh. Abolir lo trabalh que la forma sociala e la trajectoria son la compausanta fondatritz del proces de la valorizacion del capital, per inventar a la placa de nous raports socials. Per Serge Latouche ^[5] , la critica del trabalh es diferenta, vol d'en primier mostrar que la dominacion del trabalh seria una dominacion de ≪ l'ideologia del trabalh ≫, e tanben mejans l'imaginari social. Prepausa alara, per un retorn sus nos actes e nostra consciencia, de ≪ decolonizar l'imaginari ≫.

Diferents analisis critics del trabalh fogueron publicats pendent los ans 1980-1990 ^[6] .

Vejatz tanben [ modificar | Modificar lo codi ]

Bibliografia ( fr ) [ modificar | Modificar lo codi ]

• Histoire Generale du Travail (Tomes 1 a 4) publiee sous la Direction de LH Parias, Ed. Nelle Librairie de France
• Histoire du Travail et des Travailleurs par Georges Lefranc, Paris 1957, Lib Ernest Flammarion
• Ils travaillaient la France, Metiers et mentalites du 16° au 19° siecle , par Albert Poitrineau, Ed. Armand Colin Paris 1992
• Inconcevable critique du travail, analyse sociologique des consequences de l'activite humaine , par Christophe Dargere, Ed. L'Harmattan Paris 2012
• les Marches du travail en Europe , IRES (collectif), Ed. la decouverte collection Reperes paris 2000
• Les Politiques de l'Emploi par Liem Hoang-Ngoc, Ed. du Seuil Paris 2000
• le Travail dans Vingt ans , Rapport de la Commission presidee par Jean Boissonnat, Ed. Odile Jacob / la documentation Fse Paris 1995
• Pourquoi nous Travaillons , par Jean Fourastie, Ed. PUF / Que sais-je Model:Numero Paris 1970
• Travailler et Vivre , Compte rendu de la 85° Session des Semaines Sociales de France, novembre 2000 Bayard
• La Machine et le Chomage , Progres technique et Emploi, par Alfred Sauvy, Ed. Dunod / Bordas Paris 1980
• Du Temps pour Vivre La semaine de 4 jours a la carte, par Pierre Larrouturou, Ed. Flammarion 1995
• L'allergie au Travail , par Jean Rousselet, Ed. du Seuil 1974.
• La Fin du Travail par Michel Drancourt, Ed. Hachette Collection "Pluriel" 1984
• Le Droit a la Paresse par Paul Lafargue (presentation nouvelle de Maurice Dommanget), Ed. Petite Collection Maspero Paris 1972
• Travailler deux heures par Jour par Adret (collectif d'auteurs), Ed. du Seuil Paris 1977
• Le Chomage createur, postface a la Convivialite par Ivan Illich, Ed. du Seuil Paris 1977

Filmografia ( fr ) [ modificar | Modificar lo codi ]

Critica del trabalh

• Attention danger travail , film documentari de Pierre Carles
• J'ai (tres) mal au travail [1] , film documentari de Jean-Michel Carre
• Volem rien foutre al pais [2] , film documentari de Pierre Carles , Christophe Coello, Stephane Goxe

Articles connexes [ modificar | Modificar lo codi ]

Economie

Problematica emplec caumatge

Drech social

Condicions de trabalh

Ligams externe [ modificar | Modificar lo codi ]

• Organizacion Internacionala del Trabalh (OIT)
• Jean-Pierre Baudet, ( fr ) Critica del trabalh marginal e de sa placa dins l'economia espectaculara .
• ( fr ) Les Amis de Nemesis, Voyage en Gimenologie (discussion al subjecte del despassament del trabalh dins l'Espanha libertaria de 1936).

Notas e referencias [ modificar | Modificar lo codi ]

1. ↑ ( fr ) Articles travailler et travail , in: Alain Rey (dir.), Le Robert, dictionnaire historique de la langue francaise , dictionnaires Le Robert, ISBN 2-85036-532-7
2. ↑ ( fr ) Article Travail , in: Alain Beitone et al., Dictionnaire des sciences economiques , Armand Colin, 2001, ISBN 2-200-26432-1
3. ↑ ( fr ) monaquisme crestian, Universitat de Tolosa-Joan Jaures
4. ↑ ( fr ) Anselm Jappe et Robert Kurz, Les habits neufs de l'Empire. Remarques sur Negri, Hardt, Ruffin , Leo Scheer, 2003
5. ↑ Serge Latouche, L'invention de l'economie , 2005
6. ↑ Per exemple: ( fr ) Reflexions sus ecologia... industrialisme... trabalh in Le Point d'Interrogations , L'abolicion del trabalh (The abolition of work) de Bob Black ( fr ) la revue Interrogations , …