Quiron (nom complet : (2060) Quiron o 95P/Quiron ; simbol astrologic: ) es un asteroide cometari de tipe centaure qu'orbita a l'entorn dau Soleu entre Saturne e Uranus . Descubert en 1977, es lo premier objecte conegut de la classa dei centaures, un ensemble d'asteroides que presentan de caracteristicas proprias ai cometas . Per aquela rason, Quiron es probablament un cors de la cencha de Kuiper arribat i a quauquei miliers d'ans dins lei regions internas dau Sistema Solara .

Istoria [ modificar | Modificar lo codi ]

Quiron foguet descubert lo 18 d'octobre de 1977 per l' astronom estatsunidenc Charles T. Kowal gracias au telescopi de 1,2 m de l' observatori dau Mont Palomar ^[1] . Dins aquo, era estat fotografiat per lo premier cop lo 24 d'abriu de 1895 e apareis sus plusors clichats ancians. Sa natura precisa foguet pas ben compresa. A l'epoca, era l' asteroide pus luechenc conegut e Kowal suggeriguet que l'objecte poguesse esser una cometa . Aquo explica l'origina dau nom Quiron, atribuit en 1978, per exprimir la possibla natura dobla asteroide/cometa en remandant a la dualitat ome / cavau dau centaure Quiron .

Dempuei sa descuberta, Quiron a marcat l'actualitat de l'astronomia en causa de son comportament particular. En 1988-1989, fogueron observadas una aumentacion sobda de sa luminositat e l'emission d'una coa e d'una cabeladura ^[2] . Pasmens, amb un diametre de mai de 150 km, era pas possible d'assimilar Quiron a una cometa. Foguet donc creada la categoria dei centaures per descriure aqueu tipe d'objecte. L'autre eveniment important aguet luoc en 2015 amb la descuberta d'un sistema d'aneus. D'efiech, apres la descuberta d'un sistema d'aneus a l'entorn de l' asteroide cometari Cariclo en 2014, una cola menada per Jose Luis Ortiz estudiet Quiron per assair de trobar una estructura similara ^[3] .

Caracteristicas [ modificar | Modificar lo codi ]

Coma totei lei centaures, Quiron es un objecte mau conegut. Es esferic mai lei variacions de sa luminositat empedisson un calcul precis de son diametre qu'es estimat entre 166 e 271 km. Son espectre es similar ais asteroides de tipe carbonat o au nucleu de la cometa de Halley ^[4] . Sa composicion es desconeguda mai de mesuras realizadas sus la coa cometaria an mostrat la presencia de compausats carbonats e azotats ( monoxid de carboni , cianurs ). Au ritme actuau d'emission, es possible que la mager part de Quiron siegue vaporizada dins quauquei milions d'ans.

Aqueu fach pausa la question de l'origina de Quiron. Segon lei calculs, son orbita es pauc establa e es quasi impossible de determinar sa posicion precisa i a quauquei miliers d'ans. Leis astronoms pensan donc qu'es un objecte en provenancia dei regions externas dau Sistema Solar arribat recentament dins la zona dei planetas gigantas. Sa talha similara ais objectes descuberts dins la cencha de Kuiper sosten aquela ipotesi .

Lo sistema d'aneus de Quiron auria un diametre d'environ 324 km. Auria un rotle dins lei variacions de luminositat de l'asteroide car son angle d'enclinason rebat mai o mens de lutz vers la Terra . Son origina es pas coneguda.

Orbita [ modificar | Modificar lo codi ]

Quiron a una orbita pron circulara qu'es descentrada a respecte dau Soleu . Son perieli es situat a 8,53 ua, es a dire a l'interior de l'orbita de Saturne . En revenge, son afeli se troba a 18,87 ua, en dela de l'orbita d' Uranus . Es pauc clinada (6,9°) e es una resonancia 2:1 existis benleu amb Saturne. Segon lei calculs actuaus, Quiron deu ocupar aquela trajectoria dempuei solament 2 000 ans. A terme mejan, dins aperaqui 10 000 ans, deuria venir una cometa de periode cort en causa de l'influencia gravitacionala de Saturne.

Observacion e exploracion [ modificar | Modificar lo codi ]

Quiron es un objecte de magnitud aparenta situada entre 14,9 e 18,93. Son observacion es donc malaisada e existis pas de fotografias detalhadas de sa superficia. Una mission d'estudi estatsunidenca es en cors d'estudi per la NASA dins l'encastre dei programas New Frontiers program o Flagship missions .

Annexas [ modificar | Modificar lo codi ]

Liames internes [ modificar | Modificar lo codi ]

• Asteroide
• Cencha de Kuiper
• Centaure (asteroide)

Bibliografia [ modificar | Modificar lo codi ]

Notas e referencias [ modificar | Modificar lo codi ]

1. ↑ Kowal, Charles T.; Liller, William; Marsden, Brian G. (December 1978). "The discovery and orbit of /2060/ Chiron". In: Dynamics of the Solar System; Proceedings of the Symposium, Tokyo, Japan, May 23?26, 1978 . 81: 245?250.
2. ↑ Hartmann, William K.; Tholen, David J.; Meech, Karen J.; Cruikshank, Dale P. (January 1990). "2060 Chiron - Colorimetry and cometary behavior". Icarus . 83 (1): 1?15.
3. ↑ Ortiz Moreno, Jose Luis; Duffard, Rene Damian; Pinilla-Alonso, Noemi; Alvarez-Candal, Alvaro; Santos-Sanz, Pablo; Morales Palomino, Nicolas Francisco; Fernandez-Valenzuela, Estela del Mar; Licandro, Javier; Campo Bagatin, Adriano; Thirouin, Audrey (2015). "Possible ring material around centaur (2060) Chiron". Astronomy & Astrophysics . 576 : A18.
4. ↑ Luu, Jane X.; Jewitt, David C. (September 1990). "Cometary activity in 2060 Chiron". Astronomical Journal . 100 : 913?932.