Eva Duarte de Peron (nascuda a Los Toldos lo 7 de mai de 1919 - morta a Buenos Aires lo 26 de julhet de 1952 ), coneguda per son escais d' Evita Peron , foguet la femna de Juan Domingo Peron , militar e president d' Argentina de 1946 a 1955 e tanben de 1973 a 1974 . Es un dels personatges mai celebres de l'istoria argentina.

Biografia [ modificar | Modificar lo codi ]

Lo loc de neishenca d'Evita (vaduda Eva Ibarguren ) qu'ei un enigma. Un document faus establit per era quan espose lo generau Peron que mentau Junin lo 7 de mai de 1922 . Que s'a credut longtemps qu'era en vertat a Los Toldos en 1919 d'estar lo loc on e prave dab la soa familha. En vertat, co qui sabem qu'ei que lo son pair qu'era un proprietari de terras qui aveva ua vita dobla dab ua familha oficiau dab la soa molher e mainatges non arreconeguts dab la mair d'Evita, Juana Ibarguren. Per aquesta rason, la mainada que sere dilheu vaduda dens la proprietat pairau La Union . Ua auta ipotesi que mentau la quita ciutat de Junin on la mair e sere dilheu anada enta i arreceber assistencia medicau.

Mainada, Evita qu'avo de sofrir mantuns abaishaments per'mor d'estar ua hilha naturau . Lo son pair non arreconego pas cap deus sons hilhs dab Juana Ibargurene e que viscon dab chic de mejans financiers. Qu'era un proprietari d'origina basca francesa, politician conservator e chic oneste. A la soa mort, la familha d'Evita qu'avo d'abandonar lo camps on vivevan enta installa's a Los Toldos on totom la sabeva "hilha naturau". Durant la soa carriera politica, que's pelege contra aquesta mena de discriminacion.

Durant la soa infancia pauc gaujosa qu'aime hera lo cinema e las recitacions e que comence a aver sauneis de har l'actrica un dia.

Arron, la familha que's mude a la ciutat de Junin on Juana Ibarguren avo ua pension. Un ser, lo cantaire Agustin Magaldi que s'i ostale e Eva que's las vire enta'u convencer de l'ajudar a anar a Buenos Aires enta realizar aqueth saunei.

Las purmeras annadas que hon mauaisidas e Evita non s'i escade pas brica au cinema. que pati la hami e lo prauber. Qu'avo quitament de har fotografias leugerament eroticas (per aquestas tempsadas). Lo son succes qu'arribe a la radio on fin finau e aqueso ua certa notorietat e un poder d'influencia qui la de lo parat de tornar au cinema, aqueste cop per la grana porta (en poder, enter autes causas procurar celluloide, qui dens las annadas 40 e era hera rar). Aquesta situacion que genere rivalitats, la mei famosa dab l'actrica Libertad Lamarque qui ane dinc a exilia's au Mexic .

En 1944 un terratrem que segoti la ciutat de San Juan (capitau de la provincia de San Juan ). A l'escadenca de l'espectacle de solidaritat au Luna Parcque rescontre lo generau Juan Domingo Peron en plena pujada de cap au poder e qu'anava esposar.

En 1945 Peron que ho arrestat e detiengut dens l' Isla Martin Garcia  ; qu'era quitament prest a abandonar tot esper de carriera politica e a se retirar de la vita publica ; totun, los sons partisans que mobilizen las massas e qu'obliguen lo govern a'u liberar lo 17 d'octobre de 1944. Arron, que's basti la legenda d'ua Evita qui aure mobilizadas las massas era medisha, mes aquo qu'ei faus puish qu'en aqueras temporas Evita n'aveva pas cap pes politic.

Qu'aproheite totun de la pujada politica deu son marit, vadut president, enta prener la soa revancha sus l'oligarquia. Com purmera dauna que deveva presidir la Sociedad de Beneficiencia (la Societat de Benhasenca) qui era ua associacion de hemnas de l'oligarquia qui's divertivan dab lo pretexte de recoltar moneda entaus praubes. Non volevan pas d'Eva Peron (hilha naturau, vaduda prauba, a la campanha, actrica e peronista) mes fin finau e cap d'ua longa procedura que se l'avon d'acceptar. Qu'era la debuta d'ua competicion enter era e las daunas de l'oligaquia.

Dens aqueste combat, shens non pas desbrembar d'on e vieneva, que's pelege entaus praubes entaus mainatges e enta las joenas mair solas. Los mejans emplegats n'eran pas tostemps legaus (qu'emplegue mantuns biais d'intimidacion suber los qui podevan pagar) e shens cap de comptabilitat mes que balhava era medisha e directament l'ajuda aus praubes en beth los arreceber particularment o en tot distribuir presents aus mainatges. Au contra de la Sociedad de Beneficiencia lo pretzheit b'era pas de donar causas de pauc valor aus praubes mes au contre de'us tornar la dignitat (en beth auherir, per exemple a ua mainada o a ua hemna prauba lo vestit qui n'aveva pas enta har la purmera comunion o lo maridatge). Aqueste contacte e aquesta atencion directa de cap aus quaus e consacrava dias sancers que la den ua popularitat de las granas e massiva. Qu'e atau qui vado Evita e los qui aperava afectuosament los sons descamisados (los "shens camisa").

En 1947 que he ua virada en Europa. Que ho arrebuda peu president Auriol e peu Papa Pi XII ; en Soissa l'oligarquia argentina qu'emplegue la soa influencia enta qui la vesita oficiau no hossi pas ua escaduda ; en Anglaterra la reina que's las vire enta non la pas arreceber, donc Evita n'i ane pas ; fin finau la consecracion qu'arribe dab lo viatge en Espanha on ho arrecebuda com ua reina per'mor lo dictator Francisco Franco insollat qu'aveva hera besonh de l'ajuda d'Argentina.

A maugrat d'aquesta miei escaduda, Evita au son retorn en Argentina que ho arrecebuda per ua horrera entosiasta de descamisados .

La popularitat d'Evita que sostiene la deu regim peronista. Totun, dens l'entoratge politic de Peron, aquesta popularitat b'era pas tan grana. En tan que moviment populista, lo peronisme qu'amassava sensibilitats e interes politics hera despariers e tots b'eran pas virats de cap aus interes deus praubes dehenuts per Evita.

A l'escadenca de las eleccions de 1951 e de la Convencion peronista, las massas de militants peronistas qu'esperavan la formula Peron com president e Evita com vicepresidenta. Au balcon quan lo poble ac demandava en cridant, Evita que domande au son marit co qui caleva arresponer ; aqueste que digo alavetz digas que oc mes shens non pas ac diser . Evita qu'emplegue ua formula ambiguosa e que declare au micro Que harei com ac digui lo generau. . Fin finau non ho pas causida com vicepresidenta. Que's mori chic de temps arron d'un cancer de l'uterus e au cap d'ua longa agonia.

Chic arron, lo son hrair, Juan, qu'era trobat mort (oficiaument suicidat).

Necrografia [ modificar | Modificar lo codi ]

A la soa mort, lo cos d'Eva Peron que ho momificat peu doctor Pedro Aras. Lo regim peronista qu'organize obsequias nacionaus. Las massas qu'arrecontin de cap a Buenos Aires enta demorar oras e quitament diadas enta la poder veder un darrer cop (tan per tan quauques segondas). Arron, que ho hicat au som de la tor de la CGT per demorar la bastida d'un mausoleu pas jamei entamenat. En 1955 , un cop d'Estat aperat Revolucion Libertadora que capvire lo generau Peron. Lo naveth president, lo generau Aramburu, que voleva har desapareisher lo cop mes shens non pas los destruser per'mor de las soas conviccions catolicas. Que'u he estujar per l'armada. Totun, hens sengle estujau, candelas alucadas qu'apareishen ; que hon interpretadas per l'armada com signes que l'oposicion peronista armada d'esquerra e sabeva on e demorava lo cos de la soa madona. Un militar que ho encargat de l'esconer en co son ; fatigat e en plena paur paranoiaca qu'aucide la soa molher prenhada un cop qu'aquesta e tornava a casa en la beth prener per un terrorista. Aramburu que decidi d'estujar aqueste cos a l'estrangier dab un faus nom e en tot mandar mantuns atahuts enter perder las pistas.

Non volo quitament pas saber eth medish on era anat fin finau ; que ho lo generau d'origina bearnesa Alejandro Agustin Lanusse qui s'encargue de l'operacion. Per aquesta rason, quan mantuas annadas arron, Aramburu e hore pres, torturat e executat per la guerrilla , non podo pas conh.essar on e demorava lo cos qu'aveva estujat. En vertat qu'era sepelit a Milan hens lo cemiteri deu Verano devath lo nom de Maria Maggi.

Un cop vadut president e prest a tornar la democracia (e donc lo poder au generau Peron), Lanusse que s'encargue de l'operacion inversa : tornar lo cos au generau Peron alavetz en exili a Madrid hens lo quartier de Puerta de Hierro . Aquo que ho heit en 1971. Dab lo son retorn au poder, aqueste que he tornar en Argentina lo cos de la soa dusau molher en que la he sepelir au cemiteri de La Recoleta (paradoxaument lo cemiteri de l'oligarquia qui tant aveva combatuda).

• Portau d’Argentina