Un article de Wikipedia, l'enciclopedia liura.
Los Andes entre
Chile
e
Argentina
.
Los
Andes
que se sonan tanben la
Cordilhiera dels Andes
(var.
Cordilhera deus Andes, Cordilhiera daus/deis/dei Andes, Cordilheira daus Andes
) (en
quichoa
Antikuna
, en
espanhol
los Andes
) son una longa cadena de
montanhas
, la mai granda del mond, que se trapa tot de long de la costa occidentala d'
America del Sud
. A une longor de 8000 km e una largor de 500 km.
Lo gentilici es
andin -a
.
La cadena andina se compausa principalament de doas grandas cadenas, la
Cordilhiera Orientala
e la
Cordilhiera Occidentala
, sovent desseparadas per una depression intermediaria prigonda, ont se quilhan d'autras cadenas d'importancia menora, e que la principala n'es la cadena costiera de Chile. D'autras cadenas pichonas se quilhan suls costats de la cadena granda. La
Cordilhiera de la Costa
comenca a la punta sud del continent e s'espandis cap al nord, parallela a la costa, essent descopada al comencament en d'
illas
nombrosas, formant puei lo limit oest de la granda val centrala de
Chile
. Cap al nord la cadena costiera contunha en serras pichonas o pueches isolats al ras de l'
Ocean Pacific
fins a
Venecuela
, sempre ocupant la meteissa val mai o mens vesedoira a l'oest de la granda cadena de l'oest. La montanha s'espandis sus set paises:
Argentina
,
Bolivia
,
Chile
,
Colombia
,
Equator
,
Pero
e
Venecuela
, que d'unes son coneguts coma "Estats andins".
La cadena de montanha dels Andes es lo massis montanhos mai naut fora
Asia
. Lo pic pus naut,
Aconcagua
, culmina a 6962 m. Lo som del
Mont Chimborazo
dins los Andes equatorians es lo punt de la superficia de la terra mai aluenhat de son centre, pr'amor de l'arcadura equatoriala. Los Andes podon pas concurrenciar
Imalaia
en nautor mas son pus largs e pus longs.
