Istoria [ modificar | Modificar lo codi ]

1480  : modernizacion de l'armada francesa per lo rei Lois XI que decidet de remplacar la milicia deis arquiers francs per una infantaria permanenta.
1480  : revirada d'una ataca otoman contra Rodes defenduda per l' Ordre deis Espitaliers (→ 1522 ).
1480  : mandadis d'una ambaissada etiopiana en Egipte per lo regent. La mission obtenguet diversei concessions dei Mamelocs , compres la nominacion d'un metropolita noveu a la testa de la Gleisa Etiopiana . En revenge, l'armada etiopiana, totjorn en guerra contra leis estats musulmans d' Africa Orientala , foguet durament batuda laissant l'iniciativa dei combats a seis adversaris.
1480  : mort de Tlacaelel , fiu de Huitzilihuitl e fraire de Chimalpopoca e de Moctezuma I ^er . Dempuei 1428 , avia un rotle important au sen dau govern e dau clergat de Tenochtitlan e era estat a l'origina d'una reforma importanta de la religion asteca, especialament amb l'integracion de divinitats novelas eissidas dei pobles vencuts, e de la redaccion d'una mitologia novela regardant leis originas deis Astecs permetent de legitimar lo poder e lei conquistas de son paire e de sei fraires.
1480  : represa de combats entre Astecs e Tarascs . S'acaberon per de succes defensius tarascs.
1480  : revirada d'una expedicion militara organizada per lo Khanat d'Astrakhan contra Moscou .
1481  : mort dau comte Carles III de Provenca . En l'absencia d'eiretiers clars, aquo entrainet l'annexion dau Comtat de Provenca per Franca .
1481  : mort dau tlatoani Axayacatl . Son fraire Tizoc li succediguet. Son reine acomencet d'un biais negatiu ambe la revirada de l'expedicion militara que devia tradicionalament l'inaugurar.
1481  : mort dau khan de l'Orda d'Aur , Mahmud bin Kuchuk . Foguet remplacat per Shayk Ahmad .
1483  : arribada e l'explorator portugues Diogo Cao en Kongo . Foguet receput dins la capitala per lo manikongo Nzinga Nkuwu e de contactes pacifics fogueron establits amb Portugal .
1486  : mort dau tlatoani astec Tizoc que foguet beleu assassinat. Son fraire Ahuitzotl li succediguet.
1487  : fin de la bastida dei trabalhs d'agrandiment dau Templo Mayor acomencats durant lo reine de Tizoc ( 1481 - 1486 ). Leis autoritats de Tenochtitlan organizeron una ceremonia religiosa forca importanta marcada per un nombre important de sacrificis umans (80 400 segon lo Codex Duran ).
1489  : mort dau sultan de Delhi , Bahlul Lodi , que foguet remplacat per son fiu Sikandar Lodi .

Cultura [ modificar | Modificar lo codi ]

1480  : apres aperaqui dos segles de trabalhs, acabament de la catedrala d'Albi .
1485  : comencament de la construccion dau Kremlin de Moscou actuau. La fortalesa medievala , destrucha en 1446 per un terratrem , foguet pas restaurada. En placa, un edifici fortificat inspirat per l' arquitectura italiana de la Renaissenca . Lei trabalhs iniciaus s'acaberon en 1495 , mai la mager part dei tsars ordoneron l'apondon de construccions suplementarias.
v. 1486  : realizacion dei Paisatges dei quatre sasons , cap d'obra dau pintre japones Sessh? T?y? ( 1420 - 1506 ). Es un rotleu d'una longor de 15 m pintat segon la tecnica dau suiboku , una mena de lavat amb de tencha de China , que mescla un estil d'origina chinesa amb de temas nipons.
1487  : acabament de trabalhs d'agrandiment dau Templo Mayor de Tenochtitlan que prenguet sa forma quasi definitiva. D'efiech, lei trabalhs ulteriors son totalament desconeguts en causa dei destruccions entrainadas per la conquista espanhola dau territori astec.

Sciencias e tecnicas [ modificar | Modificar lo codi ]

1481  : invencion d'un model de paracasuda per l' Italian Leonardo da Vinci ( 1452 - 1519 ).
1489  : invencion dei signes "+" e "?" per l' Alemand Johannes Widmann ( 1462 - 1498 ) dins son obratge aritmetic Behende vnnd hubsche Rechnug auff allen Kauffmanschafften .

Deces [ modificar | Modificar lo codi ]

Liames internes [ modificar | Modificar lo codi ]

Bibliografia [ modificar | Modificar lo codi ]

Notas e referencias [ modificar | Modificar lo codi ]