Istoria [ modificar | Modificar lo codi ]

1450  : epidemia de pesta entre Arle e Selon de Provenca . Causet la mort de miliers d'abitants, compres lo cardenau Lois Aleman .
1450  : batalha de Formigny entre una armada francobretona e lei tropas anglesas cargadas de defendre Normandia . Leis Angles fogueron durament batuts entrainant la conquista francesa de la region e la fin de la Guerra de Cent Ans dins la mitat septentrionala de Franca .
1450  : en Etiopia , lo negus Kwestantinos I ^er reuniguet un concili dei caps de la Gleisa Etiopiana . Capiteron de trobar un compromes regardant lei divisions teologicas aparegudas apres lei criticas de l'abat Ewostatewos . Aqueu succes permetet de resouvre la crisi teologica e donet un prestigi immens au negus.
1450-1454  : periode de faminas recurrentas en Mesoamerica (→ 1454 ).
1451  : mort dau sultan otoman Murad II que foguet remplacat per son fiu Mehmet II . Mau assegurat de la fidelitat de sei tropas, lo sultan noveu comencet de manobras diplomaticas e militaras per conquistar Constantinoble (→ 1452 - 1453 ).
1451  : en Majapahit , mort dau rei Kertawijaya que foguet remplacat per Bhre Pamotan .
1452  : rompedura entre Otomans e Bizatins . Numericament superiors, lei Turcs pogueron fortificar la region deis Estrechs e comencar lo blocus de Constantinoble .
1452-1453  : en Oceania , violenta erupcion dau volcan Kuwae (uei situat en Vanuatu ). Foguet probablament a l'origina d'emissions forca importantas de gas sofrats , probablament superioras a aquelei dau Mont Tambora en 1815 , que treboleron grevament lo clima mondiau durant leis ans seguents.

1453  : en Guiana , batalha de Castilhon entre una armada francobretona e lei tropas anglesas cargadas de defendre la region. Lo combat s'acabet per una importanta victoria francesa que marquet la fin de la Guerra de Cent Ans . Lo conflicte s'acabet per una victoria francesa amb la conquista de totei lo domeni continentau angles franc dau port de Calais .

1453  : setge e presa de Constantinoble per leis Otomans . Aquo marquet la fin definitiva de l' Emperi Bizantin (e donc de l' Emperi Roman ) e permetet ai Turcs d'installar sa capitala dins la vila. La mager part dei caps bizantins, compres l'emperaire Constantin XI , fogueron tuats durant la batalha.
1453  : reconoissenca pontificala dau Privilegium Maius revendicat per lei ducs d' Austria . Aquo li permetet de venir arquiduc e d'obtenir diversei poders feodaus.
1453  : en Corea , capitada d'un cop d'estat organizat per Sejo de Joseon , oncle dau rei e pretendent au trone. Lei dos ministres principaus de la regencia , Hwangbo In e Kim Jongseo , fogueron arrestats e executats. Puei, Sejo capitet d'obtenir lo sosten d'una partida de l'eleit administratiu e intellectuau dau reine per preparar lo reversament definitiu dau rei Danjong de Joseon .
1453  : illustracion de l'importancia donada per lei Ming au redreicament de l'administracion de l'Emperi, lei censors cargats de susvelhar e d'inspectar la burocracia provinciala receberon un acces directe a l'emperaire.
1453  : en Valaquia , revirada d'un complot organizat per de marchands saxons contra Vlad III Tepes . Lei represalhas fogueron saunosas.
1453  : en Egipte , mort dau sultan mameloc Jaqmaq que foguet remplacat per son fiu Al-Mansur Uthman . Pasmens, vengut rapidament impopular au sen de l'eleit mameloc, foguet remplacat per Inal .
1453-1456  : en Majapahit , crisi de succession (benleu una guerra civila ) que s'acabet amb la presa dau poder per Girisawardhana , fiu dau rei Kertawijaya .

1454  : en Italia , signatura de la Patz de Lodi entre Milan e Venecia . Aquo permetet de fixar l'equilibri politic dins la region fins a la fin dau segle.
1454-1456  : en Mesoamerica , apres la famina de 1450 - 1454 , la situacion agricola demoret malaisada amb un periode de secaressas grevas.
1458-1460  : conquista dau Despotat de Morea per leis Otomans .

Cultura [ modificar | Modificar lo codi ]

1451  : acabament dei frescas de la Capela Nicolina realizadas per lo pintre italian Fra Angelico .

Sciencias e tecnicas [ modificar | Modificar lo codi ]

Deces [ modificar | Modificar lo codi ]

Liames internes [ modificar | Modificar lo codi ]

Bibliografia [ modificar | Modificar lo codi ]

Notas e referencias [ modificar | Modificar lo codi ]