Fra Wikipedia ? det frie oppslagsverket
Liljeslekta
(
Lilium
) er ei
planteslekt
i
liljefamilien
av
laukplantar
som gjev store blomar. Ho er utbreidd i
Eurasia
og
Nord-Amerika
.
I Noreg er desse artane registrerte:
[1]
[2]
- Krøll-lilje
(
L. martagon
), framandart fra før 1800, livskraftig (LC) i Raudlista 2021
[3]
- Tigerlilje
(
L. lancifolium
), framandart, lag risiko (LO) i Framandartslista 2023
[4]
- Brannlilje
(
L. bulbiferum
), framandart fra før 1800, livskraftig (LC)
[3]
- Hagebrannlilje
(
L.
×
hollandicum
), framandart, lag risiko (LO)
[4]
- Madonnalilje
(
L. candidum
), framandart, ingen kjend risiko (NK),
dørstokkart
[4]
- Sibirlilje
(
L. pensylvanicum
), framandart, ikkje vurdert (NR) i Framandartslista 2018
[5]
Plantane veks i store delar av
Europa
og
Asia
sørover til
Nilgirifjella
i India og
Filippinane
. I
Amerika
finn ein dei sør i
Canada
og i store delar av
USA
.
Dei store, prangande blomane har seks
kronblad
, ofte
lukt
, og finst i ei rekkje fargar fra
kvitt
til
gult
til
raudt
. Dei kan vera einsfarga eller mønstra.
Liljelaukar er
stiverike
og kan etast som
rotfrukter
, men mange av dei har ein
bitter
smak. Laukar som ikkje er bitre, som
L. lancifolium
(
tigerlilje
),
L. pumilum
og særleg
L. brownii
, blir dyrka i stor skala i
Kina
som
luksus
- eller
helsemat
som hovudsakleg blir seld i tørka tilstand. Desse blir særleg etne om
sommaren
fordi dei har ein kjølande effekt pa kroppen.
Liljeslekta kan delast inn i seksjonar som her følgjer Comber.
[6]
Artsinndelinga følgjer
World Checklist of Selected Plant Families
,
[7]
medan taksonomien til seksjonen
Pseudolirium
er fra
Flora of North America
,
[8]
den til
Liriotypus
har teke med Resetnik et al. 2007,
[9]
taksonomien til kinesiske artar følgjer
Flora of China
[10]
og taksonomien til
Sinomartagon
og
Archelirion
følgjer Nishikawa et al.
[11]
[12]
Dei sju seksjonane er:
- Martagon
- Pseudolirium
- Liriotypus
- Archelirion
- Sinomartagon
- Leucolirion
- Daurolirion
Nokre artar som tidlegare var med i liljeslekta er blitt flytt til andre slektar. Dette gjeld mellom anna
Cardiocrinum
,
Notholirion
,
Nomocharis
og
Fritillaria
.
Lilje blir og brukt om store blomar i andre slekter, da gjerne i ei samansetjing, som
vasslilje
.
Kvinnenamn som
Lilja
,
Lily
og
Susanna
tyder 'lilje'.
- ↑
Reidar Elven mfl. (2022).
Norsk flora
(8. utg.). Oslo:
Det Norske Samlaget
. s. 185?186, 1166.
- ↑
≪Artsdatabanken: Namnetre liljeslekta≫
. Artsdatabanken
. Henta 29. mars 2023
.
- ↑
3,0
3,1
≪Raudlista: Liljeslekta≫
. Artsdatabanken. 24. november 2021
. Henta 29. mars 2022
.
- ↑
4,0
4,1
4,2
≪Fremmedartslista 2023≫
.
Framandartslista
2023
. Artsdatabanken. 11. august 2023
. Henta 13. februar 2024
.
- ↑
≪Fremmedartslista 2018:
Lilium pensylvanicum
sibirlilje≫
.
Framandartslista
2018
. Artsdatabanken. 24. april 2018
. Henta 29. mars 2023
.
- ↑
Harold Comber, 1949. "A new classification of the genus Lilium." Lily Yearbook, Royal Hortic. Soc., London. 15:86?105.
- ↑
Govaerts, R.,
≪Plants of the World Online≫
,
World Checklist of Selected Plant Families
(The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew.)
, henta 3. februar 2013
- ↑
Flora of North America, Vol. 26,
Online
- ↑
Resetnik I., Liber Z., Satovic Z., Cigic P., Nikolic T. (2007). ≪Molecular phylogeny and systematics of the
Lilium carniolicum
group (Liliaceae) based on nuclear ITS sequences≫.
Plant Systematics and Evolution
265
: 45?58.
doi
:
10.1007/s00606-006-0513-y
.
- ↑
Flora of China, Vol. 24,
eFloras.org
- ↑
Nishikawa Tomotaro, Okazaki Keiichi, Arakawa Katsuro, Nagamine Tsukasa (2001).
≪Phylogenetic Analysis of Section
Sinomartagon
in Genus
Lilium
Using Sequences of the Internal Transcribed Spacer Region in Nuclear Ribosomal DNA≫
.
育種??誌 Breeding science
51
(1): 39?46.
doi
:
10.1270/jsbbs.51.39
.
- ↑
Nishikawa Tomotaro, Okazaki Keiichi, Nagamine Tsukasa (2002).
≪Phylogenetic Relationships among
Lilium auratum
Lindley,
L. auratum
var.
platyphyllum
Baker and
L. rubellum
Baker Based on Three Spacer Regions in Chloroplast DNA≫
.
育種??誌 Breeding science
52
(3): 207?213.
doi
:
10.1270/jsbbs.52.207
.
- ↑
≪Lilium pyrophilum in Flora of North America @≫
. Efloras.org
. Henta 3. februar 2013
.
- ↑
≪Lilium philippinense (Benguet lily)≫
. Shoot Limited
. Henta
10 februar
2015
.
- ↑
≪Park personnel rear vanishing Benguet lily≫
.
Sun.Star
Baguio. 13 august 2013
. Henta
10 februar
2015
.