Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een
wandelstok
is van oorsprong een stok die voor wandelen wordt gebruikt. Wandelstokken worden inmiddels voor verschillende doeleinden gebruikt. Zij worden gemaakt van
hout
(in de 18e eeuw van
letterhout
)
bamboe
,
metaal
of
kunststof
, zoals
carbon
.
De gewone wandelstok is een houten stok die wordt gebruikt om het lopen te vergemakkelijken, als extra steun tegen omvallen, en in schuine stand als extra steun om zich enigszins af te zetten tegen de grond, ook als de gebruiker goed ter been is. In de
negentiende
en eerste helft van de
twintigste eeuw
was de wandelstok een statussymbool voor heren uit de betere stand. Veelal hadden de dure exemplaren een zilveren of ivoren knop bovenop. Zowel oudere als jongere heren liepen daarmee op straat, niet omdat ze de stok nodig hadden maar louter als versiering. Soms werden ze ook gebruikt als verdediging tegen bijvoorbeeld aanvallen van honden of ongewenste individuen.
[1]
[2]
Sommige stokken dienen niet alleen ter ondersteuning, maar hebben een, soms noodzakelijke, functie.
- Blindenstok
- De
blindenstok
dient als hulpmiddel voor blinden om de weg te kunnen vinden. Deze stok is wit met een paar rode ringen, zodat de gebruiker als blinde herkenbaar is. Aangezien de gebruiker er meestal niet op hoeft te steunen en er onbedoeld schade mee zou kunnen aanrichten, is het meestal een lichte stok van verend materiaal.
- Kruk
- De
kruk
is een
medisch hulpmiddel
ter ondersteuning van iemand die slecht ter been is. Door een kruk wordt men onder de
oksels
of de
onderarm
ondersteund. Een gewone wandelstok heeft voor veel mensen de functie van een kruk. Er bestaan stokken met een uitklapbaar stoeltje waarop de gebruiker korte tijd kan rusten (shooting stick).
- Paraplu
- Een gewone
paraplu
is een wandelstok met ingebouwd regenscherm.
- Toneelrekwisiet
- Soms hebben wandelstokken geen functie, maar worden zij uitsluitend gebruikt als
rekwisiet
, bijvoorbeeld door
Charlie Chaplin
met zijn bamboestok.
- Verzamelobject
- In het begin van de twintigste eeuw ontwikkelde zich een speciale wandelstokcultus. Zo zijn er wandelstokken met onder het handvat een geheim flesje jenever in geval van dorst tijdens de wandeling, of een naaigarnituur. Er waren zelfs wandelstokken met een dierenkop als knop (bijvoorbeeld een hond of een ezel). Door op een verborgen knopje te drukken puilden de ogen uit en ging de bek open waarin een paar muntstukken verborgen zaten zodat men bijvoorbeeld de koetsier, de krantenjongen op straat of de garderobe-dame in het theater een
fooi
kon geven.
- Dergelijke functionele wandelstokken zijn inmiddels gewilde en kostbare verzamelobjecten geworden.
- Souvenir
- In toeristische gebieden worden vaak kleine metalen schildjes (
stocknagels
) verkocht, die op een houten wandelstok kunnen worden gespijkerd, als aandenken aan een wandeltocht of vakantie.
- Goastok
- In
Twente
is de
goastok
bekend, die wordt gemaakt van een tak die door een
slingerplant
in een spiraalvorm geforceerd is. Deze wordt ook wel als souvenir verkocht.
- Wapen
- Er bestaan wandelstokken in twee delen, waarbij een steekwapen bevestigd is aan het handvat. Door het handvat uit de stok te trekken, ontbloot zich een soort degen als steekwapen voor zelfverdediging, mocht men tijdens een wandeling worden aangevallen.
- Ereteken
- Wandelstokken en ceremoniele staven zijn in veel culturen gebruikt als teken van waardigheid. Denk aan de
Maarschalkstaf
of admiraalstaf. De moderne Zuid-Afrikaanse
Orde van de Strijdmakkers van O.R. Tambo
kent als een van de onderscheidingstekens een fraai bewerkte wandelstok. De uit donker inheems hout gesneden stok is een teken van waardering voor de ondervonden steun en tegelijkertijd ook een verplichting om de drager te steunen en te ondersteunen.
[3]
- Prikpen
- Een prikpen is een wandelstok met aan de onderkant een ijzeren pen die ervoor zorgt dat mensen grip hebben. Prikpennen worden vooral gebruikt voor bergroutes, omdat een
berg
rotsen
en barsten heeft waardoor mensen geen houvast hebben. De ijzeren pen wordt in de rots gestoken om niet uit te glijden.
- Langlaufen
- Bij
langlaufen
gebruikt men prikpennen, die ook wel stokken worden genoemd. De stokken hebben dezelfde functie, ze worden in de
sneeuw
of het hardbevroren ijs geprikt zodat mensen zich gemakkelijker staande kunnen houden.
- Milieu
- Sommige prikpennen hebben een andere functie: ze worden gebruikt om
zwerfafval
, zoals papier en bladeren, op te ruimen. De ijzeren pen wordt in het papier of blad gestoken, dat vervolgens in de
vuilniszak
wordt gedeponeerd. Ze worden vooral in parken en recreatiegebieden gebruikt om de natuur schoon te houden.
- Poles
- Bij
Nordic walking
worden
poles
gebruikt, dat zijn aangepaste skistokken. De pole weegt tussen de 150 en de 300 gram.
[4]
De lengte van de pole is tussen de 100 en de 135 centimeter. Een pole bestaat uit de volgende onderdelen:
- De
strap
of lus: De verbinding tussen de hand en de
pole
. De strap zorgt dat de positie van de pole zich precies tussen de duim en de wijsvinger bevindt. Op de strap kan de Nordic walker kracht uitoefenen en de pole moet niet los raken tijdens het lopen.
- Het
handvat
wordt vastgehouden als de pole recht in de grond staat. Het handvat wordt gemaakt van
kunststof
,
foam
of
kurk
.
- De
spike
is de scherpe punt onderaan de pole. Tijdens Nordic walking wordt de punt in de grond gezet en zet de Nordic walker zich ermee af. Bij harde ondergronden gebruikt de Nordic walker een dop die hij op de spike zet.
- De
teller
(het "kapje") zit zo'n 5 centimeter boven de punt van de spike, om te voorkomen dat de pole te diep de grond in gaat.
- De steel is gemaakt van
koolstof
of een
aluminiumlegering
. Bij sommige stelen is de lengte aan te passen.
- Skistokken
- Prikstokken die worden gebruikt bij het
skien
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
Colonel Thomas Hoyer Monstery: Self-Defense for Gentlemen and Ladies , Blue Snake Books, 2015
- ↑
H.G. Lang: The Walking Stick: Method of Self-Defense , Athletic Publications Ltd, 1920
- ↑
(
en
)
Website van de Zuid-Afrikaanse president
:"a symbol of appreciation for the support and solidarity shown, and similarly a commitment to support and stand by the recipient in return."
- ↑
"Aanschaf Nordic Walking stokken"
, Wandelzoekpagina.nl, Robin van Olphen
|