Tom en Jerry
|
|
|
Genre
|
Tekenfilmserie
|
Bedenker
|
William Hanna
,
Joseph Barbera
|
Originele stemmen
|
Harry E. Lang
,
Clarence Nash
, William Hanna,
Red Coffey
,
Lillian Randolph
,
Billy Bletcher
,
Daws Butler
,
Mel Blanc
, Allen Swift
|
Regie
|
William Hanna (1940?58), Joseph Barbera (1940?58),
Gene Deitch
(1961?63),
Chuck Jones
(1963?67),
Maurice Noble
(1964?67),
Abe Levitow
(1965?67),
Tom Ray
(1966?67),
Ben Washam
(1966?67)
|
Scenario
|
William Hanna (1940?58), Joseph Barbera (1940?58), Gene Deitch (1961?62),
Eli Bauer
(1961?62),
Larz Bourne
(1961?62),
Michael Maltese
(1963?67),
Jim Pabian
(1965),
Bob Ogle
(1966?67),
John W. Dunn
(1965-67)
|
Land van oorsprong
|
Verenigde Staten
|
Productie
|
Producent
|
Rudolf Ising
(1940),
Fred Quimby
(1940?55), William Hanna (1955?58), Joseph Barbera (1955?58),
William L. Snyder
(1961?62), Chuck Jones (1963?67),
Walter Bien
(1963?65),
Les Goldman
(1963?67), Earl Jonas (1965?67)
|
Distributie
|
Metro-Goldwyn-Mayer
(1940?1996)
Turner Entertainment Co.
(1986?nu)
Warner Bros. Entertainment
(1996?nu)
|
Uitzendingen
|
Afleveringen
|
164
|
|
Tom en Jerry
(
Engels
:
Tom and Jerry
) is een
Amerikaanse
tekenfilmreeks
over een
kat
(Tom) en een
muis
(Jerry). De show werd oorspronkelijk geproduceerd door
Metro-Goldwyn-Mayer
en is bedacht door
William Hanna
en
Joseph Barbera
. Sinds 1993 wordt de productie verricht door
Warner Brothers
.
De reeks is een van de populairste animatiereeksen ter wereld.
- De
Tom en Jerry
-geschiedenis wordt meestal verdeeld in zeven periodes:
- Hanna-Barbera-periode (1940-1958)
- Gene Deitch-periode (1961-1963)
- Chuck Jones-periode (1963-1967)
- Latere Hanna-Barbera-periode (1975)
- Filmation Associates (1980)
- Hanna Barbera Studios (1990-1993)
- Warner Brothers (1993-heden)
Van 1940 tot 1958 werden 114
Tom en Jerry
-tekenfilms geproduceerd door de
Metro-Goldwyn-Mayer cartoon studio
in
Hollywood
waarna de filmstudio werd gesloten. Destijds werden de tekenfilms, net als alle animatiefilmpjes uit die tijd, in de bioscoop gedraaid. Deze 114 tekenfilms worden tegenwoordig gezien als tijdloze klassiekers en zijn wereldwijd nog steeds erg populair. Zeven ervan werden met
Academy Award voor Beste Korte Animatiefilm
bekroond, waarmee
Tom en Jerry
net onder
Walt Disneys
Silly Symphonies
komt te staan als de animatiereeks die de meeste Oscars won.
Tom en Jerry
kreeg nadien nog vele vervolgen: in 1960 gaf MGM de productie van
Tom en Jerry
aan Rembrandt Films (geleid door
Gene Deitch
) in
Praag
, in het toenmalige
Tsjecho-Slowakije
. Het resultaat was een reeks erg goedkoop geproduceerde en surrealistische animatiefilms. Drie jaar later keerde de productie terug naar Hollywood, waar
Chuck Jones
tot 1967 voor
Sib-Tower 12 Productions
nieuwe episodes regisseerde. In 1975 kwam er een nieuwe
Tom & Jerry Show
waarin het tweetal op vriendschappelijke basis met elkaar omging. Nadien volgden er diverse pogingen om de oude reeks nieuw leven in te blazen, maar de eerste 114 tekenfilms uit de periode 1940-1957 worden algemeen aanzien als de beste en blijven de populairste.
De plots van de korte filmpjes draaien meestal rond Toms frustrerende pogingen om Jerry te vangen en het wilde
geweld
dat hiermee gepaard gaat. Zowel Tom als Jerry is even gemeen tegenover elkaar, maar nochtans zijn er evenveel momenten in de filmpjes aan te duiden waar ze toch redelijk met elkaar kunnen opschieten. Hierdoor is het onduidelijk waarom Tom zo vaak op Jerry jaagt, maar de meest voor de hand liggende redenen zijn allicht: 1. Hun kat-en-muisverhouding, 2. Omdat Toms bazin dit beveelt, 3. Competitie met een andere kat of 4. Pure pesterij. Het lukt Tom soms om Jerry te vangen, meestal omdat Jerry het zelf toelaat of door dom geluk.
De originele reeks staat berucht om haar erg gewelddadige
gags
: Jerry snijdt Tom doormidden, houdt zijn hoofd tussen een venster of een deur, stopt zijn staart in een
wafelijzer
of een
stopcontact
. Tom gebruikt
bijlen
,
pistolen
,
dynamiet
,
knuppels
en
vergif
om Jerry te kunnen vermoorden (om een of andere reden lijkt hij Jerry slechts zelden te willen opeten). Een
running gag
is dat Jerry Tom pijn doet terwijl hij niet oplet en Tom deze pijn pas enkele seconden later beseft.
De
muziek
en geluidseffecten spelen een belangrijke rol in de korte filmpjes en dragen bij tot de humor en de actie. Muzikaal regisseur
Scott Bradley
maakte een mix van jazz, klassiek en popmuziek.
Voor 1953 werden alle
Tom en Jerry
-tekenfilms geproduceerd in de standaard
Academy ratio
; van 1953 tot 1956 was het soms de Academy ratio en soms de
breedbeeld
Cinemascope
. Van 1956 tot de sluiting van
MGM
een jaar later werden alle
Tom en Jerry
-tekenfilms geproduceerd in
Cinemascope
; sommige werden zelfs opgenomen met een
stereosoundtrack
. De korte filmpjes van
Gene Deitch
en
Chuck Jones
in de jaren 60 werden allemaal geproduceerd in Academy-formaat. Alle Hanna-Barberatekenfilms werden geproduceerd in
Technicolor
, de korte filmpjes in de jaren 60 in
Metrocolor
.
- Tom en Jerry
Tom is een blauw-grijze
huiskat
(hoogstwaarschijnlijk een
Blauwe Rus
), die een luizenleventje heeft, terwijl Jerry een kleine, bruine
muis
is die in hetzelfde huis woont. De 2 zijn vrienden, maar als het baasje van Tom er achter zou komen, zou Tom vervangen worden door een kat die Jerry wel zou vermoorden. Daarom doet Tom alsof hij agressief, egoistisch en pesterig is. Jerry kan ook gemeen uit de hoek komen, maar is doorgaans veel intelligenter dan Tom. Meestal wint Jerry dan ook van Tom. In sommige filmpjes redden ze elkaar in geval van nood, gevaar of een wederzijds probleem.
Tom en Jerry spreken zo goed als nooit. De overige bijrollen meestal wel. Toch zijn er momenten waarop we Tom horen praten. In
Zoot Cat
(1944) horen we hem praten en in
Solid Serenade
(1946)
horen we hem een serenade zingen:
Louis Jordans
Is You Is or Is You Ain't My Baby
. Co-regisseur
William Hanna
zorgde voor de overige geluiden van het duo, inclusief Toms beroemde schreeuw (opgenomen door het begin en einde van Hanna's schreeuw van de geluidsband te verwijderen, zodat alleen het luidste gedeelte overbleef).
- Andere personages
In zijn pogingen om Jerry te vangen, krijgt Tom soms te maken met de volgende personages:
- Spike
(soms "Killer" of "Butch" genoemd); een boze waakhond/
buldog
die meestal Tom probeert weg te jagen en vriendelijk is tegen Jerry. Tijdens de jaren '50 kreeg Spike een zoon genaamd
Tyke
, wat er toe leidde dat Spike een zachter karakter kreeg. Er kwam ook een tweedelige
spin-off
-reeks;
Spike en Tyke
.
- Butch
; een zwarte straatkat die Jerry wil vangen en opeten en zowel Toms vriend als aartsrivaal is. In sommige films vormen Butch en Tom een bende met diens vrienden
Lightning
,
Topsy
en
Meathead
.
- Toodles Galore
; Toms
vriendinnetje
. Eerder was deze zwijgzame witte kat de
leading lady
in
The Alley Cat
waarin Butch de hoofdrol speelde voordat beide karakters in de Tom en Jerry-reeks werden geintegreerd. In
Blue Cat Blues
komt een
golddiggende
dubbelgangster voor die met de rijk geworden Butch trouwt ten koste van Tom.
- Mammy Two Shoes
; een
Afro-Amerikaanse
schoonmaakster en/of in sommige filmpjes de eigenares van het huis. Het gezicht van Mammy Two Shoes werd doorgaans nooit getoond. Op last van burgerrechtenorganisaties werd ze vanaf 1952 eerst door een typisch jaren-50-koppel (Joan en George) vervangen, daarna door een dunne, strenge vrouw die Jerry tegen Tom beschermt en in de remake van
Saturday Evening Puss
door een tienermeisje.
- Nibbles
; een kleine grijze muis die Jerry aan het einde van de jaren '40 adopteerde toen deze vondeling was. Anders dan Jerry kon hij wel praten.
- Little Quacker; een jong eendje dat later de inspiratie vormde voor
Yakky Doodle
.
- In de eerste aflevering,
Puss Gets the Boot
(1940), worden Tom en Jerry nog respectievelijk Jasper en Jinx genoemd.
[1]
- De namen Tom en Jerry werden aangedragen door animator John Carr, maar hij bedacht ze niet. Ze zijn afkomstig uit het boek "Life in London", uit 1821. Het boek leidde tot een toneelstuk, en er werd eierpunch naar vernoemd.
[2]
- In de Amerikaanse satirische animatieserie
The Simpsons
is
The Itchy & Scratchy Show
een overdreven bloederige
parodie
op
Tom en Jerry
.
- In Duitsland zijn de filmpjes voorzien van een rijmende commentaarstem.
- Het Amerikaanse duo
Simon & Garfunkel
is begonnen tijdens hun middelbareschooltijd als het duo Tom & Jerry.
[3]
- In 1932 waren er al zwart-wit animaties van Tom en Jerry, maar dat zijn twee menselijke figuren. Geproduceerd door A. Van Beuren.
Bronnen, noten en/of referenties
|