Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De
Tibetanen
zijn een volk in
Azie
. Er zijn naar schatting vijf tot zes miljoen Tibetanen verspreid over
Tibet
en aangrenzende gebieden in de
Himalaya's
. Een groot deel van de Tibetanen leeft in een
diaspora
, met name in
India
maar ook in met name westerse landen.
De verspreiding van de
Tibetaanse cultuur
en
taal
is veel groter dan de
Tibetaanse Autonome Regio
in
China
of de voormalige grenzen van het historische Tibet. Aanzienlijke delen van de Chinese provincies
Gansu
,
Sichuan
en
Yunnan
zijn ook etnisch Tibetaans. "Groot-Tibet" omvat daarnaast
Bhutan
, de Indiase deelstaat
Sikkim
, het noorden van
Nepal
,
Ladakh
en
Arunachal Pradesh
in het noorden van
India
, en
Baltistan
in het noorden van
Pakistan
. De complexiteit van het Tibetaanse cultuurgebied wordt vergroot door de tientallen dialecten van kleinere etnische groepen. De grote natuurlijke barrieres en het politieke isolement leiden ertoe dat veel Tibetanen een eenvoudig bestaan leiden. In het uitgestrekte noorden van Tibet is dat meestal een nomadisch bestaan als herders van vee, voornamelijk
jak
. Huisvesting is in tenten.
In de zevende eeuw werd vanuit China het
boeddhisme
geintroduceerd, korte tijd later gevolgd door de komst van boeddhistische missionarissen uit India. De geestelijke en wereldlijke instituties raakten verweven, wat alle aspecten van het leven beinvloedde. Hoewel het
Tibetaans boeddhisme
meerdere stromingen kent, voert de
gelug
sinds de zeventiende eeuw de boventoon. In die eeuw bereikte de Tibetaanse theocratie onder de vijfde
dalai lama
,
Ngawang Lobsang Gyatso
, haar hoogtepunt. Het boeddhisme stimuleerde een hoogontwikkelde beschaving waarin veel aandacht werd geschonken aan het geestelijk leven en
filosofie
. Tot op zekere hoogte bestaat deze cultuur nog steeds, zij het in beperkte vorm. Vanaf 1912 was het Tibet de facto onafhankelijk, totdat China het land in 1950 bezette. In 1959 ging de dalai lama samen met tachtigduizend volgelingen in India in
ballingschap
. Sindsdien wordt religie onderdrukt en zijn tal van
kloosters
verwoest. Door de
gestage immigratie
van etnische
Chinezen
wordt het percentage inheemse Tibetanen steeds kleiner.
Bronnen, noten en/of referenties
- Maybury-Lewis, David
,
Wade Davis, Beebe Bahrami, Patrick Booz, Brian Fagan, Trudy Griffin-Pierce, Roy Richard Grinker, Catherine Herbert Howell, Robert Lee Humphrey, Ian Mcintosh, Eugene Ogan, Philip Scher, George Stuart, Keith en Elisabeth Ward, James F. Weiner
(maart 2005).
Mensen in hun wereld
. National Geographic: Dutch Media uitgevers, 304 pagina's.
ISBN 9789076963693
.
|