Straat van Kertsj
|
|
|
Locatie
|
Oekraiens
/
Russisch
grondgebied
|
Coordinaten
|
45° 19′ NB, 36° 34′ OL
|
Diepte (max.)
|
18 m
|
Breedte
|
4 km
|
Max. breedte
|
15 km
|
Lengte
|
40 km
|
Foto's
|
|
De Straat van Kertsj vanaf de Krim
|
|
De
Straat van Kertsj
[1]
(
Russisch
: Ке?рченский проли?в,
Oekraiens
: Керченська протока,
Krim-Tataars
: Keric bo?azı) is de
zeestraat
die de verbinding vormt tussen de
Zwarte Zee
en de
Zee van Azov
. Westelijk ligt het schiereiland
Kertsj
, een onderdeel van de
Krim
, en oostelijk het schiereiland
Taman
in het
district Temrjoekski
, in de
kraj Krasnodar
met daarvoor het eiland
Toezla
.
De zeestraat is genoemd naar de stad
Kertsj
op de Krimse oever. In de oudheid stond de straat bekend als de
Cimmerische
Bosporus (niet te verwarren met de
Thracische
Bosporus, die nu nog steeds als
Bosporus
bekend staat). De
Turken
en
Tataren
noemen de straat
Yenikale
.
De Krim was tot 2018 vanuit Rusland alleen te bereiken met een veerboot vanaf
Port Kavkaz
. De reis over de weg, via Oekraine, was moeizaam door de slechte politieke verhouding tussen de twee landen.
[2]
Voor de veerboten stonden vaak lange files.
[2]
Reeds tijdens de
Tweede Wereldoorlog
waren er plannen voor een brug over de zeestraat, door
Adolf Hitler
voorgesteld als een soort "
Golden Gate Bridge
" van Europa naar Rusland.
[3]
Hitler gaf in maart 1943 opdracht voor de bouw van een 4,8 kilometer lange auto- en spoorbrug om het verplaatsen van de troepen naar de
Kaukasus
te vergemakkelijken.
[3]
Albert Speer
kreeg opdracht voor het ontwerp en de bouw van de brug. Er werd een begin mee gemaakt, maar het
Duitse leger
werd al teruggedrongen naar het westen voordat de brug gereed was.
[4]
De restanten bleven staan, maar werden tijdens de koude winter van 1945 door ijsgang zwaar beschadigd. Ze werden in de jaren 60 alsnog geruimd, om de veiligheid voor de scheepvaart te verbeteren.
[4]
Zie
Toezla
voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
In de Straat van Kertsj ligt het eilandje
Toezla
. Het is in 1925 ontstaan, toen de smalle
landengte
, die het destijds met Taman verbond, door een
storm
wegspoelde. Op grond daarvan kan men stellen dat het eilandje tot het huidige Rusland behoort. Toezla werd echter tot de oblast Krim gerekend en later tot de
Oekraiense Socialistische Sovjetrepubliek
en daarna het onafhankelijke Oekraine. Het verloop van de grens is omstreden. Russische voornemens om een verbinding aan te leggen met Toezla leidden eind 2003 tot heftige Oekraiense protesten.
De
annexatie van de Krim
in maart 2014 had tot gevolg dat de zeestraat, en dus ook Toezla, volgens de Russische
geopolitieke
doctrine binnen Rusland zelf kwam te liggen.
Zie
Krimbrug
voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Op 25 april 2010 tekenden de toenmalige Oekraiense president
Viktor Janoekovytsj
en de toenmalige Russische president
Dmitri Medvedev
een principeovereenkomst om een vier kilometer lange brug
te bouwen over de Straat van Kertsj. Na de
annexatie van de Krim in 2014
gaf Medvedev, inmiddels de Russische premier, opdracht om te beginnen met de bouw ervan. Het Russische
staatsbedrijf
Avtodor kreeg de opdracht om het project met een geschatte kostprijs van 3 miljard dollar uit te voeren.
[5]
De bouwtijd werd geraamd op 3 a 4 jaar en de brug kon de veerdienst over de zeestraat vervangen. Zonder
openbare aanbesteding
gunde Avtodor de daadwerkelijke bouw aan Strojgazmontazj, een aannemer zonder ervaring in de bruggenbouw.
[2]
De eigenaren waren de gebroeders Rotenberg, vertrouwelingen van Russische president
Vladimir Poetin
.
[2]
Poetin opende de
Krimbrug
op 15 mei 2018.
[6]
De verbinding, zuidelijk van de bovengenoemde veerdienst, is 19 km lang en bestaat uit 7 km van het Russische schiereiland Taman, naar het eiland Toezla, 6,5 km over Toezla, en 5,5 km van Toezla naar de Krim. Over de brug liggen een brede verkeersweg en een spoorweg.
In 2017 ging Oekraine in beroep bij een arbitragehof over het gebruik van de Straat van Kertsj. Sinds de opening van de Krimbrug in mei 2018 controleerde Rusland de grootte van schepen die konden passeren. Er werden nieuwe regels opgelegd en herhaaldelijk Oekraiense schepen aangehouden.
[7]
Op 25 november 2018 blokkeerde de
Russische marine
de zeestraat en werden drie Oekraiense boten die van
Odessa
naar
Marioepol
reisden in beslag genomen door Russische oorlogsschepen; 24 Oekraiense matrozen werden vastgehouden.
[8]
[9]
[10]
Een dag later, op 26 november 2018, riep het Oekraiense parlement de
staat van beleg
af langs de kustgebieden van Oekraine en de grenzen met Rusland.
[11]
[12]
[13]
Op 8 oktober 2022, ten tijde van de
Russische invasie van Oekraine
, liep de brug door
een explosie
zware schade op. Hierdoor werd de logistiek tussen Rusland en de Krim ernstig belemmerd.
[14]
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
Oekraine
, Namen.taalunie.org
- ↑
a
b
c
d
NOS
Drie jaar na annexatie wordt nog hard gewerkt aan een Krim-brug, 18 maart 2017
, geraadpleegd op 19 maart 2017
- ↑
a
b
(
en
)
Torry, Harriet
,
Dmitry Medvedev's Plans for a Bridge to Crimea Has Long History
.
WSJ
. Geraadpleegd op
4 maart 2023
.
- ↑
a
b
Daily Mail
Now Kremlin says it will build bridge, 5 maart 2014 (met foto's)
, geraadpleegd op 9 maart 2014
- ↑
RIA Novosti
Russia revitalizes project to build bridge to Crimea, 3 maart 2014
, geraadpleegd op 9 maart 2014]
- ↑
Poetin rijdt nieuwe brug naar de Krim over aan stuur van vrachtwagen
,
Het Laatste Nieuws
, 15 mei 2018
- ↑
"
The Sea of Azov won't become the new South China Sea (and Russia knows it)
",
Defense News
,
28 november 2018
.
- ↑
Spanning tussen Rusland en Oekraine loopt op rondom Zee van Azov
.
NRC
. Geraadpleegd op
3 maart 2023
.
- ↑
"
Russia-Ukraine sea clash in 300 words
",
BBC News
,
30 november 2018
.
- ↑
(
en
)
The Kerch Strait incident
.
IISS
. Geraadpleegd op
3 maart 2023
.
- ↑
(
en
)
Kiev declares martial law after Russian seizure of Ukrainian ships in Black Sea
.
The Independent
(
30 augustus 2020
). Geraadpleegd op
3 maart 2023
.
- ↑
Rusland blokkeert ingang Zee van Azov na incident met Oekraiens schip
, NRC 25 november 2018
- ↑
De Straat van Kertsj: conflict tussen Rusland en Oekraine is terug van nooit weggeweest
. Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie (
26 november 2018
). Geraadpleegd op
8 oktober 2022
.
- ↑
Strategische brug die Rusland verbindt met de Krim is deels vernield na zware explosie en brand
. VRT (
8 oktober 2022
). Geraadpleegd op
8 oktober 2022
.
|