Staden
Gemeente in
Belgie
|
|
|
Geografie
|
Gewest
|
Vlaanderen
|
Provincie
|
West-Vlaanderen
|
Arrondissement
|
Roeselare
|
Oppervlakte
? Onbebouwd
? Woongebied
? Andere
|
46,82
km²
(2022)
80,89%
9,24%
9,87%
|
Coordinaten
|
50° 58' NB, 3° 1' OL
|
Bevolking (bron:
Statbel
)
|
Inwoners
? Mannen
? Vrouwen
?
Bevolkingsdichtheid
|
11.677
(01/01/2024)
50,66%
49,34%
249,43 inw./km²
|
Leeftijdsopbouw
? 0-17 jaar
? 18-64 jaar
? 65 jaar en ouder
|
(01/01/2024)
20,33%
59,45%
20,22%
|
Buitenlanders
|
7,88%
(01/01/2024)
|
Politiek en bestuur
|
Burgemeester
|
Francesco Vanderjeugd
(Open Vld)
|
Bestuur
|
Open Vlaamse Liberalen en Democraten/ WESTAON
|
Zetels
Open Vld
CD&V
N-VA
Westaon
|
21
13
6
1
1
|
Economie
|
Gemiddeld
inkomen
|
19.585 euro/inw.
(2021)
|
Werkloosheidsgraad
|
3,17%
(jan. 2019)
|
Overige informatie
|
Postcode
8840
8840
8840
|
Deelgemeente
Staden
Oostnieuwkerke
Westrozebeke
|
Zonenummer
|
051
|
NIS-code
|
36019
|
Politiezone
|
Arro Ieper
|
Hulpverleningszone
|
Midwest
|
Website
|
www.staden.be
|
Detailkaart
|
|
ligging binnen het arrondissement Roeselare
in de provincie West-Vlaanderen
|
Foto's
|
|
Staden
|
|
Staden
is een plaats en
gemeente
in de
Belgische
provincie
West-Vlaanderen
, ten noordwesten van de stad
Roeselare
. De gemeente telt iets meer dan 11.000 inwoners.
In het plaatselijke dialect (
West-Vlaams
) wordt de 'd' niet uitgesproken en wordt het dus
Staen
.
Op het grondgebied van Staden werden voorwerpen uit het
neolithicum
aangetroffen, wijzend op een nederzetting uit dit tijdvak.
In 1115 werd Staden voor het eerst vermeld, als
Stathen
. In de 12e of 13e eeuw zou er al een kerk hebben gestaan. Bestuurlijk was het
Hof ter Staden
de belangrijkste heerlijkheid, toebehorend aan de families Van Gistel (1280), Van Moorslede (midden 14e eeuw), Van Lichtervelde (vanaf eind 14e eeuw) en Van Noyelles (vanaf 1472). De heren van deze familie lieten een nieuw kasteel bouwen, dat in 1546 voor het eerst werd vermeld. In 1648 volgde verkoop aan
Claudius de Carnin
. Onder Frans bestuur werd de heerlijkheid in 1712 verheven tot
Graafschap van Carnin en Staden
.
In 1566 werden kerk en kasteel geplunderd door de
geuzen
.
Omstreeks 1870 was er bedrijvigheid van handel in
boter en konijnen, vlas,
guano
, suikerbieten en oliekoeken
. Ook ontwikkelden zich
olieslagerij
en. Begin 20e eeuw was er sprake van teelt en verwerking van
cichorei
.
De
Eerste Wereldoorlog
leidde, vanaf eind 1917, tot volledige verwoesting van het dorp, vooral door Britse offensieven. Vanaf oktober 1918 kwamen de geevacueerden terug, voorlopig gehuisvest in noodwoningen. Vanaf 1920 vond de wederopbouw plaats. Het kasteel van Staden werd echter niet herbouwd, maar in de Kasteeldreve staat vlak bij de plek waar ooit het kasteel van deze adellijke geslachten stond, een in 1975 gemetselde gedenkbank met stenen van de kasteelruine
[1]
. In 1943 vond een Brits bombardement op de dorpskom plaats, waarbij de kerk wederom werd verwoest. In 1955 werd het Duitse oorlogskerkhof van de Eerste Wereldoorlog ontgraven en de stoffelijke overschotten werden verplaatst naar het
Deutscher Soldatenfriedhof Menen
te
Menen
.
Na de
Tweede Wereldoorlog
gebeurde er een omschakeling van de landbouw naar
groenteteelt
met onder meer serreculturen, met daaraan gekoppeld de opkomst van talrijke 'diepvriesbedrijven'.
- De
Sint-Jan-Baptistkerk
- Het Kunstwerk 1+1=3
[2]
van de Stadense kunstenaar Luc Lapere
[3]
(Marktplaats) symboliseert de drie deelgemeenten.
- Het
Eugene Dermautpark
- Het AC/DC, sinds 30 november 2018 het nieuwe gemeentehuis
[4]
Staden ligt in
Zandlemig Vlaanderen
op een hoogte van ongeveer 25 meter. Ten westen van de kom ligt de
Midden-West-Vlaamse Heuvelrug
met hoogten die hier tot ruim 40 meter reiken.
De gemeente bestaat naast Staden-centrum nog uit de
deelgemeenten
Oostnieuwkerke
en
Westrozebeke
, beide ten zuiden van Staden zelf. Staden zelf is goed voor ongeveer de helft van de totale bevolking van de gemeente. Op de grens van Staden, Westrozebeke en het naburige
Poelkapelle
ligt het gehucht en parochie
Vijfwegen
. Op de grens tussen Oostnieuwkerke en
Hooglede
ligt het gehucht
Sleihage
, dat ook tegen en op de grens met Staden ligt. Verder liggen in de gemeente nog een aantal kleinere gehuchtjes verspreid, zoals
Stadenberg
.
- Bron: Website gemeente Staden
De gemeente Staden grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente
[
bewerken
|
brontekst bewerken
]
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
|
Jaar
|
Aantal
[5]
|
1992
|
10.805
|
1993
|
10.826
|
1994
|
10.871
|
1995
|
10.877
|
1996
|
10.897
|
1997
|
10.921
|
1998
|
10.966
|
1999
|
11.021
|
2000
|
10.986
|
2001
|
10.969
|
2002
|
10.930
|
2003
|
10.883
|
2004
|
10.885
|
2005
|
10.912
|
2006
|
10.969
|
2007
|
10.995
|
2008
|
11.041
|
2009
|
11.057
|
2010
|
11.053
|
2011
|
10.979
|
2012
|
10.951
|
2013
|
10.949
|
2014
|
11.068
|
2015
|
11.193
|
2016
|
11.173
|
2017
|
11.314
|
2018
|
11.376
|
2019
|
11.489
|
2020
|
11.518
|
2021
|
11.462
|
2022
|
11.530
|
2023
|
11.639
|
2024
|
11.677
|
2025
|
|
2026
|
|
2027
|
|
2028
|
|
2029
|
|
2030
|
|
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
De 21 zetels zijn als volgt verdeeld:
De gemeente stond sinds mensenheugenis bekend als een christendemoraten-gemeente. De CVP en later CD&V haalden telkens absolute meerderheden. Maar sinds de verkiezingen van 2012 is het tij gekeerd. Door de opkomst van drie oppositiepartijen (in plaats van het vroegere SAMEN) behaalde de CD&V slechts 10 van de 21 zetels in Staden.
Na korte onderhandelingen werd er een nieuwe coalitie gevormd van
N-VA
(6 zetels),
Open Vld
(4 zetels) en
sp.a
(1 zetel). Deze coalitie haalt een nipte meerderheid met 11 van de 21 zetels. De burgemeester werd geleverd door Open Vld: Francesco Vanderjeugd. Dirk Demeulenaere van CD&V haalde het meeste
voorkeurstemmen
.
In 2004 werd een verbroederingsovereenkomst getekend met de Duitse plaats
Florstadt
.
- 1793-1794: Emmanuel De Simpel
- 1794-?: Carolus-Jacobus De Leghere
- ?-1808: Jean Vanbesien
- 1808-1830: Charles De Simpel
- 1830-1836: Philippus-Carolus Swaenebergh
- 1836-1848: ?
- 1848-1866: Karel-Ludovicus De Leghere (°1799-1870)
- 1866-1879: Francois Degraeve
- 1879-1903: Gustaaf De Simpel
- 1903-1907: Clement Delaey (°1838-1907)
[7]
- 1908-1935: Charles Ampe (°1852-1935)
- 1935-1962:
Renaat Desmedt
,
Katholieke Partij
(°1880-1962)
- 1962-1965: Camiel Verhaest,
CVP
- 1965-1982:
Eugene Dermaut
,
CVP
(°1921-1988)
- 1983-1992:
Godfried De Tavernier
,
CVP
- 1992-2012:
Josiane Lowie
,
CD&V
(°1947-...)
- 2013-2024:
Francesco Vanderjeugd
,
Open Vld
(°1988-...)
Burgemeester is
Francesco Vanderjeugd
(Open Vld). Hij leidt een coalitie bestaande uit Open Vld, N-VA en sp.a. Samen vormen ze de meerderheid met 11 op 21 zetels. In januari 2016 scheurde gemeenteraadslid Koen Demonie zich af van de N-VA en zetelde sindsdien als onafhankelijke. Hierdoor had de meerderheid geen meerderheid meer en zat de gemeente Staden sinds begin 2016 in een politieke impasse. Tijdens deze periode werkte de gemeente met voorlopige twaalfden voor de begroting.
Na negen maanden politieke impasse vond de gemeente bij Gwendolyn Vandermeersch een oplossing. Deze oud-CD&V-voorzitster zal voortaan als onafhankelijk raadslid zetelen en deze coalitie steunen. De coalitie heeft met de stem van Vandermeersch opnieuw de meerderheid.
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 behaalde de Open Vld 13 van de 21 zetels en dus de absolute meerderheid. Francesco Vanderjeugd blijft de burgemeester.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
[
bewerken
|
brontekst bewerken
]
Partij of kartel
|
10-10-1976
[8]
|
10-10-1982
[8]
|
9-10-1988
[8]
|
9-10-1994
[8]
|
8-10-2000
[8]
|
8-10-2006
[9]
|
14-10-2012
[10]
|
14-10-2018
|
13-10-2024
|
Stemmen / Zetels
|
%
|
21
|
%
|
21
|
%
|
21
|
%
|
21
|
%
|
21
|
%
|
21
|
%
|
21
|
%
|
21
|
%
|
21
|
|
CVP
1
/
CD&V
2
|
50,29
1
|
11
|
42,78
1
|
10
|
48,21
1
|
12
|
57,21
1
|
12
|
57,88
1
|
12
|
60,12
2
|
14
|
41,9
2
|
10
|
25,3
2
|
6
|
2
|
|
|
PVV
1
/ SAMEN
A
/
Open Vld
2
|
-
|
|
8,56
1
|
1
|
21,68
1
|
4
|
42,79
A
|
9
|
42,12
A
|
9
|
32,46
A
|
7
|
22,77
2
|
4
|
54,1
2
|
13
|
2
|
|
|
SP
1
/ SAMEN
A
/ sp.a
2
/ Westaon
3
|
-
|
|
13,98
1
|
2
|
8,63
1
|
1
|
8,44
2
|
1
|
7,6
3
|
1
|
3
|
|
|
N-VA
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
26,89
|
6
|
9,2
|
1
|
|
|
|
AKTIE
1
/ AKTIE-NIEUW
B
|
36,77
1
|
8
|
34,68
B
|
8
|
21,47
1
|
4
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
|
NIEUW
1
/ AKTIE-NIEUW
B
|
12,95
1
|
2
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
Anderen
(*)
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
7,42
|
0
|
-
|
|
3,9
|
0
|
-
|
|
Totaal stemmen
|
7744
|
7915
|
7993
|
8063
|
8063
|
8219
|
8155
|
8362
|
|
Opkomst %
|
|
|
96,51
|
96,21
|
95,17
|
95,96
|
94,31
|
95,0
|
|
Blanco en ongeldig %
|
3,06
|
3,49
|
4,5
|
5,53
|
6,23
|
5,84
|
5,42
|
4,7
|
|
De zetels van de gevormde meerderheid staan
vetjes
afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
(*)
2006
: V.V.D.S. /
2018
: Lijst Neutraal
- David De Simpel
[11]
(1778-1851), dichter
- Eduard Van den Bussche
, vroeg overleden leerling van
Guido Gezelle
, bezongen in
Kerkhofblommen
, herdacht op een grote gedenkplaat in de kerk van Staden.
- Renaat Desmedt
(1880), burgemeester (1935-1962),
senator
(1936-1939) en
Belgisch
volksvertegenwoordiger
(1939-1961)
- Gaston Bouckaert
(1907-1988), leraar
- Philemon Sabbe
[12]
(1901-1994), Amerikaans advocaat
- Roger Noyze
[13]
(1927-2015), tekenaar, schilder, bekend van zijn filmaffiches
- Willy Spillebeen
(1932), auteur, ereburger
- Johan Depoortere
(1944), tv-journalist, ereburger
- Jennie Vanlerberghe
(1945), vrouwenrechtenactiviste, auteur en journaliste
- Francesco Vanderjeugd
(1988), burgemeester (2012-heden)
De Geite
,
Zarren
,
Houthulst
,
Vijfwegen
,
Westrozebeke
,
Sleihage
,
Hooglede
Bronnen, noten en/of referenties