Shotokan
is de eerste en meest beoefende stijl van het moderne
karate
. Shotokan omvat lage standen en harde technieken. Verder wordt er veel geoefend op
kihon
(basisoefeningen),
kata
en
kumite
. De beoefenaars van shotokan hechten veel waarde aan de historische achtergrond van het karate en eren daarmee een lange traditie. Shotokan is een non/semi contact stijl die vooral bekendstaat om zijn lage standen en Kata (stijloefeningen).
De naam shotokan werd geintroduceerd in
1939
, toen de eerste karate-
dojo
werd geopend. Shotokan betekent letterlijk
school van Shoto
. Shoto, wat
wuivende pijnbomen
betekent, is de dichtersnaam van
Gichin Funakoshi
. Het ruisen van de pijnbomen gaf hem inspiratie voor zijn gedichten en de rust die benodigd is voor het beoefenen van karate. Deze eerste karateschool werd verwoest in
1945
bij een
Amerikaanse
luchtaanval.
Het moderne shotokan stamt uit
Okinawa
, een
Japans
eiland. Op Okinawa bestond al sinds
1470
een verbod op wapenbezit.
Chinese
gevechtsvormen, zowel met als zonder wapens, werden geintroduceerd en in de loop der tijd aangevuld met technieken uit andere Aziatische landen met een gevechtstraditie.
Het
Tode
of
Te
, de gevechtstechniek op Okinawa, bestond uit een ongewapende vorm (het latere
Karate
) en een gewapende vorm (het
Okinawa Kobudo
). Alles werd in het geheim beoefend tot
1875
toen Okinawa een officieel deel werd van het Japanse keizerrijk. Dit hield tevens in dat de inwoners van Okinawa dienstplichtig werden en bij de keuringen hiervoor viel hun goede lichamelijke conditie op, die verkregen was door
Tode
. De Japanse regering was onder de indruk en gaf toestemming het
Tode
te onderwijzen op scholen in het gymnastiekprogramma. Omstreeks
1912
kregen officieren van de Japanse vloot karatetraining in Okinawa. In
1922
nodigde het Japanse Ministerie voor Onderwijs een karate-jutsu-expert, Gichin Funakoshi, uit om een demonstratie te geven. Hij gaf verschillende demonstraties aan universiteiten.
Kort daarna kreeg Gichin de eer om zijn vechtkunsten te demonstreren aan het Keizerlijk Hof, meer bepaald aan keizer
Hirohito
. Deze was onder de indruk. Hoewel de keizer Gichin grote geldsommen en bedienden aanbood, weigerde Gichin dit. Hij wilde alleen een hut, een grote zaal en een
tempel
vlakbij. Daar onderwees hij anderen in Karate en reisde vaak door Japan om zijn kunst te promoten.
In
1924
had Funakoshi aangetoond dat het wenselijk was het karate op te nemen als vast onderdeel van de lichamelijke opvoeding. De
Keio-universiteit
in
Tokio
was de eerste die hiervoor een dojo inrichtte en de universiteiten van Shoha,
Waseda
en Hosai volgden dit voorbeeld. Funakoshi's monopoliepositie bleef niet onaangetast en rond
1930
kwam ook
Kenwa Mabuni
naar Japan. Zij hadden beiden les gehad van de beroemde
sensei
Anko Itosu
. Omstreeks
1932
hadden nagenoeg alle universiteiten dojo's voor karate-jutsu en het is begrijpelijk dat de Japanners het Karate verder ontwikkelden.
Funakoshi trok zich meer en meer terug en het lesgeven werd steeds meer overgelaten aan zijn zoon
Yoshitaka
en andere van zijn leerlingen. Zij gaven het moderne shotokan vorm. Verder veranderde Funakoshi de benaming van de
kata
's en de Okinawabenaming werd veranderd in de Japanse benaming. Funakoshi onderwees zijn karatevorm voornamelijk door middel van kata; zijn standen waren hoog en hij introduceerde het
kihon
, maar schonk nauwelijks aandacht aan het
kumite
.
Zijn zoon
Yoshitaka
ging veel verder en hij was degene die de lage standen introduceerde. Hij ontwikkelde nieuwe traptechnieken zoals
mawashi geri
en
ura mawashi geri
. Hij ontwikkelde verder
kumite
vormen en huldigde het principe dat iedere aanval, iedere houding tot het uiterste moet worden ingezet, overdreven tot het extreme, zodat er in situaties waarin je geremd bent, nog voldoende kracht over is om te overwinnen.
In het shotokan beoefent men standaard de volgende 26 kata's.
- Heian Shodan, Heian Nidan, Heian Sandan, Heian Yondan, Heian Godan
- Tekki Shodan, Tekki Nidan, Tekki Sandan
- Bassai Dai, Bassai Sho
- Kanku Dai, Kanku Sho
- Empi
- Jion, Jitte, Jiin
- Hangetsu
- Gankaku
- Meikyo
- Sochin
- Chinte
- Gojushiho Dai, Gojushiho Sho
- Nijushiho
- Wankan
- Unsu
Daarnaast worden de volgende kata's soms ook beoefend.
- Taikyoku Shodan, Taikyoku Nidan, Taikyoku Sandan, Taikyoku Yondan, Taikyoku Godan, Taikyoku Rokudan
- Junro Shodan, Junro Nidan, Junro Sandan, Junro Yondan, Junro Godan
- Ten No kata
- Meikyo Nidan