Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een
schandaal
is een beschuldiging of verdachtmaking die de reputatie van bijvoorbeeld een instituut, bedrijf of individueel persoon beschadigt. Het gaat vaak om (vermeend) ongepast, amoreel of
crimineel
gedrag dat erg veel openbare aandacht te verwerken krijgt. Een schandaal kan gebaseerd zijn op ware dan wel valse beweringen, of een combinatie van deze twee.
Een schandaal wordt gelanceerd door een
tipgever
,
klokkenluider
,
journalist
,
hacker
, die soms nauw betrokken is bij de persoon of zaak die in het schandaal wordt beschuldigd. Er kunnen allerlei motieven meespelen, zoals
rancune
of
wraak
,
chantage
,
rechtvaardigheidsgevoel
,
sensatie
, winstbejag en hang naar
publiciteit
.
Veel schandalen beschadigen een gevestigde reputatie zo sterk dat het grote publiek zich massaal van de betrokken persoon of instelling afkeert en/of altijd een zeker wantrouwen blijft koesteren. President
Richard Nixon
werd zo bijvoorbeeld tot aftreden gedwongen vanwege het
Watergate
-schandaal en kon zijn negatieve reputatie nooit meer van zich afschudden. De Duitse popgroep
Milli Vanilli
was in 1990 kortstondig enorm populair, tot uitlekte dat ze al hun nummers
playbackten
waarna hun carriere volledig instortte.
Soms heeft een schandaal ook geen of minder ernstige gevolgen voor de beschuldigde. President
Ronald Reagan
werd in 1987-1988 beschuldigd van betrokkenheid bij het
Irangate
-schandaal, maar zijn populariteit ondervond hierdoor geen ernstige problemen. Hetzelfde overkwam
Bill Clinton
tijdens de
Lewinsky-affaire
. In bepaalde situaties en afhankelijk van de ernst van de aanklacht wordt iemands reputatie jaren later of pas na zijn dood weer in ere hersteld. Er zijn zelfs gevallen bekend waarbij het schandaal de naamsbekendheid en populariteit juist deed stijgen in plaats van hier afbreuk aan te doen. De punkgroep
The Sex Pistols
choqueerde het establishment met hun subversieve uiterlijk, gedrag en teksten, maar juist hierdoor werden ze wereldberoemd.
Soms zetten personen of bedrijven zelf een schandaal in scene in de hoop dat de controverse hun veel publiciteit zal bezorgen, wat goed is voor hun verkoop. Onder meer popzangeres
Madonna
en het bedrijf
Benetton
hebben schandalen gebruikt uit reclamedoeleinden.