Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Mehmet Recep Peker
(
Istanboel
,
5 februari
1888
- aldaar,
1 april
1950
) was een
Turks
politicus. Hij volgde een militaire opleiding aan een militaire academie. Recep Peker was officier in het Turkse Leger tijdens de
Eerste Wereldoorlog
(
1914
-
1918
). Hij identificeerde zichzelf met het
fascisme
en was een fel tegenstander van het
liberalisme
.
[1]
[2]
Hij stond kritisch ten opzichte van de
Islam
en was een uitgesproken secularist.
[3]
Na de oorlog sloot hij zich aan bij het nationalistische bevrijdingsleger van
Mustafa Kemal Ataturk
dat tegen de Griekse bezettingsmacht vocht. In
1920
werd hij lid van de Nationale Assemblee van de nationalistische regering in
Ankara
en later secretaris-generaal van de Nationale Assemblee. Na het uitroepen van de republiek (
1923
) werd hij secretaris-generaal van de
CHP
(Republikeinse Volkspartij). In
1924
was hij minister van Financien en Binnenlandse Zaken, doch trad af omdat hij een tegenstander was van de gematigde politiek van premier
Fethi Okyar
. Nadat Fethi als premier was vervangen door de radicale
Ismet Inonu
, werd Recep Peker minister van Defensie. Van
1928
tot
1930
was hij minister van Transport en in
1928
diende hij als voorzitter van de Nationale Assemblee. Van
1942
tot
1943
was hij minister van Binnenlandse Zaken. In datzelfde jaar bezocht hij
Italie
en
Duitsland
om daar politiek te bestuderen.
[1]
[2]
Hij keerde terug naar Turkije als een bewonderaar van het fascistische staatsdenken.
[2]
[4]
Hij werd beinvloedt door het
corporatisme
[3]
dat de samenleving ziet als een organisch geheel waar geen plaats is voor klassenstrijd en partijbelangen. Een eenpartijstelsel paste daar zijns inziens het beste bij.
[3]
Peker was een groot voorstander van het
etatisme
en de autoritaire eenpartijstaat.
[1]
Zijn etatisme belette hem evenwel niet om het particulier initiatief in de economie een belangrijke rol toe te kennen.
[3]
Als premier (
7 augustus
1946
-
9 september
1947
) verzette hij zich tegen de democratisering en de invoering van het meerpartijenstelsel. Nadat president
Ismet Inonu
de zijde koos van de democraten in hun eis tot liberalisering van politieke bestel (
1946
), werd Peker vervangen door de gematigde
Hasan Saka
.
Bronnen, noten en/of referenties
|