Herkomst en ontwikkeling van de schrifttekens. In het Proto-sinaitische schrift werd een tekening van een begrip gebruikt om naar de beginklank van dat woord te verwijzen. Het Fenicische en Latijnse schrift zijn hier nog herkenbaar van afgeleid.
Het
Proto-Sinaitisch schrift
, ook wel bekend als
Proto-Kanaanitisch schrift
, was het eerste
consonantenschrift
. Het
Griekse
, het
Arabische
, het
cyrillische
, het
Fenicische
, het
Aramese
en het
Latijnse
alfabet
zijn hier uiteindelijk uit afgeleid. De
Egyptische
afkomst is aan dit alfabet duidelijk zichtbaar.
In 1905 deed archeoloog
Flinders Petrie
de ontdekking van zowel
hierogliefen
als andere tekens op een kleine sfinx uit zandsteen die hij in de omgeving van de
Hathor
tempel
van
Serabit el-Khadim
vond. De sfinx dateert uit de
18e dynastie van Egypte
, mogelijk uit de tijd van
Hatsjepsoet
. De onbekende tekens waren Proto-Sinaitisch, een voorloper van het Semitisch, bleek later. Deze vondst was in die zin belangrijk, dat zij als een van de oudste voorlopers van het huidige alfabet gold.
Vroeger werd gedacht dat toen rond
1700 v.Chr.
Sinai
door
Egypte
werd veroverd, de lokale West-Semitische inwoners werden beinvloed door de Egyptische cultuur en dat ze toen een paar
hierogliefen
overnamen (ongeveer 30) om hun eigen taal te schrijven. Recente ontdekkingen hebben echter dit scenario ontzenuwd. Inscripties van
1900 v.Chr
, geschreven in wat lijkt op Proto-Sinaitisch, zijn gevonden in boven-Egypte, en lokale Egyptische teksten spreken over het bestaan van
Semitisch
sprekenden in Egypte: de '
Sherden
' ("volken uit het groen") leefden in de Nijldelta en waren vaak uit Azie afkomstig. Ook de '
Peleset
' die er ooit door de farao werden verslagen, maar daarna als huurlingen in dienst genomen en in Palestina geplaatst, de latere
Filistijnen
. Proto-Sinaitisch is nauw verwant met het
proto-Kanaanitisch
(voorafgaand aan het Bijbelse Kanaan zoals bekend na het
Oude Kanaan
).
[2]
Egyptische hierogliefen (begripstekens) kunnen staan voor
fonetische
letters, maar sprekers van een Semitische taal namen niet al deze tekens over. In plaats daarvan kozen ze enkele Egyptische afbeeldingen (o.a. oog, stierenkop, huis(-plattegrond))die men slechts gebruikte om 1 semitische klank mee weer te geven. Een beeldteken is een afbeelding van een object en de eerste letter van het woord van dit object wordt de klank. In het kort heet dit het
acrofonische principe
. In het Egyptisch echter staat een teken als 'oog' voor verschillende klanken (
iri
: 'doen';
ir.t
: 'oog',
ncy
: 'aangenaam, bevallig, mooi'.
Als voorbeeld: Een semitisch woord voor 'stier' is
alpu
>
aleph
, wat ook het eerste teken in het Proto-Sinaitische alfabet is. Het stond voor de klank -a-.
Het proto-Sinaitisch schrift verspreidde zich snel naar
Kanaan
. Het schrift zoals het gevonden wordt in Kanaan wordt daarom ook wel Proto-Kanaanitisch schrift genoemd. Het is lokaal langzaam in het
Fenicische schrift
veranderd.
[1]
[3]
Het Zuid-Arabisch was een vroege uitstoot van het Proto-Sinaitisch, en heeft daarom letters die zo verschillend zijn van die van het Fenicische schrift. Het
Fenicisch
zelf is de directe afstammeling van Proto-Sinaitisch. De grote verandering komt tot uiting in de minder afgeronde letters van het Fenicische schrift. Op wat cosmetische verandering na bleef het schrift min of meer hetzelfde.
| Bronnen, noten en/of referenties
|