Pierre Edouard Leopold Verger
(
Parijs
,
4 november
1902
?
Salvador
,
11 februari
1996
) was een
Frans
fotograaf
en
etnoloog
. Hij is vooral bekend vanwege zijn foto's en studies van de
Afrikaanse
cultuur en religies. Dit zowel in Afrika zelf als bij de afstammelingen van Afrikaanse
slaven
in
Latijns-Amerika
. Hij is zelf in deze religies ingewijd, en ontving daarbij de religieuze naam
Fatumbi
.
Toen Pierre Verger rond de 30 was, verloor hij zijn familie. Daarop besloot hij te gaan reizen en zijn leven te wijden aan de fotografie. Hierbij was hij vooral geinteresseerd in de verschillende volken en hoe zij leefden. In 15 jaar bezocht hij vier continenten:
Hij maakte zijn foto's in het zwart-wit met een
Rolleiflex
-camera. Ze werden gepubliceerd in de tijdschriften
Paris-Soir
,
Daily Mirror
(onder de pseudoniem M. Lensman),
Life
en
Paris Match
.
In
1946
kwam hij aan in de
Braziliaanse
stad
Salvador
. Hij was zo onder indruk van de stad en haar bewoners dat hij besloot zich daar te vestigen. In deze periode raakte hij erin geinteresseerd om niet alleen foto's van de mensen te maken, maar ook hun cultuur en achtergrond te bestuderen. Met name maakte hij studies van de Afrikaanse religies, en hoe de Afrikanen via de
slavernij
in
Latijns-Amerika
terecht waren gekomen.
Deze studies voeren hem naar
Suriname
(
1948
),
Haiti
(
1949
) en
Cuba
(
1957
). In
1949
wist hij in
Ouidah
beslag te leggen op brieven van de
19e-eeuwse
slavenhandelaar
Jose Francisco do Santos
. Deze brieven gaven belangrijke informatie over de handel in slaven die clandestien naar
Bahia
vervoerd werden.
Naar aanleiding van zijn bestudering van de invloed van de cultuur van de
Yoruba
in Brazilie, werd hij ingewijd in de
candomble
. Over deze religie zegt hij zelf:
De candomble is voor mij erg interessant als religie van de verering van de persoonlijkheid. Hier kan men werkelijk zijn zoals men is, en niet zoals de maatschappij denkt dat de burger moet zijn. Voor personen die zich willen uitdrukken aan de hand van het
onderbewuste
is de
trance
een mogelijkheid die het onderbewustzijn heeft om zich te laten zien.
Tijdens een verblijf in
Ketou
in
Benin
bestudeerde hij de
Ifa
, een godheid van de Yoruba. Hier werd hij toegelaten tot de religieuze graad van
babalawo
. Hij ontving hierbij de religieuze naam Fatumbi, wat zoveel betekent als "hij die wordt wedergeboren door Ifa."
Zijn etnologische studies geven aanleiding tot verschillende artikelen in boeken en tijdschriften en conferenties. Ondanks dat hij op zijn zeventiende voortijdig de school verliet en daarna nooit meer een formele opleiding heeft gevolgd, verleent de
Sorbonne
hem in
1966
de
doctorstitel
. In
1973
werd hij
professor
aan de
Universiteit van Bahia
. Tevens werd hij gevraagd om het
Afro-Braziliaanse
museum van Salvador op te zetten. Verder was hij
invited professor
van de Universiteit van
Ife
in
Nigeria
.
In Salvador institutionaliseert zijn werk in de
Stichting Pierre Verger
(
Fundacao Pierre Verger
). Hier bewaart hij meer dan 63.000 foto's en
negatieven
, alsmede persoonlijke brieven en documenten. Deze stichting heeft nu een museum waar zijn werk te zien is.
Een grote eer was het, toen bij het
carnaval
van
1998
, de sambaschool
Uniao da Ilha do Governador
, de tekst die werd gezongen bij hun optocht aan hem wijdde. In datzelfde jaar werd de film
Pierre Fatumbi Verger: Mensageiro Entre Dois Mundos
("Pierre Fatumbi Verger: Boodschapper Tussen Twee Werelden") over zijn leven gemaakt.
- Verger, P. (1954)
Dieux D'Afrique
. Parijs: Paul Hartmann
- Verger, P. (1951) "Notes sur le culte des orisha et vodou a Bahia de Tous les Saints au Bresil et a l'ancienne Cote des Esclaves"
IFAN Memoire
, nr. 51
- Verger, P. (1966)
Le fort St Jean-Baptiste d'Ajuda
, Porto Novo (Imprimerie nationale). Reeks: Memoire de l'Institut de recherches appliquees du Dahomey, nr.1. (Gedigitaliseerd 2011):
Sao Joao Baptista de Ajuda
.
- Verger, P. (1985)
Fluxo e Refluxo do trafico de escravos entre o golfo de Benin e a Bahia de Todos os Santos
. Salvador: Corrupio
- Verger, P. (1995)
Ewe, o uso de plantas na sociedade ioruba
. Salvador: Fundacao
Odebrecht
en Sao Paulo: Companhia das Letras
- Verger, P. (1999)
Notes sur le culte des orisha et vodou
. Sao Paulo: EDUSP