Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Nisjapoer
of
Neyshabur
(
Perzisch
: ???????; meerdere spellingsvarianten in het Nederlands) is een stad in het noordoosten van
Iran
. De stad ligt ten zuidwesten van de stad
Mashhad
aan de voet van het
Binaludgebergte
in de regio
Khorasan
. De bevolking bedraagt 240.000 personen (2011).
De stad is volgens overlevering gesticht door
Sjapoer I
, de koning van de
Sassaniden
in de
derde eeuw
. De stad was een belangrijke handelspost op de
zijderoute
. Nabij de stad bevinden zich
turkooismijnen
, die de wereld voorzagen van deze halfedelstenen.
In de
negende eeuw
won de stad opnieuw aan belang onder de
Tahiriden
. Omstreeks het jaar 1000 behoorde Nisjapoer met een geschatte omvang van 125.000 inwoners zelfs tot de tien grootste steden ter wereld.
[2]
De eerste heerser van de
Seltsjoeken
,
Toghrul
, maakte Nisjapoer in
1037
tot de hoofdstad van zijn sultanaat. Later trokken de Seltsjoeken verder naar het westen en nam Nisjapoer in belang weer af.
In
1048
werd hier de dichter en wetenschapper
Omar Khayyam
geboren. Hij is ook hier begraven.
Tijdens de invallen van de
Mongolen
in de
dertiende eeuw
werd Nisjapoer - net als andere delen van Iran en het
Midden-Oosten
zwaar beschadigd. In
1221
nam
Tolui
, zoon van
Dzjengis Khan
, de stad in na een belegering. Uit wraak voor het doden van zijn zwager, door een boogschutter op de muren van Nisjapoer, liet de veldheer de stad
systematisch uitmoorden
en de hoofden van mannen, vrouwen, kinderen en honden op aparte stapels verzamelen. Het precieze aantal doden is niet bijgehouden, maar volgens de overlevering kwamen zo'n 1,7 miljoen personen om bij de slachting.
[3]
Op
18 februari
2004
ontplofte nabij Nisjapoer een trein met
ammoniumnitraatkunstmest
die eerder in brand was geraakt, na op hol te zijn geslagen en 50 kilometer zonder locomotief te hebben afgelegd. Circa 320 mensen kwamen hierbij om, veelal brandweerlieden en mensen die met blus- en reddingswerk bezig waren. Onder de 51 vrachtwagons in de trein waren er 7 geladen met ammoniumnitraat.
Vijf dorpen in de naaste omgeving, merendeels bestaande uit huizen met muren van klei, werden grotendeels verwoest.
Seismologen
registreerden de ontploffing als een
aardschok
met een sterkte van 3,6 op de
Schaal van Richter
.
Bronnen, noten en/of referenties
|