Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Messier 4
,
M4
of NGC 6121 is een bolvormige sterrenhoop in het sterrenbeeld
Schorpioen
(
Scorpius
).
M4 werd in
1746
ontdekt door
Jean-Philippe de Cheseaux
en in
1764
nam
Charles Messier
de bolhoop op in zijn catalogus van komeetachtige objecten als nummer 4. Het was de eerste bolhoop waarin individuele sterren waargenomen werden.
M4 is een van de, zo niet de meest nabije bolhoop, de naaste concurrent
NGC 6397
(in het sterrenbeeld
Altaar
) ligt op 7500 lichtjaar. Ook is dit een van de minst compacte bolhopen, wat tot uiting komt in zijn dichtheidsklasse IX. M4 zou een van de mooiste bolhopen aan onze hemel kunnen zijn, ware het niet dat veel van zijn licht geabsorbeerd wordt door
interstellaire stofwolken
.
In M4 is een
pulsar
(PSR B1620-26) gevonden die een periode heeft van maar 3
milliseconden
; deze pulseert hiermee tien keer zo snel als die in de
Krabnevel
. Ook zijn er
witte dwergen
in M4 gevonden die tot de oudste behoren die ooit waargenomen zijn. Volgens waarnemingen van de
Hubble-ruimtetelescoop
zou een van deze witte dwergen een
planeet
met een massa van 2,5 keer
Jupiter
hebben, die even oud zou zijn als de witte dwerg, en dus ongeveer drie keer zo oud als het zonnestelsel. De witte dwerg, de planeet en de pulsar vormen samen een drievoudig systeem. Er zijn tevens zo'n 43
veranderlijke sterren
in M4 waargenomen.
M4 is onder goede omstandigheden net te zien met het blote oog, met een
verrekijker
of kleine
telescoop
is hij duidelijk herkenbaar. Ook is hij op 1,3
graad
westelijk van de
ster
Antares
gemakkelijk te vinden. Dichter bij Antares staat nog een bolhoop,
NGC 6144
, deze is met magnitude 10,4 echter een stuk zwakker en wordt gemakkelijk overstraald door Antares. M4 komt op de
breedte
van de Benelux nooit ver boven de zuidelijke horizon uit, wat de waarneming bemoeilijkt.
Het beeld van Messier 4 (zoals het te zien is met behulp van een telescoop) werd door
Robert Burnham Jr.
vergeleken met hetgeen men te zien krijgt als men in een
Spinthariscoop
kijkt, nl. een hyperkinetisch wolkje bestaande uit gecapteerde alpha deeltjes die eventjes tot lichten worden gebracht. Zie bladzijde 1703 in
Burnham's Celestial Handbook, Volume 3: Pavo through Vulpecula
.
NGC
-objecten 6001 t/m 6200