Lullus
ook
Lull
of
Lul
, ook bekend als
Lullus van Mainz
en
Lullus van Hersveld
, (
Wessex
, ca. 710 -
Hersfeld
,
16 oktober
786
) was een heilige van Angelsaksische afkomst, die in Duitsland predikte. Hij was de eerste reguliere
aartsbisschop
van Mainz en de eerste abt van de
abdij van Hersfeld
.
Lullus werd rond 710 in
Wessex
, een van de toenmalige koninkrijken op het grondgebied van het huidige
Engeland
, geboren. Hij was monnik in het
benedictijnenklooster
Malmesbury
, graafschap
Wiltshire
. Op bedevaart in
Rome
leerde hij in 737 zijn collega
Bonifatius
kennen. Lullus ondersteunde hem als
diaken
in de
Germaanse missie
en zette later de door Bonifatius begonnen kerkelijke herindeling in het
Frankische Rijk
voort.
Vanaf 738 verbleef Lullus in het klooster van
Fritzlar
dat in 732 door Bonifatius was gesticht. Abt van dat klooster was in die tijd de eveneens Engelse
Wigbert
. Lul woonde ook een tijd in het klooster van
Ohrdruf
(
Thuringen
), in 726 eveneens door Bonifatius gesticht. Rond 740 werd Lullus diaken en ergens na 747 werd hij door Bonifatius tot priester gewijd. In 752 werd hij, nog altijd onder Bonifatius,
koorbisschop
. Een jaar later bevestigde de Frankische koning
Pepijn de Korte
Lullus als bisschop van Mainz. Na de dood van Bonifatius in 754 werd hij diens opvolger en gaf aan priester
Willibald
de opdracht een
hagiografie
over Bonifatius te schrijven.
Lullus werd de eerste echte aartsbisschop van Mainz, welk aartsbisdom
Austrasie
besloeg, toen
paus Adrianus I
hem rond 781 de aartsbisschoppelijke bul verleende. Daarop vergrootte hij het nieuwe
aartsbisdom Mainz
aanzienlijk door de inlijving der bisdommen
Buraburg
(bij
Fritzlar
) en
Erfurt
. Vanaf 769 hield Lullus zich bezig met de oprichting van de
abdij van Hersfeld
, die in 775 onder auspicien van
Karel de Grote
tot
rijksabdij
werd verheven.
Hij stierf op 16 oktober 786 in Hersfeld (thans
Bad
Hersfeld), alwaar hij in de kloosterkerk is bijgezet.
Lullus heeft zich binnen de kerk zeer verdienstelijk gemaakt door het consolideren van de door Bonifatius ingezette kerstening onder Franken. Dit maakte hem onder zijn opvolgers in de clerus zeer geliefd. Hij werd heilig verklaard op grond van een in de elfde eeuw geschreven heiligenleven (
De Vita Lulli
). Zijn feestdag is 16 oktober (zijn sterfdag). In Mainz viert men op die dag thans nog het
Lullusfest
, waarschijnlijk het oudste volksfeest van Duitsland.
Lullus' graf is intussen verloren gegaan. In een
kopiaalboek
uit de vijftiende eeuw, bewaard in
Fritzlar
, is een grafschrift overleverd dat vermoedelijk authentiek is en misschien door Lullus zelf geschreven is.
Latijnse tekst
|
|
vertaling
|
Lul michi nomen erat, famosa Britannia mater,
|
|
Lul was mijn naam, het roemrijke Brittannie mijn moeder,
|
Quae me Romanos misit adire patres.
|
|
Die mij naar de Romeinen [als pelgrim] zond, om de vaderen te bezoeken.
|
Post sibi me iunxit doctor Bonifacius almus,
|
|
Daarna heeft de geleerde, goede Bonifatius zich aan mij verbonden.
|
Imposuitque humeris infula sacra meis.
|
|
En lei mij het heilig bisschopsgewaad op de schouders.
|
Et dum martirio caelestes scandit ad arces,
|
|
En toen hij door martelaarschap opsteeg tot de hemelpoort,
|
Manensi ecclesiae me iubet esse patrem.
|
|
Beval hij me hoofd van de kerk in Mainz te worden.
|
Hic mihi sit requies, donec vox alma reclament:
|
|
Hier zij mij rust, totdat de genadige stemme klinkt:
|
≫Pulvis, qui dormis, surge iubente deo≪.
|
|
"Stof, dat daar slaapt, sta op, God roept u!".
|
Bronnen, noten en/of referenties
- Dit artikel is vertaald vanuit het corresponderende Duitse Wikipedia-artikel.
Externe link
|