Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Kozen
is een
dorp
in de
Belgische
provincie
Limburg
en een
deelgemeente
van de gemeente
Nieuwerkerken
. Kozen, waaraan in 1971
Wijer
werd toegevoegd, was tot 1977 met 2601 inwoners een zelfstandige gemeente, in
Haspengouw
. In 1977 werd het gehucht
Kortenbos
bij
Sint-Truiden
gevoegd.
Kozen werd voor het eerst vermeld in 1218 als
Chosen
, wat zou duiden op een Latijnse persoonsnaam Cusinus.
Kozen behoorde tot de
Loonse
heerlijkheid Kozen-Wijer met de zetel in het
Kasteel van Wijer
. De parochie was afhankelijk van die van
Brustem
. Het
patronaatsrecht
werd in 1230 door Thiery d'Altena overgedragen aan de
Abdij van Averbode
.
Het dorp is lang een landbouwdorp geweest, pas in de 2e helft van de 20e eeuw kreeg het een minder besloten karakter.
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1961=volkstellingen
- De
Sint-Laurentiuskerk
.
- In Kozen zijn enkele vakwerkhuizen te vinden, zowel de Breestraat (Mooshoekwinning) als in de Heiligenbornstraat (Duivenhuishof).
- De
Pastorie
werd gebouwd door de Abdijheren van
abdij van Averbode
. De zuidgevel wordt versierd door een zonnewijzer.
- De
Sint-Antoniuskapel
(1676). De kapel werd vermoedelijk gebouwd om de toenmalige pestepidemie te bezweren.
- De
Kasteelhoeve van Wijer
(1657) van het Kasteel van Wijer bevindt zich op het grondgebied van Kozen.
Kozen is gelegen in vochtig-
Haspengouw
. De hoogte varieert van 40 tot 78 meter. Het laagste deel is de vallei van de Kozenbeek, welke iets ten noorden van Kozen ontspringt en in noordoostelijke richting stroomt om bij
Sint-Lambrechts-Herk
in de
Herk
uit te monden.
De fruitteelt is belangrijk in Kozen, er is een aanzienlijk areaal aan boomgaarden. Ten westen van Kozen bevindt zich het
Mierhoopbos
, een bosgebied met zeldzame plantengroei.
Wijer
,
Nieuwerkerken
,
Sint-Joris
,
Kortenbos
Bronnen, noten en/of referenties