Het
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
(afgekort
KNMI
) is een wetenschappelijk instituut van de
Nederlandse overheid,
gespecialiseerd in
weerkunde
,
klimaatwetenschap
en
seismologie
.
[1]
Het verzorgt onder andere dagelijkse weersverwachtingen en waarschuwingen bij voor de mens gevaarlijke weersomstandigheden, sinds 2016 ook voor
Caribisch Nederland
. Het KNMI is een
agentschap
van het
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
.
Het KNMI werd bij
Koninklijk Besluit
van
koning Willem III
opgericht op
31 januari
1854
onder de naam
Koninklijk Meteorologisch Observatorium
. Professor
Christophorus Buys Ballot
(1817-1890), de eerste hoofddirecteur, koos in
Utrecht
als locatie het
bastion
"
Sonnenborgh
" omdat de bouwvallige
Smeetoren
, waar reeds
sterren-
en
weerkunde
werd bedreven, gesloopt ging worden. In 1897 verhuisde het KNMI naar het landgoed
Koelenberg
bij
De Bilt
. In 1964 werd bij het weerinstituut de eerste vrouwelijke meteoroloog aangenomen:
Corrie van Dijk
.
De
wet van Buys Ballot
, over het verband tussen wind en luchtdruk, maakte de weersverwachting mogelijk. Het KNMI was een van de eerste in de wereld met
stormwaarschuwingen
en
weerkaarten
. Buys Ballot ergerde zich aan kranten die weinig belangstelling hadden voor "wetenschappelijke" weerkaarten en de
volksweerkunde
hoogtij lieten vieren. De betekenis van de meteorologie voor de weersvoorspelling drong steeds meer door tot de samenleving.
In de jaren twintig van de 20e eeuw begon de luchtvaart er gebruik van te maken. In 1938 opende het KNMI een filiaal op de luchthaven
Schiphol
, waarna andere luchthavens volgden. Na de
Tweede Wereldoorlog
braken gouden tijden aan: nieuwe
weerstations
,
weerschepen
,
weerboeien
,
weerballonnen
,
radar
,
kunstmanen
en
computers
gaven de meteorologie nieuwe impulsen. Door internationale samenwerkingsverbanden kon de hele meteorologische wereld de vruchten plukken. De onderzoekers kregen steeds meer vat op de ingewikkelde fysische processen en het klimaatsysteem.
Zijn naamsbekendheid dankt het KNMI vooral aan de dagelijkse berichtgeving over het weer. Al in 1924 zond De Bilt via een eigen zender weerberichten de
ether
in en vanaf 1936 zit het weer in de nieuwsdienst en waren er ook rubrieken met weerpraatjes. Ook bij de start van de TV was het KNMI van de partij en introduceerde de
weerman
op de beeldbuis. In de jaren tachtig van de 20e eeuw ging de commercie in de meteorologie een rol spelen. Het KNMI is als agentschap van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een volledig publiek instituut dat de gewenste gegevens aan onder meer de private sector levert. De taken zijn in de Wet taken meteorologie en seismologie vastgelegd. Een van de hoofdactiviteiten van het publieke KNMI is het uitgeven van waarschuwingen met het oog op veiligheid, een doelstelling ook bij de oprichting in 1854. Wanneer zwaar weer op komst is, dat kan leiden tot problemen of overlast wordt een weerwaarschuwing uitgegeven. In 2000 opende koningin
Beatrix
het nieuwbouwcomplex van het KNMI in De Bilt, waar de meeste van de circa 450 medewerkers werkzaam zijn.
Het KNMI richt zich als het nationale kennisinstituut op het gebied van
weer
,
klimaat
en
seismologie
volledig op zijn publieke taken. Daartoe horen het opstellen van algemene weersverwachtingen en waarschuwingen voor gevaarlijke weersomstandigheden, de monitoring van het klimaat, het inwinnen van meteorologische data, het beheren van de infrastructuur die daarvoor nodig is, modelontwikkeling, luchtvaartmeteorologie en wetenschappelijk onderzoek op het gebied van weer, klimaat en seismologie.
Wereldwijd werkt het KNMI intensief samen met andere instituten en onderzoeksinstellingen. Het instituut neemt deel in het
Europees Centrum voor Weersverwachtingen op Middellange Termijn
(ECMWF) in Engeland en vertegenwoordigt Nederland in tal van andere internationale organisaties, zoals de Wereld Meteorologische Organisatie (
WMO
), het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) en het Europees meteorologische satellietnetwerk
Eumetsat
. Ook neemt KNMI deel in het Network of European Meteorological Services (EUMETNET), waarin 24 Europese landen zich hebben verenigd met als doel om basisdoelstellingen van de diensten zo efficient en effectief mogelijk te laten zijn.
Op
16 maart
2012
nam het KNMI een nieuwe
supercomputer
in gebruik, om daar berekeningen aan het weer en het klimaat mee uit te kunnen voeren.
[2]
Op 31 januari 2004 bestond het KNMI 150 jaar. Het jubileumjaar werd eind januari geopend met de presentatie van een eigen
postzegel
van het KNMI, een cadeau van
TPG Post
.
Sinds 2001 is het instituut verantwoordelijk voor het afgeven van weerwaarschuwingen. Dit gebeurt in de vorm van kleurcodes waaronder een zogenaamd
weeralarm (code rood)
.
[3]
Bronnen, noten en/of referenties
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is (gedeeltelijk) afkomstig van de website van het
KNMI
.
Noten
|