Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Kirkuk
of
Kirkoek
(
Arabisch
: ?????,
Koerdisch
: ????????,
Syrisch
: ??? ???? ,
Kar? Slu? Kerkuk
,
Turks
: Kerkuk) is een oude stad in het noorden van
Irak
, rond de rivier de
Hasa
, en op de ruines van een meer dan 3000 jaar oude stad
Arrapha
. Het ligt in de gelijknamige Iraakse provincie
Kirkuk
(tussen 1976 en 2006
at-Ta'mim
). Het aantal inwoners werd in
2008
geschat op 1.200.758.
In juni 2014 werd het gebied ingelijfd bij de
Koerdische Autonome Regio
. De stad werd door de Koerden gezien als oorlogsbuit bij de strijd tegen IS
IS
.
[1]
Op 16 oktober 2017 werd Kirkuk heroverd door de Iraakse milities Hashd al Shaabi.
Het is het centrum van de noordelijke Iraakse olie-industrie. Het olieveld van Kirkuk werd in 1934 door de Iraakse Petroleummaatschappij (
Engels
:
Iraq Petroleum Company (IPC)
) onder leiding van de
Britten
in gebruik genomen. Het is het hart van de noordelijke Iraakse oliewinning en heeft een bewezen reserve van 10 miljard
vaten
(
1998
). De oliewinningsinfrastructuur heeft te lijden gehad van
sabotage
door aanslagen. Door Kirkuk lopen enkele
pijpleidingen
die olie transporteren via
Ceyhan
in Turkije aan de
Middellandse Zee
.
De betrouwbaarste volkstelling over de etnische samenstelling van Kirkuk dateert uit 1957.
[2]
Demografie van Kirkuk in 1957
[3]
Etnische groep
|
Percentage
|
Turkmenen
|
37,6%
|
Koerden
|
33,3%
|
Arabieren
|
22,5%
|
Assyriers
|
1,3%
|
Joden
|
0,1%
|
Totaal
|
100
,0
%
|
Hoewel de Turkmenen in 1957 nog de grootste etnische groepering in Kirkuk vormden, zijn er in de afgelopen decennia steeds meer Koerden naar Kirkuk verhuisd en vormen de Koerden inmiddels de grootste etnische groepering.
De
grondwet van Irak
bepaalde dat er voor
31 december
2007
een
referendum
moest plaatsvinden in Kirkuk. Hierbij zou de inwoners van de stad en de provincie worden gevraagd of zij onder toezicht van
Arbil
wilden vallen of dat zij bij
Bagdad
wilden blijven. Deze volksraadpleging was gepland op 15 november 2007 maar werd uitgesteld tot 31 december.
[4]
Hierbij vertelde
Massoud Barzani
dat het om niet om politieke maar om technische redenen ging. Het referendum werd vervolgens weer met zes maanden uitgesteld.
[5]
De
Verenigde Naties
besloten op 6 augustus 2008 het referendum uit te stellen tot er een oplossing gevonden is.
[6]
Tijdens de strijd tegen de
Islamitische Staat
hebben de Koerden hun grenzen flink weten op te schuiven. Op 12 juni 2014 lijfde het Koerdische leger, de
Peshmarga
, Kirkuk in en beschouwde de stad als oorlogsbuit. Op 16 oktober 2017 heroverde het Iraakse leger Kirkuk. Koerdische strijders hadden hierbij nauwelijks weerstand geboden.
[7]