Het
John F. Kennedy Space Center
(vaak afgekort tot KSC) is de lanceerbasis en een ruimtevaartindustriecomplex van
NASA
bij
Cape Canaveral
op Merritt Island in
Florida
. Vanaf deze lanceerbasis werden in het verleden de
Apollo
-vluchten voorbereid. Ook werden er de
spaceshuttles
gelanceerd.
Het complex ligt vlak bij
Titusville
(halverwege
Miami
en
Jacksonville
) en is ongeveer 55 bij 10 kilometer groot. Daarmee heeft het complex een oppervlakte van ongeveer 56.600 hectare, hetgeen te vergelijken is met de oppervlakte van de
Nederlandse
provincie
Flevoland
. Dit is inclusief een groot deel aan 'ongebruikt' natuurgebied, moeras, strand en duinen.
Direct na de
Tweede Wereldoorlog
beschikten de Verenigde Staten over vijf kleine proefbases, waar
raketten
werden uitgetest. Die hadden aanvankelijk een klein bereik (minder dan 15 kilometer). Het maximale vliegbereik nam echter snel toe en dat leverde toenemend gevaar op voor het publiek. Op 9 juli 1946 stelde de Commissie voor geleide wapens van de Verenigde Chefs van Staven voor om een proefterrein van voldoende afmetingen aan te wijzen als testgebied voor langeafstandsraketten. Nog geen jaar later onderstreepte de crash van een omgebouwde
V2
de ernst van de situatie. Een op 29 mei 1947 vanaf White Sands opgestegen A-4 werd onbestuurbaar. Na een vlucht van slechts 76 kilometer stortte hij neer in de directe nabijheid van
Ciudad Juarez
.
Het
Cape Canaveral Air Force Station
(CCAFS) werd in 1949 onder de
Amerikaanse president
Harry S. Truman
in gebruik genomen als testterrein voor de lancering van raketten. De locatie was daar (ondanks het hoge risico op orkanen) ideaal voor doordat ze dicht bij de
evenaar
ligt en bovendien de mogelijkheid bood om testraketten in de richting van de
Atlantische Oceaan
te lanceren.
Het was echter zeker geen eerste keus. Toentertijd veroorzaakte de deining van schepen problemen voor volgapparatuur. De verantwoordelijke commissie gaf dan ook de voorkeur aan een terrein aan zee met relatief gunstige weersomstandigheden. Eerste keus was de marinevliegbasis bij
El Centro
met volgstations aan weerszijden, tweede keus Cape Canaveral met volgstations op de (toen nog onder Brits gezag vallende)
Bahama's
en derde keus een lanceerterrein in de staat
Washington
met volgstations op de
Aleoeten
. Laatstgenoemde locatie viel af vanwege de slechte weersomstandigheden. Dit noodzaakte onderhandelingen met
Mexico
en het
Verenigd Koninkrijk
. De Mexicaanse president bleek niet bereid om de volgstations soevereiniteitsrechten te verschaffen, waardoor de onderhandelingen mislukten. Vervolgens viel de keus op Cape Canaveral.
Na de oprichting van NASA in
1958
werd het gebied op Merrit Island, ten noorden en westen van het CCAFS als belangrijkste NASA-lanceerbasis in gebruik genomen. Is eerste instantie werden lanceringen nog bij de buren op het CCAFS uitgevoerd. Met de start van het maanprogramma nam de activiteit flink toe, werd het oppervlak uitgebreid en werden civiele lanceerfaciliteiten aangelegd. De meeste gebouwen die voor die tijd in het gebied stonden (vooral sinaasappelboerderijen) werden afgebroken of verplaatst. Een huis aan het strand bleef staan en werd uiteindelijk het quarantaineverblijf waar astronauten en hun families de laatste week voor de lancering verblijven. Het
Beach House
is daarvoor nog altijd in gebruik.
[1]
Kort na de
moord op president Kennedy
werd het complex officieel hernoemd tot
John F. Kennedy
Space Center
.
De spaceshuttles en Saturnus-raketten werden gelanceerd vanaf
platforms LC-39A en LC-39B
. Ongeveer zes kilometer van deze platforms ligt het
Vehicle Assembly Building
(VAB). In dit enorme gebouw, qua inhoud groter dan het
Empire State Building
, werden de raketten en shuttles geassembleerd en vervolgens op de
crawler-transporter
gehesen die ze naar het platform transporteerde. Om grote raketonderdelen per schip op het KSC te krijgen ligt vlak bij het VAB het
Turning basin
dat aan het einde van het
Saturn Barge Channel
ligt en met de lagune Banana River in verbinding staat. Ook de zeesluis van Port Canaveral speelt in die bereikbaarheid een belangrijke rol.
Voor de aanleg van de Crawlerway die het Vehicle Assembly Building op Merrit Island met de lanceerplatforms op het oostelijker gelegen barriereschiereiland waartoe ook Cape Canaveral behoort verbond, werd de rivier de Banana afgedamd. Hierdoor raakte Merrit Island zijn status als eiland kwijt.
Acht kilometer verderop ligt de
KSC Industrial Area
waar alle ondersteunende faciliteiten en het hoofdkwartier zich bevinden.
Deels commerciele ruimtehaven en industrieterrein
[
bewerken
|
brontekst bewerken
]
Sinds 2012 past NASA het Kennedy Space Center aan voor het
Space Launch System
en
Orion
(VAB, Crawler en LC-39B) alsook voor gebruik door commerciele partijen als
SpaceX
(LC-39A) en
Boeing
(assemblage van de
Starliner CST-100
en
X-37B
in de hallen van voormalige
Orbiter Processing Facility
), maar ook voor kleine ruimtevaart-startups (LC-39C). Ook wordt er grond beschikbaar gesteld aan ruimtevaartbedrijven.
Blue Origin
begon in 2016 met de bouw van een rakettenfabriek op het KSC.
[2]
Hier zullen de
New Glenn
- en de New Armstrong-raketten gebouwd en onderhouden worden. Internetsatellietbedrijf
OneWeb
bouwt er een fabriek waar ze satellieten gaan produceren. Dit maakt deel uit van het Explorationparkprogramma, een samenwerking tussen NASA en Space Florida om commerciele ruimtevaartbedrijven naar het KSC te halen.
Firefly Aerospace
is met Space Florida overeengekomen in 2019 een rakettenfabriek op het Exploration Park te bouwen. Ook het
Center for the Advancement of Science in Space
(CASIS), het bedrijf dat het Amerikaanse laboratorium in het ISS-ruimtestation runt, heeft zich op het KSC gevestigd. Verder was er een samenwerkingsovereenkomst met
Orbital ATK
/
Northrop Grumman
voor hun in 2020 geannuleerde
EELV
-klasse draagraket
OmegA
, die in 2021 klaar had moeten zijn om in het VAB geassembleerd te worden en die vanaf LC-39B gelanceerd had moeten worden.
Sinds 2017 wordt er ook nagedacht over de aanleg van een landingsplaats voor rakettrappen ten noorden van de lanceerplatforms. Doel hiervan zou zijn de “industrial area” van het Cape Canaveral Air Force Station te ontlasten. Dat industrieterrein moet momenteel worden geevacueerd als SpaceX een booster op
Landing Zone-1
wil laten landen.
[3]
Ook worden er in samenwerking met Space Florida mogelijk twee nieuwe lanceercomplexen aangelegd.
LC-48
is inmiddels tussen LC-39 en Cape Canaveral AFS
SLC-41
aangelegd. Het moest onder meer voor de lancering van de in 2020 geannuleerde Boeing XS-1 Phantom Express dienen. LC-49 zou ten noorden van LC-39 moeten komen en was in de eerste plannen bedoeld voor een nog niet nader genoemd lanceerbedrijf dat lichte vrachten zal lanceren.
[4]
In december 2021 bleek dat SpaceX interesse in de bouw van een Starship-platform op LC-49 zou hebben.
[5]
Het bedrijf was op dat moment net begonnen met de bouw van een Starship-platform op LC-39A.
In juni 2018 werd een nieuw te bouwen
SpaceX Operations Center
aangekondigd aan Roberts Road, tussen het KSC Visitors Center en het VAB. Dit zal bestaan uit onderhoud-en-opslag-hangars voor raketten, ruimtevaartuigen en neuskegels dat in 2021 werd gerealiseerd. Daarbij is of was er een futuristisch ogende 100 meter hoge toren met daarin het lanceer-en-landing-controllercentrum. De bouw van die toren is van de baan omdat SpaceX Firingroom 4 van NASA voor die functie in gebruik nam. Ook zou er een "rocket garden" met historische SpaceX-raketten en ruimtevaartuigen komen.
[6]
Het is niet duidelijk of SpaceX dat anno 2021 nog van plan is. Op het Roberts Road-terrein wordt eind 2021 wel de bouw van een Starship-fabriek voorbereid.
De haven in het Turning Basin wordt gebruikt om SLS-trappen naar het KSC te brengen.
Het Kennedy Space Center is een belangrijke toeristische trekpleister voor de staat Florida. Op het complex werd 1 augustus 1967 een
bezoekerscentrum
geopend waar in diverse
tentoonstellingen
uitgebreide informatie wordt gegeven over verleden, heden en toekomst van de
ruimtevaart
. Er wordt ook een
film
over de lanceringen vertoond.
In de
Rocket Garden
staat een aantal historische raketten uit de pioniersdagen van de ruimtevaart opgesteld. In 2018 schonk
United Launch Alliance
hun laatste
Delta II-raket
aan het KSC-visitorscomplex. Deze wordt daar sinds 2020 tentoongesteld. Verder kan spaceshuttle
Atlantis
er worden bekeken en hebben bezoekers de mogelijkheid een gesimuleerde lancering van een spaceshuttle mee te maken. Ook is een van de drie nooit gelanceerde
Saturnus V
-raketten tentoongesteld in het
Saturn V Center
dat aan de noordzijde van het KSC ligt. De Saturnus V was lange tijd de grootste raket die ooit gemaakt is (tweemaal zo lang als de spaceshuttle) en werd gebruikt om mensen op de maan te zetten. Bij het Saturn V Center staan ook tribunes vanwaar toeschouwers de lanceringen vanaf Lanceercomplex 39 kunnen bekijken. In 2022 werd er een nieuwe expositieruimte genaamd
Gateway
geopend waarin onder meer Falcon 9-booster B1023 is tentoongesteld. Deze eerste trap vloog twee maal en werd de laatste keer gebruikt als een van de twee sideboosters van de eerste vlucht van de
Falcon Heavy
.
Vanuit het bezoekerscentrum starten ongeveer twee uur durende rondritten langs alle belangrijke locaties van het complex, waaronder het
Vehicle Assembly Building
,
Mission Control
, de
Astronaut Training Facility
de
Observation Gantry
(vanwaar men uitzicht heeft op de lanceerplatforms) en het
Air Force Space and Missile Museum
op het Cape Canaveral Air Force Station.
- Lanceercomplex 41 (ten zuiden van LC-39) hoort bij het Cape Canaveral Air Force Station. De grond rondom dat complex valt echter onder het Kennedy Space Center. Het NASA Beach House ligt ongeveer tussen de Cape Canaveral lanceercomplexen 41 en 40 in.
Bronnen
- Geillustreerde encyclopedie van de ruimtevaart
,
ISBN 90 210 0597 2
, 1982, blz. 32, 33 en 34
|