Kolsch of Keuls is het lokale, Ripuarische dialect dat in Keulen wordt gesproken. Buiten de stad Keulen wordt Kolsch gesproken in het om Keulen heen liggende Rijnland : Het Keulse land tussen Aken / Heinsberg / Eupen en Gummersbach / Siegen , en tussen Euskirchen en Leverkusen , incl. Bonn .
Het Kolsch ligt ten zuiden van de Benrather linie (machen/maken), maar ligt ten noorden van de scheidingslijn das/dat was/wat. Het Kolsch vertoont gelijkenis met de dialecten die in Nederland voornamelijk gesproken worden in Kerkrade , Bocholtz , Simpelveld , Lemiers en Vaals .

Er bestaan woordenboeken Duits -Kolsch en Kolsch-Duits. Opvallend is hier dat in Kolsch-Duits woordenboeken meestal geen letter "G" bestaat: Op "F" volgt "H". Dit is omdat de Duitse "G"-klank in het Kolsch alleen binnen woorden bestaat (wordt ergens anders en vaak ook binnen woorden "J", "R", "SCH"/"CH" of het Nederlandse "G").

Een woordenboek Kolsch-Nederlands of Nederlands-Kolsch bestaat tot nu toe nog niet.

Classificatie [ bewerken | brontekst bewerken ]

• Indo-Europees
  • Germaans
    • West-Germaans
      • Rijnlands / Middelfrankisch
        • Ripuarisch
          • Keuls

Muziek in het Kolsch [ bewerken | brontekst bewerken ]

In en om Keulen wordt veel gezongen in het Kolsch, niet alleen in de carnaval . Zo zijn er bands te noemen die bijna uitsluitend in het Kolsch zingen:

• BAP , in Nederland en Belgie vooral bekend door hun lied Kristallnaach .
• Black Fooss , in Limburg en Brabant vooral bekend door hun carnavalsliedjes , maar bijvoorbeeld door hun Nederlandse vertaling van Herbert Gronemeyers lied "Manner" ("Mannen")
• Brings , eigentijdse Kolsche rockband en hebben een liedje gemaakt voor 1. FC Koln met de naam Kolsche Jung .
• De Hohner , de huisband van 1. FC Koln , verantwoordelijk voor de clubliedjes vanaf circa 1990. In Nederland is de band bijvoorbeeld bekend door hun carnavals hit "Viva Colonia" dat vertaald werd in " Viva Hollandia ".

Alle bovengenoemde bands hebben een verbintenis en zijn tot vandaag de dag (2008) betrokken bij het grootschalige burgerlijke verzet van de Keulenaars tegen rechts-extremisme , zo als vertoond bij de grote demonstraties in 1992 "Arsch huh, Zang ussenander" (100.000 deelnemers) en "Koln stellt sich quer", 2008 (40.000) deelnemers.

Het Onzevader in het Kolsch [ bewerken | brontekst bewerken ]

Deze moderne Keulse versie van het Onzevader is van Jean Jenniches (1894-1979) ^[1]

Voetnoten [ bewerken | brontekst bewerken ]

Externe links [ bewerken | brontekst bewerken ]

• ( de ) Akademie for uns kolsche Sproch
• Kolschtalige Wikipedia

Zie de categorie Kolsch language van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.