Joseph-Francois-Marie-Justin de Viry
(
Viry
,
1 november
1737
?
Parijs
,
23 oktober
1813
), meestal Justin genoemd was een
Frans
diplomaat en
prefect
van het veroverde
Vlaamse
Leiedepartement
.
Graaf Justin de Viry behoorde tot een van de oudste feodale geslachten uit
Savoie
, de familie De Sallenove, van wie de naam voor het eerst voorkwam in 1123. Hij was de zoon van Francois-Joseph de Viry (1701-1766), diplomaat en ambassadeur van het koninkrijk
Sardinie-Piemont
in
Londen
en van Louise-Marie de Rochette. In 1761, pas 24, trouwde hij in Londen met de bijna tien jaar oudere Henrietta Jane Speed (1728-1783), dochter van de Britse kolonel Samuel Speed (1682-1731) die onder de
hertog van Marlborough
gediend had. Ze was vroeg wees geworden; de kinderloze veldmaarschalk Richard Temple (1675-1749), burggraaf Cobham, en zijn echtgenote Anne Halsey (ca. 1695-1660) namen haar onder hun hoede en lieten haar een aanzienlijk kapitaal na. Justin en Henrietta hadden een zoon, Francois Joseph Marie Henri (1766-1820). Na haar dood trouwde Justin de Viry met Josephe de Rochefort (1755-1839) en had met haar vier kinderen, Albert Eugene Francois (1784-1813), Francois Joseph Henry Balthazar (1786-1809) en twee jongere vroeg overleden jongens.
Hij ving een diplomatenloopbaan aan in het voetspoor van zijn vader, als gevolmachtigd minister of ambassadeur in
Den Haag
, Londen,
Madrid
en
Parijs
.
Toen hij veertig werd en hem in het vooruitzicht werd gesteld dat hij, net als zijn vader, minister van Buitenlandse Zaken van het koninkrijk Sardinie-Piemont zou worden, werd dit gedwarsboomd door een politieke ruzie en trok hij zich op zijn kasteel in Viry terug.
Toen de
Franse Revolutie
losbrak en Savoie door Franse troepen werd veroverd, koos Justin de Viry voor de
nieuwe ideeen
en werd hij onder de naam van citoyen Justin Viry
maire
van zijn dorp. Hij werd er zeer populair, ook al had hij in de moeilijkste periode ook korte tijden dat hij werd opgesloten of afgezet. Met tussenpozen bleef hij maire tot in 1799.
Na
18 Brumaire
sloot Justin de Viry zich onmiddellijk bij
Bonaparte
aan. Toen het korps van prefecten werd georganiseerd, werd hij op 2 maart 1800 tot eerste prefect van het Leiedepartement aangesteld. Viry, ondertussen 63 geworden, oefende zijn taak als prefect in grote mate uit zoals hij burgemeester was geweest: dicht bij de bevolking en meer als een 'vader' dan als een bestuurder. Hij was aanwezig op volksfeesten en gaf prijzen aan de winnaars van competities. Hij zocht de populariteit op en was van oordeel dat dit een goede manier was om zijn onderdanen te helpen in het integreren binnen een voor hen nieuw land. Wanneer vanuit Parijs strenge maatregelen werden opgelegd, wendde hij zijn diplomatieke talenten aan om ze gematigd toe te passen zonder dat dit in Parijs opviel.
Vaak trok Viry op inspectiebezoek doorheen zijn departement. In 1803 ontving hij Bonaparte en Josephine en trok met hen doorheen het departement, met tot slot een plechtige ontvangst in Brugge.
In februari 1804 werd Viry tot senator benoemd en vertrok naar Parijs. De functie was vooral ceremonieel. Bij de keizerskroning was hij bijzonder kamerheer voor
paus Pius VII
. In 1808 werd hij kamerheer van de keizer en tot
comte de l'Empire
bevorderd.
Toen Viry overleed, werd zijn stoffelijk overschot, zoals dat van andere senatoren onder het Keizerrijk, bijgezet in het
Pantheon
. In de vader werd ook de zoon Francois-Joseph de Viry geeerd, die aan een schitterende militaire loopbaan was begonnen, maar in juni 1809 bezweken was aan de gevolgen van de verwondingen die hij in de
Slag bij Aspern-Eßling
had opgelopen.
- A. Robert, E. Bourloton & C. Cougny,
Dictionnaire des parlementaires francais, depuis le 1er mai 1789 jusqu'au 1er mai 1889
, Paris, 1889-1891
- Paul Verhaegen, 'Joseph de Viry', in:
Biographie nationale de Belgique
, Tome XXVI, col. 780-781.
- J. Savant,
Les prefets de Napoleon
, Paris, 1958.
- Jean Tulard,
Les prefets de Napoleon
, Geneve, 1978.
- J.-P. Laverriere,
Un village entre la Revolution et l'Empire. Viry en Savoie, 1792-1815
, Paris, 1980.
- Andre Palluel-Guillard,
L'Aigle et la Croix. Geneve et la Savoie 1798-1815
, editions Cabedita, Chambery, 1999 (
ISBN 2-88295-260-0
)
- Andries Van Den Abeele,
'De vier prefecten van het departement van de Leie, I. Justin de Viry'
, in:
Biekorf
, 2004, blz. 97-139.
- Tomasso Ricardi di Netro,
Francois-Marie-Justin de Viry, quelques donnees biographiques
, Turin, 2004 (onuitgegeven)
- Andries Van Den Abeele, 'Joseph Francois Marie Justin, comte de Viry (1737-1813), un parcours europeen', in:
Echos Saleviens
, 2005.
Personen die zijn begraven in het
Pantheon