Johan III van Navarra
, geboren als
Johan van Albret
(
Segur
,
1469
-
Monein
,
14 juli
1516
), was van 1481 tot aan zijn dood graaf van
Perigord
en
Limoges
en van 1484 tot aan zijn dood
iure uxoris
koning van
Navarra
en graaf van
Foix
. Hij behoorde tot het
huis Albret
.
Johan III was de oudste zoon van graaf
Alain van Albret
uit diens huwelijk met
Francisca van Chatillon
, gravin van Perigord en Limoges. Na de dood van zijn moeder in 1481 erfde hij haar bezittingen.
In 1484 huwde hij met koningin
Catharina van Navarra
(1470-1517), die een jaar eerder haar broer
Frans I
was opgevolgd. Hierdoor werd Johan
iure uxoris
koning van Navarra en graaf van Foix. Hij deelde Catharina's taken met betrekking tot de regering van Navarra. Tot 1494 werd Navarra echter geregeerd door Catharina's moeder
Magdalena van Valois
. Bovendien werd ze hun hele regering geconfronteerd met de aanhoudende militaire en diplomatieke druk van koning
Ferdinand II van Aragon
op de Navarrese troon, waarbij die gesteund werd door de
Beaumonteses
, een strekking binnen de adel. Op 10 januari 1494 werden Catharina en Johan III in
Pamplona
gekroond.
In 1512 werd Navarra binnengevallen door een
Castiliaans
-
Aragonees
leger aangevoerd door Ferdinand II van Aragon, wiens tweede echtgenote
Germaine van Foix
een nicht van Catharina was. De Castiliaanse troepen aangevoerd door de hertog van Alba veroverden
Saint-Jean-Pied-de-Port
en de omliggende gebieden. De Castilianen stootten op fel verzet van lokale edelen die Johan en Catharina steunden, maar slaagden erin om het gebied te behouden. Na afloop van de invasie werden de delen van Navarra die zich ten zuiden van de
Pyreneeen
bevonden als onafhankelijk koninkrijk bij Castilie gevoegd. Ferdinand II kwam aan het hoofd van dit koninkrijk en legde in 1515 de eed af waarin hij zwoer de Navarrese wetten en instituties te respecteren.
De koninklijke familie zocht zijn toevlucht in
Bearn
, een koninklijk domein in de Pyreneeen dat aan
Neder-Navarra
grensde. In 1510 hadden het parlement van Navarra en de Staten-Generaal van Bearn een wet goedgekeurd waarin ze afspraken om een
confederatie
te vormen, om een betere verdediging tegen buitenlandse agressie te garanderen. De belangrijkste basissen van Catharina en Johan III in Bearn waren hoofdstad
Pau
en daarna
Orthez
en Tarbes.
Na de dood van Ferdinand II in januari 1516 stelde Johan III in
Sauveterre-de-Bearn
een leger samen, dat bestond uit Navarrese bannelingen en mannen uit alle domeinen van zijn koninkrijk, voornamelijk Bearn. Het leger, dat slechts uit een paar honderd man bestond, probeerde Navarra te heroveren. De poging mislukte, twee contingenten die onder leiding van maarschalk Pedro de Navarra door de Pyreneeen reisden, werden door Castiliaanse spionnen verraden aan kardinaal
Francisco Jimenez de Cisneros
en gevangengenomen.
De nederlagen en zijn mislukte diplomatieke pogingen om Navarra terug te winnen, maakten Johan III depressief. In juni 1516 overleed hij in het kasteel van Monein in Bearn, een dodelijke koorts was hem fataal geworden. Tot zijn laatste ogenblikken was Johan bezig met het terugwinnen van Navarra, op zijn sterfbed stelde hij Catharina voor om een vertegenwoordiger naar de
Cortes
te sturen en er de teruggave van Navarra te vragen. Hij wenste bijgezet te worden in de Kathedraal van Pamplona, maar door de Spaanse bezetting kon daar geen sprake van zijn. In plaats daarvan werd zijn lichaam bijgezet in de Kathedraal van
Lescar
. Zijn echtgenote Catharina, die enkele maanden later stierf, werd daar ook bijgezet.
Omdat Johan voor zijn vader was gestorven, heeft hij diens domeinen nooit geerfd.
Johan III en zijn echtgenote Catharina kregen volgende kinderen:
- Anna (1492-1532)
- Magdalena (1494-1504)
- Catharina (1495-1532),
abdis
in
Caen
- Johanna (1496)
- Quiteria (1499-1536),
abdis
in
Montivilliers
- Andreas (1501-1503)
- Hendrik II
(1503-1555), koning van Navarra
- Buenaventura (1505-1510/1511)
- Martinus (1506-1512)
- Frans (1508-1512)
- Karel (1510-1528), stierf in krijgsgevangenschap na zijn deelname aan de
Oorlog van de Liga van Cognac
- Isabella (1513/1514-1555), huwde met burggraaf
Rene I van Rohan
Bronnen, noten en/of referenties
|